Gezond en zwaarlijvig gaan niet samen

Waar komt dit nieuws vandaan?

Metabole gezondheid

Om dit te onderzoeken, hebben wetenschappers uit het Verenigd Koninkrijk gedurende gemiddeld 11,2 jaar 381.363 volwassenen gevolgd. Deze groep werd op basis van hun gewicht en metabool profiel ingedeeld in 4 groepen mensen:

1. zonder obesitas (BMI < 30) en metabool gezond;
2. zonder obesitas (BMI < 30), maar metabool ongezond;
3. met obesitas (BMI > 30), maar metabool gezond (= metabool gezond obees);
4. met obesitas (BMI > 30) en metabool ongezond.

Om de metabole gezondheid te bepalen, hielden de onderzoekers rekening met:

• bloeddruk;
• CRP (een ontstekingsparameter);
• goede HDL-cholesterol;
• slechte LDL-cholesterol;
• bloedvetten of triglyceriden;
• HbA1c-waarde (die iets zegt over je suikermetabolisme).

Wie op vier van de zes parameters goed scoorde, was metabool gezond.

Risico op aandoeningen en sterfte

Gedurende de opvolgperiode gingen de onderzoekers na wie diabetes, hart- en vaatziekten of een longaandoening kreeg, of overleed. Uit de statistische analyse blijkt dat mensen met metabool gezonde obesitas (groep 3):

• duidelijk meer kans hadden op diabetes, hart- en vaatziekten en longaandoeningen dan metabool gezonde mensen zonder obesitas (groep 1);
• vaker overleden tijdens de opvolgperiode;
• een hoger risico op hartfalen en longaandoeningen hadden dan metabool ongezonde mensen zonder obesitas (groep 2), maar daar waren de verschillen kleiner.

De mensen met obesitas die ook metabool ongezond waren (groep 4), hadden de grootste kans op bovenvermelde aandoeningen en om vroegtijdig te overlijden (1).

Bron

(1) Zhou, Z., Macpherson, J., Gray, S. R., Gill, J. M., Welsh, P., Celis-Morales, C., ... & Ho, F. K. (2021). Are people with metabolically healthy obesity really healthy? A prospective cohort study of 381,363 UK Biobank participants. Diabetologia, 1-10.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Uit dit onderzoek blijkt dat gezond en zwaarlijvig niet samengaan. Mensen met obesitas hebben steeds een verhoogd gezondheidsrisico. En een ongezond metabool profiel doet dat risico nog meer toenemen.

Wetenschappers vermoeden dat ‘gezond metabool obees’ een soort van overgangsfase is tussen een gezond gewicht en metabool profiel en metabool ongezonde obesitas (2). Deze studie lijkt die hypothese te bevestigen:

• Een subanalyse bij 8.521 deelnemers met metabool gezonde obesitas toont namelijk aan dat 25% van hen binnen de 4,4 jaar evolueerde naar metabool ongezonde obesitas.
• Hoeveel procent dat zou zijn op langere termijn, is jammer genoeg niet onderzocht.

Tot slot mogen we ook de mensen zonder obesitas, maar met een ongezond metabool profiel niet uit het oog verliezen. Ook zij bleken volgens het onderzoek een verhoogd gezondheidsrisico te hebben.

Conclusie

Een Britse studie toont aan dat mensen met obesitas altijd een hoger gezondheidsrisico hebben, ook al zijn ze metabool gezond. In die zin is de term ‘metabool gezond obees’ misleidend, en zouden we die beter niet gebruiken.

Referenties

(2) Consensus BASO 2020 - Een praktische gids voor de evaluatie en behandeling van overgewicht en obesitas