Marleen Finoulst Verschenen op 27/05/2024

In het nieuws

De mazelen zijn aan een opmars bezig in Europa. Daarom vraagt de Europese organisatie ECDC (European Centre for Disease Control) aan zorgverleners om bijzondere aandacht te besteden aan de mazelenvaccinatie. Schoolartsen krijgen nu meer te maken met ouders die het MMRVaxPro-vaccin weigeren omdat het varkensbestanddelen zou bevatten.

Factcheck

Enkele vaccins bevatten gelatine als hulpstof. Het gecombineerde mazelen-bof-rodehond-vaccin dat in België gebruikt wordt, MMRVaxPro, staat in dat rijtje. De gelatine is afkomstig van varkensbindweefsel. Ouders die vanwege hun geloof geen varkensvlees mogen nuttigen, zijn ongerust over deze vaccins. Ze kunnen worden gerustgesteld. De officiële islamitische en joodse instanties die zich over deze kwesties buigen, geven expliciet aan dat gelatine-houdende vaccins zuiver zijn en gebruikt kunnen worden. Gelatine wordt ook veelvuldig gebruikt bij de productie van geneesmiddelen in capsules.

Lees verder »

Waar komt dit nieuws vandaan?

De vaccinatie tegen mazelen, bof en rodehond zit in het basisvaccinatieschema en wordt gratis aangeboden. De drie entstoffen zitten in één combinatievaccin. Dat wordt via een eerste prik toegediend op 12 maanden en een tweede prik in het vierde leerjaar. Wie niet gevaccineerd is, kan altijd een inhaalvaccinatie krijgen (1). De vaccinatie is veilig en doeltreffend.

In België wordt op grote schaal het combinatievaccin MMRVaxPro gebruikt. Dat bevat gelatine. Er bestaat nog een tweede combinatievaccin tegen dezelfde drie infectieziekten, Priorix, dat geen gelatine bevat.

In landen waar Priorix wordt aangeboden, in het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen bijvoorbeeld, onderstreept men dat Priorix geen gelatine bevat (2,3,4). Dat voedt het idee dat er iets mis is met gelatine in vaccins of dat het niet wenselijk zou zijn voor mensen met een bepaalde geloofsovertuiging.

Bron

(1) Departement Zorg. Mazelen.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Varkensgelatine

Gelatine wordt verkregen uit bindweefsel van bepaalde dieren, waaronder kippen, varkens, vissen en runderen. Bij de productie van bepaalde vaccins en bij het maken van allerhande capsules voor geneesmiddelen wordt altijd varkensgelatine gebruikt.

  • Varkensgelatine zorgt ervoor dat de actieve stoffen in de vaccins of in de capsules stabiel blijven tijdens bewaring en niet aan kracht inboeten.
  • De gelatine heeft geen impact op het vaccin, het is een vulmiddel.
  • Het middel wordt gezuiverd tijdens het productieproces van het vaccin.
Toegestaan voor moslims

Orthodoxe moslims mogen geen varkensvlees nuttigen, omdat ze varkens als onreine dieren beschouwen. De Islamitische organisatie voor medische wetenschap, een officiële instantie die regels uitvaardigt voor moslims, heeft een reeks uitzonderingen opgesomd. Varkensbestanddelen die gezuiverd zijn door het productieproces worden wel als zuiver beschouwd (5). Daartoe behoren:

  • gelatine voor medische toepassingen, zoals vaccins;
  • zeep op basis van varkensvet;
  • varkensinsuline voor mensen met diabetes.
Toegestaan voor joden

Ook het jodendom kent uitgebreide regels over wat joden wel of niet mogen eten. Het eten van varkensvlees is volgens de kasjroet (de zogenaamde spijswetten) niet toegestaan. Men noemt varkensvlees niet koosjer. Maar: in de joodse gemeenschap gelden deze wetten alleen voor wat je via de mond inneemt. Aangezien de meeste vaccins via een prikje worden toegediend, is er geen bezwaar om een gelatine-houdend vaccin te krijgen (5).

Conclusie

Enkele vaccins bevatten gelatine als hulpstof. Het gecombineerde mazelen-bof-rodehond-vaccin dat in België gebruikt wordt, MMRVaxPro, staat in dat rijtje. De gelatine is afkomstig van varkensbindweefsel. Ouders die vanwege hun geloof geen varkensvlees mogen nuttigen, zijn ongerust over deze vaccins. Ze kunnen worden gerustgesteld. De officiële islamitische en joodse instanties die zich over deze kwesties buigen, geven expliciet aan dat gelatine-houdende vaccins zuiver zijn en gebruikt kunnen worden. Gelatine wordt ook veelvuldig gebruikt bij de productie van geneesmiddelen in capsules.

Referenties

Gezondheid en Wetenschap duidt samen met het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties van de Universiteit Antwerpen de berichtgeving in de (sociale) media over vaccinaties. Bekijk het dossier hier.

Gerelateerde richtlijnen
Gerelateerde nieuwsberichten
Vond je dit artikel nuttig?
Content overnemen van Gezondheid en Wetenschap

Gezondheid en Wetenschap heeft het alleenrecht op de meeste gepubliceerde content. Onze artikels mogen dus niet overgenomen worden zonder onze schriftelijke toestemming.

Interesse in onze content? Neem contact op via info@gezondheidenwetenschap.be.

Ook interessant

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief