In het nieuws
Beroertes zijn wereldwijd doodsoorzaak nummer twee. Een grootschalige studie toont aan dat er een verband bestaat tussen wat je eet en het risico op een beroerte. Deze studie is uniek omdat ze, in tegenstelling tot vorige onderzoeken, zowel kijkt naar de impact van de voeding op herseninfarcten als op hersenbloedingen.
Factcheck
Een nieuwe studie stelt vast dat bepaalde voedingsproducten, zoals vezelrijke voedingswaren en fruit en groente, het risico op een beroerte verminderen. Waarschijnlijk hebben deze mensen ook over het algemeen gezondere leefgewoonten.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers gingen na of bepaalde voedingsmiddelen een bescherming konden bieden tegen herseninfarcten en -bloedingen. Beide aandoeningen samen noemen we ook een beroerte of CVA (cerebrovasculair accident) (1). Bij een herseninfarct wordt een bloedvat in de hersenen geheel of gedeeltelijk afgesloten waardoor een deel ervan minder bloed krijgt. Bij een hersenbloeding raakt een deel van de hersenen beschadigd door het openbarsten van een bloedvat. In beide gevallen is het gevolg hetzelfde: een deel van de hersenfunctie valt (tijdelijk) uit.
Om de onderzoeksvraag te beantwoorden, gebruikten de onderzoekers de gegevens van de European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) cohortstudie. In die studie volgden ze meer dan 400.000 personen uit negen Europese landen gedurende gemiddeld twaalf jaar op. Bij de start ervan registreerden de onderzoekers eet- en leefgewoonten. Tijdens de opvolging kregen 4.281 deelnemers een herseninfarct en 1.430 kregen een hersenbloeding.
De onderzoekers vonden dat het risico op een herseninfarct daalde met:
- 13% voor 200g fruit en groente extra per dag
- 23% voor 10g vezels extra per dag
- 5% voor 200ml melk extra per dag
- 9% voor 100g yoghurt extra per dag
- 12% voor 30g kaas extra per dag
Wat hersenbloedingen betreft, ging alleen het eten van 20g eieren per dag (ongeveer één ei per drie dagen) gepaard met een stijging van 25% van het risico erop.
De onderzoekers besluiten dat fruit, groente, voedingsvezels en melkproducten het risico op herseninfarcten kan beperken.
Bron
(1) Tong TYN, Appleby PN, Key TJ, et al. The associations of major foods and fibre with risks of ischaemic and haemorrhagic stroke: a prospective study of 418 329 participants in the EPIC cohort across nine European countries. Eur Heart J. 2020 Feb 24. pii: ehaa007.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie is een cohortstudie, een type waarnemend onderzoek dat verbanden kan vaststellen, maar geen oorzaak-gevolgverband kan aantonen. Er is een duidelijk verband tussen herseninfarcten en gezonde voedingsmiddelen, maar dit kan ook komen door het feit dat mensen die bijvoorbeeld veel fruit en groenten eten, er ook gezondere leefgewoonten op nahouden. Wie gezonder leeft, heeft minder kans op hart- en vaatziekten en daar horen beroertes ook bij.
De daling van het risico op een beroerte was ook niet zo groot als de cijfers laten vermoeden: als 1.000 mensen gedurende tien jaar een portie van 200g fruit en groente per dag extra nemen, zou er één geval van hersenbloeding minder zijn.
De EPIC-studie laat uitschijnen dat het één grote studie is op meer dan 400.000 personen. In werkelijkheid zijn het meer dan twintig verschillende studiegroepen uit tien landen gebundeld. Elke studiegroep heeft een verschillende aanpak om voeding en leefgewoonten te registreren. Soms registreren ze de voeding nauwkeurig, in andere groepen gebruiken ze vragenlijsten die deelnemers invullen over wat ze eten.
Voeding en eetgewoonten registreerden ze slechts éénmaal aan de start van de studie. De onderzoekers veronderstelden dus dat je jarenlang hetzelfde blijft eten, wat zeer twijfelachtig is. Ook andere leefgewoonten veranderen: zo stopten veel volwassenen in de loop van de jaren 90 van de vorige eeuw met roken.
In deze studie weten we ook niet over welke voedingsmiddelen het exact gaat, zoals volle of magere melkproducten? Het beschermend effect van kaas is trouwens eigenaardig omdat het rijk is aan zowel verzadigde vetten die het cholesterolgehalte verhogen als aan bloeddrukverhogend zout.
De onderzoekers hebben vele voedingsmiddelen getest, maar leggen enkel de nadruk op de resultaten die hen goed uitkomen. Het feit dat rood vlees en vleeswaren geen invloed hadden op het risico op een beroerte, vermelden ze weinig. Deze boodschap past niet binnen de huidige voedingscontext waar we vlees systematisch als ongezond beschouwen.
Het is helemaal niet duidelijk waarom eieren het risico op hersenbloedingen zouden verhogen. Uit eerder onderzoek blijkt net dat eieren het risico op hart- en vaatziekten, zoals een beroerte, niet verhogen.
Conclusie
Een nieuwe studie stelt vast dat bepaalde voedingsproducten, zoals vezelrijke voedingswaren en fruit en groente, het risico op een beroerte verminderen. Waarschijnlijk hebben deze mensen ook over het algemeen gezondere leefgewoonten.