In het nieuws
Een 52-jarige vrouw uit Wommelgem stierf begin deze zomer aan borstkanker. Carry Joris werd behandeld door een homeopaat, omdat ze bang was voor chemotherapie. Toen ze uiteindelijk instemde om naar een ziekenhuis te gaan, bleek de kanker uitgezaaid. ‘Kankerpatiënten die zweren bij alternatieve therapieën lopen meer dan 2 keer zoveel kans om binnen de 5 jaar na de diagnose te sterven,’ schrijft Eline Bergmans in De Morgen van 7 augustus 2023.
Factcheck
In België overleed een 52-jarige vrouw aan borstkanker die chemotherapie weigerde en homeopathie in de plaats nam. Vermoedelijk werd dat haar doodsvonnis. Wetenschappers stellen vast dat mensen met kanker die enkel ‘alternatief’ willen behandeld worden, dus met niet-bewezen therapieën, meer dan dubbel zoveel risico lopen om binnen de 5 jaar te sterven. Voor borstkanker is de situatie zelfs nog schrijnender. De uitspraak in de krant is waar.
Waar komt dit nieuws vandaan?
De dochter van de onfortuinlijke Carry Joris is TikTok-influencer Ellen Baetens. Ze verspreidde een video op TikTok om lotgenoten te waarschuwen. Baetens probeerde haar moeder te overtuigen om een arts op te zoeken, maar ‘ze wilde niet luisteren’.
‘Kankerpatiënten die zweren bij alternatieve therapieën lopen meer dan 2 keer zoveel kans om binnen de 5 jaar na de diagnose te sterven. Voor borstkanker is de kans zelfs 5 keer zo groot. Dat blijkt uit onderzoek aan de prestigieuze Yale universiteit,’ schrijft Eline Bergmans in De Morgen (1).
Wat hield dat onderzoek in?
Voor hun onderzoek gebruikten wetenschappers de Amerikaanse nationale gegevensbank van kankerpatiënten.
- Daaruit selecteerden ze mensen met beginnende (niet-uitgezaaide) borst-, long-, darm- en prostaatkanker; de meest voorkomende kankers.
- Ze vonden 281 dossiers van mensen die enkel behandeld wilden worden met alternatieve therapieën (homeopathie, acupunctuur, kruiden, enz.) en de reguliere behandeling (chirurgie, chemotherapie, bestralingen, hormoontherapie) afwezen.
- Ze zochten een groep kankerpatiënten met vergelijkbare kenmerken (zelfde kanker, zelfde stadium, zelfde leeftijd, zelfde tijdstip van diagnose) die wel met bewezen geneeskunde behandeld werden (560 patiënten).
- Vervolgens gingen ze na hoeveel mensen uit beide groepen nog in leven waren 5 jaar na de diagnose (1).
De verschillen waren frappant: 78,3% van de mensen die een reguliere therapie hadden gekregen, waren 5 jaar later nog in leven, tegenover 54,7% die enkel alternatief behandeld waren.
- Dat komt erop neer dat het risico op vroegtijdige sterfte 2,5 keer groter is wanneer je enkel kiest voor alternatieve therapieën.
- Voor borstkanker bleek het verschil het grootst: 86,6% overleeft 5 jaar met een conventionele behandeling, tegenover 58,1% met een niet-conventionele therapie: een factor 5,68 verschil.
- Voor prostaatkanker was er amper verschil: 91,5% overleefde 5 jaar in beide groepen. Deze kanker groeit echter zeer traag en heeft zelden een behandeling nodig (wel actieve opvolging).
De onderzoekers besloten dat je overlevingskansen als kankerpatiënt duidelijk slinken als je kiest voor een alternatieve therapie.
Bron
(1) De Morgen, 7 aug 2023. Kankerpatiënte legde lot in handen van homeopaat: ‘ik wil niet dat dit verhaal begraven wordt, samen met mijn mama.’ https://www.demorgen.be/nieuws/kankerpatiente-legde-lot-in-handen-van-homeopaat-ik-wil-niet-dat-dit-verhaal-begraven-wordt-samen-met-mijn-mama~b72ae380/
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Bij het onderzoek kunnen we de volgende opmerkingen maken:
- Dit is een observationele studie, wat betekent dat je niet zeker kan stellen dat de alternatieve therapie of het missen van de reguliere behandeling de oorzaak is van de vroegtijdige dood. Dat is echter wel zeer waarschijnlijk.
- De onderzoekers hebben geen onderscheid gemaakt tussen types alternatieve therapie, maar hebben alle niet-bewezen therapieën samengevoegd.
- Opvallende kenmerken van de groep die weigerde behandeld te worden met reguliere bewezen therapieën: het ging vaker om jonge mensen, vrouwen en mensen met een hogere opleiding en een gemiddeld hoger inkomen.
Het merendeel van de mensen die alternatieve therapieën gebruiken bij kanker, combineren die met de reguliere behandeling.
- We noemen ze dan eerder niet-conventionele therapieën, omdat ze als aanvulling worden gebruikt.
- Ze volgen bijvoorbeeld acupunctuur, omdat ze geloven dat dat de nevenwerkingen van chemotherapie verzacht, of ze nemen bachbloesems, omdat ze geloven dat ze zich dan kraniger houden.
- Deze combinaties vormen geen probleem, zolang je dit gebruik meldt aan je behandelende arts (sommige kruiden verminderen bijv. de werking van chemotherapie).
- Problematisch wordt het enkel wanneer je een reguliere behandeling weigert.
Denk ook aan het overlijden van actrice Sylvia Millecam: ze wilde enkel ‘alternatief’ behandeld worden en stierf in 2001 op 45-jarige leeftijd aan de gevolgen van uitgezaaide borstkanker.
Conclusie
In België overleed een 52-jarige vrouw aan borstkanker die chemotherapie weigerde en homeopathie in de plaats nam. Vermoedelijk werd dat haar doodsvonnis. Wetenschappers stellen vast dat mensen met kanker die enkel ‘alternatief’ willen behandeld worden, dus met niet-bewezen therapieën, meer dan dubbel zoveel risico lopen om binnen de 5 jaar te sterven. Voor borstkanker is de situatie zelfs nog schrijnender. De uitspraak in de krant is waar.
Referenties
(2) Johnson SB, Park HS, Gross CP, Yu JB. Use of Alternative Medicine for Cancer and Its Impact on Survival. Journal of the National Cancer Institute. Published online August 10 2017