Wat is het?
Spoedeisende zorg is de eerste zorg die wordt toegediend tijdens een crisissituatie en bij acute aandoeningen. De zorg kan door verschillende instellingen, zoals intensieve zorgen in een ziekenhuis, een huisarts of ambulancepersoneel gebeuren.
Eerst wordt het bewustzijn van het slachtoffer beoordeeld op een schaal van normaal bewustzijn tot bewusteloosheid.
Als de luchtweg, ademhaling en bloedsomloop geëvalueerd zijn, wordt het bewustzijnsniveau verder beoordeeld met behulp van de Glasgow comaschaal, een internationaal meetinstrument dat het bewustzijn van een persoon, van volkomen helder tot diep bewusteloos, weergeeft met een cijfer van 1 tot 15.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Volgende stappen zijn belangrijk bij de eerste hulp:
- A. (Air) Eerst wordt de luchtweg vrijgemaakt door de kin of kaak op te heffen en eventuele vreemde voorwerpen te verwijderen. Indien nodig wordt een mondstukje geplaatst of wordt het slachtoffer geïntubeerd.
- B. (Breathing) Het slachtoffer krijgt zuurstof en wordt eventueel beademd. De oorzaken van de ademnood (vocht in de longen, longontsteking, astma, etc.) worden behandeld.
- C. (Circulation) Bloedingen moeten gestopt worden door het uitoefenen van druk. Het slachtoffer krijgt een infuus. Levensbedreigende hartritmestoornissen moeten behandeld worden vóór het transport.
- D. Overige: het bewustzijnsniveau wordt nauwkeurig bepaald d.m.v. de Glasgow comaschaal. Verder trauma moet voorkomen worden door het lichaam te ondersteunen en warmteverlies te beperken. Ook kan de toediening van pijnstilling gestart worden.
- E. Als er geen kans is dat het slachtoffer gered kan worden, wordt er geen behandeling gestart.
Wat kan je zelf doen?
Verwittig de hulpdiensten wanneer je als omstaander een ernstig ongeval of iemand met een acuut ziekteprobleem ziet.
De hulpdiensten beslissen, eenmaal ter plaatse, of ze het slachtoffer zo snel mogelijk naar het ziekenhuis moeten vervoeren, dan wel eerst ter plaatse moeten verzorgen.
Het slachtoffer moet snel naar het ziekenhuis gebracht worden (‘load and go’) in geval van:
- een scherp trauma, veroorzaakt door een schot- of steekwonde, in de romp of nekregio;
- een stomp trauma met vermoeden van niet te stelpen bloedingen in een lichaamsholte;
- andere ongecontroleerde bloedingen en/of tekenen van shock;
- een massieve longembolie (wanneer de bloedbaan naar de longen verstopt is);
- een acute beroerte.
Het slachtoffer moet ter plaatse worden gestabiliseerd (‘stay and play’), vooraleer transport mogelijk is:
- wanneer reanimatie nodig is;
- wanneer ademhalingsproblemen, ritmestoornissen en verminderd bewustzijn ter plekke behandeld kunnen worden.
Meer weten?
https://www.rodekruis.be/wat-kan-jij-doen/volg-een-opleiding/hulptips/
https://www.thuisarts.nl/ernstige-verwondingen-in-ziekenhuis/mijn-naaste-is-ernstig-gewond-naar-ziek...