Wat is het?
Hepatitis betekent ontsteking van de lever.
Auto-immuun wil zeggen dat de oorzaak ligt in een reactie van het eigen afweersysteem (immuniteit) tegen de levercellen. Waarom dit gebeurt, is nog onbekend.
Hoe vaak en bij wie komt het voor?
Per 100.000 inwoners lijden ongeveer 17 mensen aan auto-immune hepatitis. 70 à 80% van de gevallen zijn vrouwen, waarvan de helft jonger is dan 30 jaar.
Hoe kun je het herkennen?
In een lichte vorm kan de aandoening zonder enige klacht verlopen. De eerste symptomen zijn meestal vrij vaag, zoals vermoeidheid, verlies van eetlust (met afkeer van vettig voedsel en alcohol), gewichtsverlies…
Bij 30-40% van de getroffenen begint de aandoening heel plots met geelzucht. Hierbij kleuren de huid en het wit van de ogen geel. Op de huid kunnen kleine, rode puntjes met uitlopertjes verschijnen, veroorzaakt door uitgezette bloedvaatjes. Je kan ze met je vinger wegdrukken.
Ook buikklachten en gewrichtspijn kunnen optreden.
Omdat de lever ook tussenkomt in de aanmaak van hormonen, kan bij vrouwen de menstruatie uitblijven en bij mannen borstvorming optreden.
In een vergevorderd stadium ontstaat levercirrose. De lever werkt dan niet meer naar behoren en de bloeddoorstroming wordt belemmerd door littekenvorming. Een typisch symptoom is de rode verkleuring van de handpalmen. De buik kan ook opzwellen door vochtophoping (ascites of waterbuik).
40% van de personen die aan auto-immune hepatitis lijden vertoont gelijktijdig andere auto-immuunaandoeningen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Als er geen klachten zijn, is de diagnose vaak een toevallige vondst naar aanleiding van afwijkende levertesten bij een bloedonderzoek. Soms kan de arts bij een buikonderzoek een vergrote lever en milt voelen.
Een definitieve diagnose vereist een leverbiopsie. Hierbij wordt, onder plaatselijke verdoving, met een naald een klein stukje leverweefsel weggenomen en in het labo onderzocht. Bij een ziekte die nog evolueert moet de biopsie om de 2-3 jaar herhaald worden.
Wat kun je zelf doen?
Je kan enkel de evolutie vertragen door vettig voedsel en alcohol te vermijden. Deze zaken zullen je trouwens slecht bevallen.
Vermijd ook zelfmedicatie: veel geneesmiddelen worden in de lever afgebroken. Neem dus enkel in wat je arts je voorschrijft.
Wat kan je arts doen?
Lichte en milde vormen kunnen spontaan verdwijnen zonder behandeling.
Bij ernstige auto-immune hepatitis bestaat de behandeling uit geneesmiddelen die de immuniteit onderdrukken, zoals cortisone en azathioprine. De medicatie wordt pas gestaakt als een biopsie bewijst dat de ziekteactiviteit gestopt is.
Zonder behandeling is auto-immune hepatitis levensbedreigend. Met behandeling is 80-90% van de patiënten na 10 jaar nog in leven.
Als de lever niet meer werkt, kan een transplantatie noodzakelijk zijn.