In het nieuws
Een Deens onderzoek vond een verband tussen gynaecomastie (een ernstige vergroting van de mannelijke borstklier) en vroegtijdig overlijden door kanker en hartziekten. De groep mannen met gynaecomastie had 37% procent meer risico om vroegtijdig te overlijden dan de groep zonder gynaecomastie.
Factcheck
Deze studie toont aan dat gynaecomastie bij mannen een risicofactor is om vroegtijdig te overlijden. Tenminste: als de gynaecomastie een gevolg is van een gekende risicofactor die de hormonale balans kan verstoren. Het onderzoek heeft wel een aantal tekortkomingen. Zo zijn er geen gegevens over het voorkomen van obesitas. We weten dus niet zeker of gynaecomastie bij mannen het risico op kanker en hartziekten verhoogt.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Een Deense studie toont aan dat een vergroting van de borstklier bij mannen het risico op aandoeningen als kanker en hartziekten doet stijgen. Dat schrijft de krant Het Nieuwsblad op 11 maart (1). In sommige gevallen kiezen mannen ervoor om hun borsten te laten verkleinen of weg te laten halen via plastische chirurgie.
Gynaecomastie wordt veroorzaakt door een verstoring van het hormonaal evenwicht. De vergroting van de borstklier kan een gevolg zijn van specifieke geneesmiddelen, milieuvervuiling, maar ook obesitas.
Het onderzoek
De onderzoekers gingen het verband na tussen gynaecomastie bij mannen en gezondheidsproblemen (2). Ze baseerden zich op de gegevens van een waarnemende studie.
In een medische database werden 23.429 mannen met gynaecomastie vergeleken met een controlegroep van 117.145 mannen zonder gynaecomastie. De mannen met gynaecomastie werden verder ingedeeld in twee groepen: zonder risicofactor voor gynaecomastie (de NoRisk-groep) en met een risicofactor voor gynaecomastie (de Risk-groep). In de NoRisk-groep zaten 16.253 gevallen, in de Risk-groep 7.176 gevallen.
Het risico op vroegtijdig overlijden door kanker en hartziekten lag 37% hoger bij de mannen met gynaecomastie. Belangrijk: het hogere risico kwam alleen voor in de Risk-groep. Dat betekent dat mannen met gynaecomastie als gevolg van een risicofactor voor hormonaal onevenwicht een hoger risico hebben op vroegtijdig overlijden.
Volgens de onderzoekers moet er meer aandacht gaan naar het voorkomen van gynaecomastie bij mannen.
Bron
(1) Grotere borsten bij mannen kan gezondheid in gevaar brengen. Het Nieuwsblad. 11 maart 2023.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het gaat om een waarnemende studie. We moeten dus heel voorzichtig zijn met conclusies trekken.
Gynaecomastie komt meer en meer voor. Dat is hoofdzakelijk een gevolg van het frequenter voorkomen van obesitas (3). Deze Deense studie toont vooral aan dat mannen met een risicofactor voor gynaecomastie een hoger risico hebben op kanker en hartziekten. Dat hogere risico kan een gevolg zijn van een gezondheidsprobleem dat de hormonenbalans verstoort of van een behandeling met een geneesmiddel.
Hoewel er een duidelijk verband was tussen gynaecomastie bij deze mannen en een hogere sterfte, kan dat vooral te wijten zijn aan de aanwezige risicofactoren. Dat betekent in de praktijk dat de risicofactor aangepakt moet worden, en niet de gynaecomastie. Plastische chirurgie zal dus geen oplossing zijn om het risico op gezondheidsproblemen te verminderen.
Opmerkelijk en zeer problematisch is dat de onderzoekers geen gegevens hadden over de vetmassa van de deelnemers. Wat als de Risk-groep meer obesitas telde dan de NoRisk-groep? Kanker en hartziekten komen juist meer voor bij obesitas.
Het objectief vaststellen van gynaecomastie is natuurlijk ook geen eenvoudige zaak. We weten niet hoe nauwkeurig deze toestand werd vastgesteld door artsen. Verder hebben we geen gegevens over de eet- en leefgewoonten van de deelnemers.
Kortom: voor je naar de dokter loopt om je borsten te laten nakijken, wacht je beter op nieuw onderzoek dat deze bevindingen al dan niet bevestigt.
Conclusie
Deze studie toont aan dat gynaecomastie bij mannen een risicofactor is om vroegtijdig te overlijden. Tenminste: als de gynaecomastie een gevolg is van een gekende risicofactor die de hormonale balans kan verstoren. Het onderzoek heeft wel een aantal tekortkomingen. Zo zijn er geen gegevens over het voorkomen van obesitas. We weten dus niet zeker of gynaecomastie bij mannen het risico op kanker en hartziekten verhoogt.
Referenties
- (2) Bräuner EV, Uldbjerg C, Lim YH, et al. Is male gynaecomastia associated with an increased risk of death? A nationwide register-based cohort study. BMJ Open. 2024;14(2):e076608.
- (3) Koch T, Bräuner EV, Busch AS, et al. Marked Increase in Incident Gynecomastia: A 20-Year National Registry Study, 1998 to 2017. J Clin Endocrinol Metab. 2020;105(10):dgaa440.