Door u gekozen
Tom Barman, Eva De Roovere, Paul McCartney en David Lynch zouden alvast fan zijn van transcendente meditatie. Een lezer vraagt ons een blik te werpen op een boek van twee artsen die geneeskrachtige eigenschappen toeschrijven aan deze vorm van meditatie.
Factcheck
Transcendente meditatie is een vorm van meditatie waarbij je twee keer per dag gedurende een kwartier in zithouding een bepaalde mantra opzegt. Dat dit voor een aantal mensen ontspannend kan zijn en stress vermindert, is ongetwijfeld juist. Alle andere gezondheidsvoordelen die eraan worden toegedicht, zijn veelvuldig onderzocht, maar blijven onbewezen.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Het boek Transcendente Meditatie: Gezondheid uit het zelf van artsen Wolfgang Schachinger en Ernst Schrott verscheen in 2002 (1). Op de kaft wordt transcendente meditatie omschreven als een eenvoudige en natuurlijke methode om zuiver bewustzijn en innerlijke stilte te ervaren, waarbij een grote lichamelijke en geestelijke ontspanning optreedt. De auteurs zijn beiden arts en aanhangers van ayurveda, een niet-conventionele geneeswijze. Ernst Schrott overleed in 2021 op 70-jarige leeftijd tijdens een meditatie.
Ayurveda is een pseudowetenschappelijke theorie die haar oorsprong vindt in India en dicht aanleunt bij yoga. Volgens de ayurvedische leer kunnen mineralen en kruiden energiestromen in het lichaam beïnvloeden. Er is nooit enig genezend effect aangetoond.
Transcendente meditatie is een vorm van medicatie die in de jaren vijftig door een Indische yogi geïntroduceerd werd. Beoefenaars worden verondersteld twee keer per dag gedurende een kwartier in zithouding (mag op een gewone stoel) in gedachten een mantra te herhalen. Een mantra is een bepaalde woordklank, die door de herhaling een magisch effect zou genereren.
Transcendente meditatie kreeg de wind in de zeilen nadat een aantal celebrity’s, waaronder Beatles Paul McCartney en Ringo Starr, meewerkten aan een benefietconcert om transcendente meditatie te helpen verspreiden.
Het boek van Schachinger en Schrott (1) gaat over de sluimerende genezende vermogens van transcendente meditatie. Op vraag van een lezer zochten we in de reguliere wetenschappelijke literatuur naar onderzoek over deze meditatiemethode (2). Wat blijkt? Er wordt een relaxerend en vooral een mogelijk licht bloeddrukverlagend effect aan toegeschreven. Dat geldt ook voor andere vormen van meditatie, zoals mindfulness, wat de meest onderzochte methode is.
Bron
(1) https://www.standaardboekhandel.be/p/transcendente-meditatie-9789074899598
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Bestaande studies over de impact van transcendente meditatie op de bloeddruk werden doorgelicht in een overzichtsonderzoek (3). Daaruit concluderen de auteurs dat de afzonderlijke studies methodologisch erg zwak zijn, zodat je geen duidelijke conclusies kan trekken.
Ook andere beweringen over transcendente meditatie, zoals een positieve impact op cognitieve functies (concentratie, geheugen, …), werden door dezelfde auteurs na een kritisch onderzoek verworpen (4).
Een systematisch literatuuroverzicht van de onafhankelijke onderzoeksgroep Cochrane vond evenmin een uitgesproken effect van transcendente meditatie op het voorkomen van hart- en vaatziekten (5).
Dat twee keer per dag een kwartiertje ontspanning opkikkerend kan werken, wil niemand tegenspreken. Veel centra die vandaag transcendente meditatie aanbieden, houden het op een vorm van stressreductie.
Conclusie
Transcendente meditatie is een vorm van meditatie waarbij je twee keer per dag gedurende een kwartier in zithouding een bepaalde mantra opzegt. Dat dit voor een aantal mensen ontspannend kan zijn en stress vermindert, is ongetwijfeld juist. Alle andere gezondheidsvoordelen die eraan worden toegedicht, zijn veelvuldig onderzocht, maar blijven onbewezen.
Referenties
(2) ScienceDirect. Transcendental meditation, an overview
(3) Canter PH, Ernst E. Insufficient evidence to conclude whether or not Transcendental Meditation decreases blood pressure: results of a systematic review of randomized clinical trials. J Hypertens. 2004 Nov;22(11):2049-54.
(4) Canter PH, Ernst E. The cumulative effects of Transcendental Meditation on cognitive function - A systematic review of randomised controlled trials 2003.
(5) Hartley L, Mavrodaris A, Flowers N, Ernst E, Rees K. Transcendental meditation for the primary prevention of cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2014;(12):CD010359. doi: 10.1002/14651858.CD010359.pub2.