Studie toont niet aan dat meevapen risico op kanker verhoogt

Waar komt dit nieuws vandaan?

Wat is vapen?

Vapen is het inademen van damp die vrijkomt van een elektronische sigaret, die een vloeistof met of zonder nicotine vernevelt tot een aerosol.

• Veel rokers gebruiken een e-sigaret om te stoppen met roken: bij het vapen wordt geen tabak verbrand, wat minder schadelijk is voor de longen.
• Toch zijn e-sigaretten niet onschuldig. In de damp die vrijkomt bij het vapen, kunnen stoffen zitten die de gezondheid schaden.

De krant Het Nieuwsblad beschrijft de resultaten van een studie die zou aantonen dat vapen in het bijzijn van kinderen hun risico op kanker kan verhogen (1). Onderzoekers vergeleken de gezondheid van kinderen tussen 4 en 12 jaar van wie de ouders dagelijks vapen met die van leeftijdsgenootjes van wie de ouders geen elektronische sigaret gebruikten.

Wat hield de studie in?

Amerikaanse wetenschappers gingen na of ze afbraakproducten van passief vapen terugvonden bij kinderen waarvan mensen in de buurt vapen (2).

• De onderzoekers vergeleken de samenstelling van speeksel, bloed en uitgeademde lucht van 2 groepen kinderen:
  • 22 kinderen met vapende ouders (VAPYES);
  • 26 kinderen met niet-vapende ouders (VAPNO).
• Alle kinderen waren tussen 4 en 12 jaar oud.
• Zowel in het speeksel als in de uitgeademde lucht vonden de onderzoekers afbraakproducten van nicotine, en die waarden kwamen vrij goed overeen met waarden van deze stoffen in het bloed.

De onderzoekers besloten dat een bloedafname kan vervangen worden door eenvoudigere testen om de gevolgen van passief vapen bij kinderen waar te nemen.

Bron

(1) Vandenweghe, H. Nieuw onderzoek raadt vapen in buurt van kinderen af: ‘Link met kanker’. Het Nieuwsblad. 2 april 2024.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Passief vapen is niet hetzelfde als passief roken, omdat bij vapen geen tabaksrook vrijkomt, maar hooguit zeer lage hoeveelheden nicotine, als de e-sigaret nicotine bevat. Passief roken verhoogt het risico op kanker, maar van passief vapen is dat niet aangetoond.

Het doel van dit onderzoek was niet om na te gaan of kanker meer voorkwam in de groep VAPYES vergeleken met de groep VAPNO. Dat zou trouwens onmogelijk zijn in een dwarsdoorsnede studie, omdat de ontwikkeling van kanker zeer lang duurt. Het doel van het onderzoek was enkel om na te gaan of eenvoudige speekseltests of analyses van uitgeademde lucht in staat zijn om schadelijke stoffen die door passief vapen ontstaan, op te sporen. Dat maakt het gemakkelijker om de mogelijke schadelijke gevolgen van passief vapen op te volgen.

Het is jammer dat deze degelijke studie misbruikt wordt om te beweren dat deze kinderen meer kankers kunnen ontwikkelen wanneer hun ouders vapen in hun nabijheid.
Sommige gezondheidsdeskundigen raden wel aan om vapen in de buurt van zwangere vrouwen, baby’s en kinderen te vermijden (3).
Volgens de Hoge Gezondheidsraad is de e-sigaret minder schadelijk voor de gezondheid dan een gewone (tabak)sigaret (4). Niet-rokers beginnen er beter niet mee, maar rokers kunnen het als rookstopmiddel gebruiken.

Conclusie

Een Amerikaanse studie toont aan dat het speeksel en de uitgeademde lucht een goede spiegel zijn voor het voorkomen van afbraakproducten in het bloed bij kinderen waarvan de ouders vapen. Deze studie toont helemaal niet aan dat passief vapen het risico op kanker vergroot. Passief vapen is niet te vergelijken met passief roken, dat wel het risico op kanker vergroot. Op dit moment is er geen bewijs dat meevapen kankerverwekkend is.

Referenties

• (2) Rodriguez J, Liang D, Tchen R, et al. Saliva and Exhaled Breath Condensate Correlate With Serum in 4-12-Year-Olds Exposed to Secondhand Electronic Cigarette Vapors: A Pilot Study. Biol Res Nurs. 2023 Jul;25(3):417-425.
• (3) https://www.gezondleven.be/themas/tabak/e-sigaret/hoe-schadelijk-is-de-e-sigaret
• (4) Vapen kan helpen om te stoppen met roken · Gezondheid en wetenschap