In het nieuws
De Europese consumentenorganisatie Foodwatch riep op 4 februari 2025 op om aspartaam te verbieden, omdat die kunstmatige zoetstof mogelijk kankerverwekkend is. Ze kreeg bijval van de Wereldgezondheidsorganisatie, waardoor de oproep veel aandacht kreeg in de media. Aspartaam zit wereldwijd in meer dan 6.000 producten.
Conclusie
Bij normale consumptie van light- of zero-producten die aspartaam bevatten, stijgt het risico op kanker zo goed als zeker niet. Foodwatch is zelf evenmin overtuigd van zo'n verband en draagt ook geen bewijzen aan, maar ze wil het zekere voor het onzekere nemen. Het is erg onwaarschijnlijk dat aspartaam het risico op kanker vergroot.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Foodwatch is een Europese consumentenorganisatie die zich inzet voor het recht op eerlijk, veilig en gezond voedsel. Op 4 februari, Wereldkankerdag, lanceerde de organisatie een persbericht waarin ze vraagt om de zoetstof aspartaam te verbieden uit voorzorg. Daarbij verwees ze naar een nieuw rapport (1).
In 2023 deelde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aspartaam in de categorie ‘mogelijk kankerverwekkend’ in. Toen concludeerden we dat het bewijs daarvoor flinterdun is. De WHO steunt de oproep van Foodwatch.
Foodwatch heeft in 2025 een nieuw rapport klaar over aspartaam (2). Dit zijn de belangrijkste bevindingen van het rapport:
- De WHO zette aspartaam op de lijst ‘mogelijk kankerverwekkend’.
- Aspartaam zit in meer dan 6.000 producten wereldwijd.
- Driekwart van het onderzoek naar aspartaam is gefinancierd of beïnvloed door de voedingsindustrie.
- In dierexperimenten blijkt aspartaam bij hoge doses kankerverwekkend.
- De uitspraak ‘aspartaam bedreigt de gezondheid niet bij normale consumptie’ verwijst naar een studie die gesponsord is door de industrie.
- Foodwatch pleit voor het voorzorgsprincipe: als je niet zeker bent van een mogelijk schadelijk effect, kan je het best bannen.
Bron
(1) Foodwatch. Mogelijk kankerverwekkend aspartaam moet verboden worden in EU. 3 februari 2025.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het nieuwe rapport van Foodwatch (2) bevat geen nieuwe gegevens over aspartaam.
De kankeronderzoeksafdeling van de WHO heeft een rangschikking voor kankerverwekkende stoffen:
- groep 1 (kankerverwekkend);
- groep 2A (waarschijnlijk kankerverwekkend);
- groep 2B (mogelijk kankerverwekkend);
- tot groep 3 (niet kankerverwekkend).
Aspartaam zit in groep 2B. Een stof belandt in die groep wanneer zeer beperkt wetenschappelijk onderzoek een mogelijk risico op kanker suggereert. Diesel, aloë vera, magnetische velden en zelfs pickles zitten eveneens in groep 2B. Met dergelijke veiligheidsnormen moeten heel veel voedingsproducten op de lijst van mogelijk kankerverwekkend.
Dat aspartaam het risico op sommige types leverkanker zou kunnen verhogen, is gebaseerd op waarnemende studies en dierproeven.
- In waarnemende studies ziet men iets meer kankers bij aspartaamgebruikers. Maar het zijn vooral mensen met obesitas die aspartaam gebruiken, en zij hebben door hun overgewicht een hoger risico op leverkanker. Dergelijke studies bewijzen niet dat aspartaam de oorzaak is van leverkanker of andere kankers.
- In de dierproeven gaven de onderzoekers de proefdieren massale hoeveelheden aspartaam, waardoor ze inderdaad tumoren ontwikkelden.
Aan normale hoeveelheden (40 mg per kilogram lichaamsgewicht) kan aspartaam helemaal geen kwaad. Een persoon van 80 kg mag 80 keer 40 mg of 3200 mg aspartaam gebruiken. Dat komt neer op bijna 70 blikjes light-frisdrank per dag.
Door aspartaam in verband te brengen met kanker, creëert men wel angst bij gebruikers. Die gaan daardoor mogelijk teruggrijpen naar de gesuikerde voedingsmiddelen, zoals frisdrank bijvoorbeeld, wat ook niet gezond is (we eten te veel suiker en we kampen met overgewicht).
Een oproep zoals ‘aspartaam vergroot kans op kanker’ lanceren op Wereldkankerdag vergroot de kans op media-aandacht. Zelfs met een twijfelachtige boodschap.
Conclusie
Bij normale consumptie van light- of zero-producten die aspartaam bevatten, stijgt het risico op kanker zo goed als zeker niet. Foodwatch is zelf evenmin overtuigd van zo'n verband en draagt ook geen bewijzen aan, maar ze wil het zekere voor het onzekere nemen. Het is erg onwaarschijnlijk dat aspartaam het risico op kanker vergroot.