In het nieuws
Wie kent het niet? Je start moedig met een dieet om een paar (of meer) overtollige kilo’s kwijt te raken en ontwikkelt al snel een haat-liefdeverhouding met de weegschaal. Volgens Jaap Seidell, hoogleraar voedingswetenschappen, is het geen goed idee om de weegschaal te bannen. Integendeel. In een artikel in De Morgen van 7 oktober 2024 zegt hij: ‘(…) regelmatig wegen is toch belangrijk als je wil afvallen. Het werkt als een geheugensteuntje.’
Factcheck
Van enkel en alleen regelmatig op de weegschaal te staan, zal je natuurlijk niet afvallen. Jezelf regelmatig wegen is wel nuttig als het onderdeel uitmaakt van een breder plan om via gedragsverandering af te vallen of op gewicht te blijven. Onderzoek bevestigt dat. De uitspraak van Jaap Seidell is dus waar.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Jaap Seidell is een Nederlandse voedingswetenschapper, auteur en hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam, waar hij de afdeling Voeding en Gezondheid leidt. Zijn onderzoek richt zich op voeding, levensstijl en obesitas, met een focus op preventie en strategieën voor een gezondere samenleving.
In een artikel in De Morgen vertelt Seidell onder andere hoe we best omgaan met de weegschaal wanneer we op dieet zijn (1). Hoewel de gewichtsschommelingen op de weegschaal demotiverend kunnen zijn, heeft het toestel toch een plaats in een dieetroutine. Seidell raadt niet aan om zo vaak als mogelijk op de weegschaal te gaan staan. ‘Maar regelmatig wegen is toch belangrijk als je wilt afvallen. Het werkt als een soort geheugensteuntje.’
Wij gingen op zoek naar wetenschappelijke studies waarop die bewering gebaseerd is.
Bron
(1) Lont N. ‘Wat is het beste moment van de dag om jezelf te wegen?’ De Morgen. 7 oktober 2024.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Een team van wetenschappers verzamelde verschillende studies die onder de loep namen of jezelf wegen helpt om gewicht te verliezen (2).
In sommige van die studies volgden de deelnemers een programma om af te vallen via gedragsverandering. De onderdelen van die programma’s zijn:
- jezelf een doel stellen;
- een plan opstellen om dat doel te bereiken;
- regelmatige opvolging en feedback krijgen;
- je kennis over voeding en je inzicht in je eigen voedingspatroon verhogen.
Dit waren de resultaten van de studies:
- Mensen die deelnamen aan een programma rond gedragsverandering waarin ze zichzelf moesten wegen:
- verloren gemiddeld 3,4 kg meer gewicht dan mensen die geen programma volgden;
- verloren gemiddeld 1,7 kg meer gewicht dan mensen die een dergelijk programma volgden zonder zichzelf te wegen;
- Enkel en alleen ‘jezelf wegen’ (zonder deelname aan een programma) was niet effectief om gewicht te verliezen.
De conclusies van het onderzoeksteam?
- Het advies om jezelf regelmatig te wegen leidt niet tot gewichtsverlies als het geen onderdeel is van een programma waarbij je probeert af te vallen via gedragsverandering.
- Als je een programma rond gedragsverandering volgt, val je meer af als je je ook moet wegen.
Conclusie
Van enkel en alleen regelmatig op de weegschaal te staan, zal je natuurlijk niet afvallen. Jezelf regelmatig wegen is wel nuttig als het onderdeel uitmaakt van een breder plan om via gedragsverandering af te vallen of op gewicht te blijven. Onderzoek bevestigt dat. De uitspraak van Jaap Seidell is dus waar.
Referenties
(2) Madigan CD, Daley AJ, Lewis AL, Aveyard P, Jolly K. Is self-weighing an effective tool for weight loss: a systematic literature review and meta-analysis. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity. 2015 21;12(1):1-11.