Een sinaasappel is gezonder dan vers sinaasappelsap

Waar komt dit nieuws vandaan?

In de rubriek ‘Wetenschapswinkel’ in De Standaard van 10 februari 2025 gaat het over het vitamine C-gehalte van vers sinaasappelsap (1). Dat sinaasappelen boordevol vitamine C zitten, staat buiten kijf. Tijdens het persen van de vruchten zou echter een aanzienlijk deel van de vitamine C verloren gaan door het contact met de zuurstof in de lucht. Daardoor verliest vitamine C zijn antioxiderende werking.

Volgens Tara Grauwet, professor voedseltechnologie (KU Leuven), blijkt uit experimenten bij 4°C (koelkasttemperatuur) dat een vijfde van de vitamine C in versgeperst sinaasappelsap drie uur na het persen verdwenen is. Bij hogere temperaturen neemt dat effect nog toe: bij 25 graden zouden de vitamines drie keer zo snel verdwijnen. Ook licht kan het effect versnellen. Om de vitamines zo goed mogelijk te behouden, wordt aangeraden om vers sinaasappelsap afgedekt, gekoeld en in een ondoorzichtige kan te bewaren.

Bron

(1) Vlooswijk E. Kunnen vitaminen uit je versgesperst sap ‘wegvliegen’? De Standaard. 10 februari 2025.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Waar is vitamine C goed voor?

Citrusvruchten zijn een bron van gezonde stoffen, zoals mineralen, vezels en vitamine C. Vitamine C is belangrijk voor onze gezondheid omdat ons lichaam het niet zelf kan aanmaken. Volgens de Hoge Gezondheidsraad van België heeft een volwassene 110 milligram vitamine C per dag nodig (3).

De vitamine helpt bij verschillende functies, zoals de opname van ijzer, de aanmaak van collageen (wat goed is voor huid en gewrichten), het verwerken van cholesterol en het vormen van botten (2). Vitamine C speelt ook een rol bij ziektes zoals obesitas, kanker en diabetes type 2.

Daarnaast is vitamine C een antioxidant. Dat wil zeggen dat het schadelijke stoffen in ons lichaam helpt te bestrijden. De antioxiderende werking gaat echter verloren wanneer de vitamine in aanraking komt met de zuurstof in de lucht. Als je appelsienen perst, zouden daardoor dus heel wat vitamines verloren kunnen gaan.

Versgeperst sinaasappelsap is een bron van vitamine C

In een recente studie werd het vitamine C-gehalte vergeleken tussen versgeperst sinaasappelsap en sap dat je kan kopen in de winkel (4). Zowel gekoelde sappen met het label ‘niet van concentraat’ als sappen ‘op basis van concentraat’ werden in de studie opgenomen.

Het vitamine C-gehalte van het versgeperste sap varieerde tussen 74,6 en 91,8 mg per 100 ml sap. Dat was 33% hoger dan het vitamine C-gehalte in commerciële sappen, zelfs na 48 uur bewaring in de koelkast (4°C). Na die bewaarperiode bleek in het versgeperste sap nog 85-92% van het oorspronkelijke vitamine C-gehalte bewaard te zijn.

In deze studie werd het effect van bewaring bij hogere temperatuur niet nagegaan. Er werd ook niet vermeld of het materiaal waarin het sap werd bewaard al dan niet lichtdoorlatend was.

Versgeperst sinaasappelsap is een bron van suiker

Naast een bron van vitamine C is versgeperst sinaasappelsap echter ook een bron van suiker. Voor één glas sap moet je al gauw twee tot drie appelsienen persen. Bovendien verlies je door het persen ook de vezels.

De voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven maakt het duidelijk (5):

• Fruit (en dus ook citrusvruchten) behoren tot de ‘groene’ categorie. Dat betekent dat deze voedingsmiddelen de voorkeur krijgen.
• Versgeperst fruitsap behoort tot de grijze categorie. Die staat voor voedingswaren die geen voorkeur krijgen. De reden is dat fruitsappen (ook versgeperst fruitsap) minder vezels en meer suikers bevatten dan vers fruit.

Conclusie

Een recente studie toont aan dat er inderdaad wat vitamine C verloren gaat bij het bewaren van versgeperst sinaasappelsap, maar het verlies is beperkt. Hoewel vers sinaasappelsap dus een goede bron van vitamine C is, bevat het ook veel suiker en ontbreken de vezels die in het fruit zitten. Het is daarom gezonder om een sinaasappel te eten, zodat je zowel vitamine C als vezels binnenkrijgt en minder suiker.

Referenties

• (2) Gironés-Vilaplana A, Moreno DA, García-Viguera C. Phytochemistry and biological activity of Spanish citrus fruits. Food Funct. 2014;5(4):764–772.
• (3) Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België - 2016. Brussel: HGR; 2016. Advies nr. 9285.
• (4) Salar F J, Sánchez-Bravo P, Mena P et al. Comparison of vitamin C and flavanones between freshly squeezed orange juices and commercial 100% orange juices from four European countries. Int J Food Sci Nutr. 2024;75(3):255–263.
• (5) Vlaams Instituut Gezond Leven. Fruit.