In het nieuws
Airpods, de draadloze oortjes die niet meer weg te denken zijn uit het straatbeeld, zouden volgens diverse social-mediakanalen hersenkanker veroorzaken. Recent vergeleek een populaire Amerikaanse youtuber airpods met microgolfovens.
Factcheck
Draadloze koptelefoons en draadloze oortjes, zoals de airpods van Apple, werken via bluetooth. Ze ontvangen en zenden niet-ioniserende elektromagnetische stralen uit. De impact van die stralen, die ook door wifi worden uitgezonden bijvoorbeeld, op de gezondheid en specifiek op het ontstaan van hersentumoren is uitgebreid onderzocht. De meeste studies vinden geen effect, maar sommige zien wel een verband met meer hersentumoren. Op dit moment kan men enkel met hoge waarschijnlijkheid stellen dat deze oortjes veilig zijn voor de gezondheid, maar niet met volle zekerheid.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Airpods zijn de draadloze oordopjes van Apple om muziek of andere audio mee te beluisteren. Net zoals andere draadloze oortjes en draadloze koptelefoons, maken airpods gebruik van bluetooth om geluid te transporteren. Bluetooth is een vorm van draadloze technologie waarbij gegevens worden uitgewisseld tussen twee apparaten via radiogolven.
- Deze apparaten mogen niet verder dan een tiental meter van elkaar verwijderd zijn.
- Bijvoorbeeld de afstand tussen je smartphone en je oortjes, of tussen je smartphone en een versterker.
- Beide apparaten moeten beschikken over de bluetooth-technologie en elkaar erkennen om informatie, zoals muziek bijvoorbeeld, te kunnen doorzenden.
- Belangrijk is ook dat je hier geen wifi of internet bij nodig hebt.
De radiogolven waarvan bluetooth gebruik maakt, zijn niet-ioniserende stralen. Die stralen, die binnenkomen in de draadloze oortjes, zouden volgens sommigen een schadelijke impact hebben op de hersenen en op termijn een hersentumor doen ontstaan. Dat gerucht werd recent nieuw leven ingeblazen door Paul Saladino, een Amerikaanse psychiater met een pseudowetenschappelijk YouTube-kanaal, waarop hij veel onzin verspreidt en dat veel volgers heeft. Op zijn Instagram-account postte hij op 24 februari 2024 een filmpje waarin hij uitlegt dat airpods je brein kunnen beschadigen en dat ze werken als een microgolfoven (1). Zijn berichten worden massaal geliket en gedeeld.
Bron
(1) https://perma.cc/ERN3-DW67
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Zowel bluetooth als een microgolfoven maken gebruik van elektromagnetische golven. Tot zover heeft Saladino een punt. De eigenschappen van de uitgezonden golven zijn echter erg verschillend.
- Vanwege het zeer geringe vermogen en de dispersie is de door bluetooth-apparatuur veroorzaakte temperatuurstijging onmeetbaar klein: negatieve effecten voor de gezondheid zijn daarom heel onwaarschijnlijk.
- De golven die een microgolfoven gebruikt, genereren meer energie. Hoe meer energie stralen genereren, hoe groter het risico op schade, bijvoorbeeld aan het genetisch materiaal in menselijke cellen. DNA-schade vergroot de kans op kanker.
- De zon bijvoorbeeld, genereert uv-stralen, wat ook een vorm van elektromagnetische straling is, en kan huidkanker veroorzaken.
Straling die weinig energie genereert, stralen die een smartphone uitzendt bijvoorbeeld, kan vermoedelijk geen schade aan het DNA toebrengen.
- Talrijke studies die een verband zochten tussen smartphonegebruik en hersentumoren, vinden doorgaans, maar niet altijd, geen effect (2).
- Hetzelfde geldt voor straling die airpods of andere draadloze oortjes genereren. De meeste studies vinden geen effect op het ontstaan van kanker, maar niet allemaal.
- Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat draadloze oortjes kanker kunnen veroorzaken, maar 100% zeker is men niet.
Paul Saladino werkt niet meer als psychiater, maar houdt zich enkel nog bezig met het verspreiden van pseudowetenschap via zijn diverse social media-kanalen. Zo is hij ook een aanhanger van het carnivoor dieet, is hij anti-veganist, gelooft hij niet dat cholesterol de gezondheid kan schaden en hangt hij diverse complottheorieën aan.
Conclusie
Draadloze koptelefoons en draadloze oortjes, zoals de airpods van Apple, werken via bluetooth. Ze ontvangen en zenden niet-ioniserende elektromagnetische stralen uit. De impact van die stralen, die ook door wifi worden uitgezonden bijvoorbeeld, op de gezondheid en specifiek op het ontstaan van hersentumoren is uitgebreid onderzocht. De meeste studies vinden geen effect, maar sommige zien wel een verband met meer hersentumoren. Op dit moment kan men enkel met hoge waarschijnlijkheid stellen dat deze oortjes veilig zijn voor de gezondheid, maar niet met volle zekerheid.