In het nieuws
In een interview in De Morgen Magazine van 24 februari stelt de Nederlandse voedingsdeskundige Rineke Dijkinga dat het gros van hormonale ziektes bij vrouwen te maken heeft met een overschot aan oestrogeen en een tekort aan progesteron. ‘Veel mensen krijgen te veel oestrogeen binnen door bewerkte voeding’, zegt ze.
Factcheck
Bewerkte voeding bevat geen oestrogeen en heeft geen rechtstreekse invloed op de oestrogeenproductie in het lichaam. Onrechtstreeks kan er wel een verband zijn. Als je te veel bewerkt voedsel eet, dat vaak rijk is aan calorieën, gaat je lichaam de overtollige voedingsstoffen omzetten in vet en vetcellen produceren oestrogeen. Maar: dat is niet wat Rineke Dijkinga bedoelde. Haar uitspraak is dan ook niet waar.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Er verschijnen opvallend veel artikels over hormonen en gezondheid. In De Morgen Magazine van 24 februari was het opnieuw prijs. Onder de titel Omarm je hormonale rollercoaster, een stuk van Amber Dujardin, komt een zekere Rineke Dijkinga aan het woord. Ze schreef een boek over hormonen en stelt dat hormonen die uit balans zijn, je leven op z’n kop kunnen zetten.
Dijkinga in De Morgen Magazine: ‘Veel mensen krijgen te veel oestrogeen binnen door bewerkte voeding. Dat hormoon bevordert de vetopslag. En buikvet kan hormonen zelf omzetten naar oestrogeen, dus zo beland je in een negatieve spiraal.’
Op haar website lezen we dat Dijkinga geen voedingsdeskundige is, maar een natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Met andere woorden, dit is pseudowetenschap.
Bron
Amber Dujardin. Omarm je hormonale rollercoaster. De Morgen Magazine. 24 februari 2024.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
We kunnen kort zijn. Bewerkt voedsel bevat geen oestrogeen. De uitspraak van Dijkinga is niet waar.
Voedsel kan wel aan oestrogeen verwante stoffen bevatten, namelijk fyto-oestrogenen of isoflavonen. Die zitten van nature in veel plantaardige producten. Vooral in groenten en fruit, bijvoorbeeld in broccoli. Die fyto-oestrogenen zijn niet schadelijk voor de gezondheid. Tenzij je er veel van binnenkrijgt, wanneer je frequent supplementen met isoflavonen slikt. In dat geval kunnen ze mogelijk wel schade berokkenen (1).
Dijkinga zegt ook dat buikvet hormonen kan omzetten in oestrogeen. Dat benadert de wetenschappelijke waarheid al beter: vetcellen produceren inderdaad zelf oestrogenen. Dat gebeurt als aanvulling op de productie door de eierstokken.
Overgangsklachten
Tijdens de perimenopauze (de periode voor de menopauze) produceren de eierstokken minder en minder oestrogeen. Daardoor hebben sommige vrouwen last van overgangsklachten. Wie veel last ondervindt, kan een behandeling starten met oestrogeen, al dan niet in combinatie met progestagenen. Vrouwen voelen zich hier dus ellendig door een tekort aan oestrogeen, niet door een teveel.
Een teveel aan oestrogeen kan je inderdaad ook ziek maken, maar dat is veel zeldzamer dan een tekort aan dit hormoon. Een teveel kan een gevolg zijn van overproductie door de eierstokken door ziekte. Of van een gebrekkige afbraak van oestrogeen door het lichaam. Met voeding heeft dat niets te maken.
Amber Dujardin interviewde voor haar artikel diverse personen, waarvan de meesten overigens wel heel zinnige dingen vertellen over hormonen.
Conclusie
Bewerkte voeding bevat geen oestrogeen en heeft geen rechtstreekse invloed op de oestrogeenproductie in het lichaam. Onrechtstreeks kan er wel een verband zijn. Als je te veel bewerkt voedsel eet, dat vaak rijk is aan calorieën, gaat je lichaam de overtollige voedingsstoffen omzetten in vet en vetcellen produceren oestrogeen. Maar: dat is niet wat Rineke Dijkinga bedoelde. Haar uitspraak is dan ook niet waar.