Wat is het?
Een wervelletsel is een breuk of verschuiving van één of meerdere wervels. Dat kan zowel in de nek als in de rug gebeuren.
Denk aan een wervelletsel als het slachtoffer betrokken was bij:
- een verkeersongeval;
- een val van een hoogte zoals een trap of ladder;
- een duikongeval.
Ruggenmergletsels
Bij een wervelletsel kan je ruggenmerg beschadigd raken. Gebeurt dat aan de nek? Dan kan een groot deel van je lichaam verlamd raken of je kan overlijden. Bij een ruggenmergletsel aan je rug kan je onderlichaam verlamd raken.
Wat stel je vast?
Bij een wervelletsel kan je de volgende symptomen hebben:
- gevoelsstoornissen of verlammingsverschijnselen;
- verminderd of tintelend gevoel in de ledematen of rond de aars;
- Dit kan gepaard gaan met ongewild verlies van urine of ontlasting.
- pijn in de nek, hals, rug of achteraan het bekken (spontaan of bij beweging);
- blijvende hevige hoofdpijn;
- vreemd gedrag (bijvoorbeeld prikkelbaarheid);
- sufheid, slaperigheid, onrust, geheugenverlies of bewusteloosheid;
- geen goede herinnering van wat er gebeurd is;
- misselijkheid en braken;
- ernstige hoofdwonde.
Ook als het slachtoffer geen klachten heeft, kan er een wervelletsel aanwezig zijn.
Aanbeveling
Verplaats het slachtoffer niet!
- Controleer het bewustzijn, open de luchtweg en controleer de ademhaling indien nodig. Kantel het hoofd niet achterover.
Bel 112.
Verleen verdere eerste hulp:
Is het slachtoffer bewusteloos, maar ademt hij of zij normaal?
- Laat het slachtoffer op zijn of haar rug liggen. Als het slachtoffer op zijn of haar zijde ligt, laat je hem of haar zo liggen.
- Controleer elke minuut het bewustzijn en de ademhaling.
- Blijf het slachtoffer observeren tot gespecialiseerde hulp ter plaatse is.
Ademt het slachtoffer niet normaal?
- Alleen als het slachtoffer moeite heeft met ademen, duw je de kaak omhoog zonder het hoofd achterover te kantelen. Zo houd je de luchtweg vrij.
- Als het slachtoffer bewusteloos is en niet meer ademt, start je de reanimatie.
Is het slachtoffer bij bewustzijn en ademt hij of zij normaal?
- Kalmeer het slachtoffer en overtuig hem of haar om niet te bewegen.
- Reageert het slachtoffer voldoende op instructies? Vraag het slachtoffer dan om zelf zijn of haar hoofd en nek onbeweeglijk te houden.
- Indien dat moeilijk gaat, kan je bij een slachtoffer dat op zijn of haar rug ligt, het hoofd en de nek van het slachtoffer immobiliseren (zorgen dat ze niet meer bewogen kunnen worden).
- Doe dat enkel als het slachtoffer wil meewerken (niet bij een onrustig of woelig slachtoffer).
Meer informatie
- Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.
- Download de app van het Rode Kruis. Zo heb je altijd de belangrijkste eerstehulptips op zak.
- Bekijk de instructiefilmpjes van het Rode Kruis hieronder.
De vier stappen in eerste hulp
Bewustzijn en ademhaling controleren
