Eerste hulp bij hyperventilatie

Wat is het?

Als je hyperventileert, adem je heel snel. Daardoor komt er meer zuurstof in je bloed en adem je meer CO₂ uit. Hyperventilatie is vrij ongevaarlijk, hoewel een aanval wel gevaarlijk kan aanvoelen.

Oorzaken

Je kan een aanval krijgen door:

• spanning;
• stress;
• angst;
• drukte;
• veel licht;
• veel mensen in je buurt;
• een paniekaanval;
• een hartaandoening;
• een hevige inspanning;
• een hersenletsel;
• druggebruik;
• stofwisselingsstoornissen.

In zulke situaties maakt je lichaam stresshormonen aan. Daar ga je sneller door ademen en het doet je hart sneller kloppen.

Wat stel je vast?

Het slachtoffer:

• ademt snel en diep;
• heeft een snelle polsslag, hartkloppingen en een benauwd of draaierig gevoel;
• voelt zich kortademig;
• is angstig en onrustig;
• is duizelig;
• is misselijk;
• heeft tintelingen in de handen, voeten en rond de mond;
• heeft een gevoel van een krop in de keel;
• heeft last van beven en zweten;
• heeft hoofdpijn;
• voelt pijn op de borst;
• heeft verkrampende vingers en tenen.

Aanbeveling

• Zorg voor veiligheid.
• Ga na wat er mis is.
• Bel 112 als:
  • de paniekaanval blijft aanhouden;
  • de hyperventilatie geen mentale (psychische) oorzaak heeft;
  • het slachtoffer blauwpaars kleurt;
  • je twijfelt.
• Moedig het slachtoffer aan gespecialiseerde hulp te raadplegen bij terugkerende paniekaanvallen.
• Verleen verdere eerste hulp:
  • Breng het slachtoffer naar een rustige plek en houd anderen op een afstand.
  • Neem, als dat kan, de oorzaak van de paniekaanval weg.
  • Vraag het slachtoffer om rustig te blijven ademen. Geef de volgende tips:
    • Geef het voorbeeld en laat het slachtoffer jouw ademhalingsritme volgen.
    • Probeer je borstkas stil te houden en met je buik te ademen.
    • Hou je handen op je buik. Bij iedere ademhaling zou je buik op en neer moeten gaan.
    • Adem bijvoorbeeld 3 seconden in en 6 seconden uit.
    • Laat het slachtoffer de handen tot een schelp vouwen en daarin in- en uitademen.
    • Als het slachtoffer rustiger is geworden en meer medewerking verleent, laat hem of haar dan een proper zakje voor de mond en neus houden en daarin in- en uitademen.
  • Zorg ervoor dat het slachtoffer vrij kan ademen. Maak knellende kleding losser.
  • Bewegen kan een aanval stoppen.
    • Laat het slachtoffer oefeningen doen, zoals een paar keer door de knieën buigen en weer rechtstaan.
  • Ook afleiding kan helpen om de aanval tegen te houden.
• Blijf bij het slachtoffer tot de aanval voorbij is en hij of zij weer normaal ademt.

Meer informatie

• Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.
• Download de app van het Rode Kruis. Zo heb je altijd de belangrijkste eerstehulptips op zak.
• Bekijk het instructiefilmpje van het Rode Kruis hieronder.

De vier stappen in eerste hulp