Wat is het?
Wanneer de huid is gescheurd, spreken we van een scheurwonde. Dat kan je bijvoorbeeld zien na een ongeval met prikkeldraad, een oorbel die uit de oorlel scheurt of na een harde botsing met een voorwerp waarbij de huid openscheurt.
De wondrand is rafelig, de genezing verloopt daardoor moeilijker en er is een grotere kans op een lelijk litteken.
Een scheurwonde bloedt meestal niet erg, maar kan wel veel pijn doen.
Wat stel je vast?
Het slachtoffer heeft een huidwonde.
Aanbeveling
Ga naar een arts als:
Bij een scheurwonde is het altijd aangeraden een arts te raadplegen.
Wees extra waakzaam als:
- de bloeding niet kan worden gestelpt;
- de wonde niet goed kan worden gereinigd (er blijft vuil in de wonde zitten);
- het een gapende wonde is (de wondranden staan uit elkaar);
- het een diepe wonde is;
- het slachtoffer (vermoedelijk) onvoldoende is beschermd tegen tetanus (niet gevaccineerd, herhalingsvaccinatie te lang geleden, bij twijfel);
- botten, spieren of andere onderhuidse weefsels zichtbaar zijn;
- het gezicht, de ogen of de geslachtsdelen zijn gekwetst;
- er een voorwerp in de wonde zit;
- de wonde werd veroorzaakt door een beet van een dier of mens;
- het gaat om een wonde bij een persoon met diabetes of met een verminderde weerstand.
Verleen verdere eerste hulp:
Zorg ervoor dat je niet in contact komt met bloed of andere lichaamsvochten van het slachtoffer. Was of ontsmet je handen en trek wegwerphandschoenen aan.
Stelp vervolgens een eventuele bloeding door op de wonde te (laten) drukken. Daarna reinig je de wonde:
- Reinig de wonde grondig met stromend water. Gebruik bij voorkeur lauw water. Richt de waterstraal rechtstreeks op de wonde om het vuil uit de wonde weg te spoelen.
- Wrijf indien nodig lichtjes in de wonde om hardnekkig vuil eruit te halen. Gebruik daarvoor een steriel kompres.
- Dep na het spoelen de omgeving van de wonde droog, bijvoorbeeld met een zuivere handdoek. Raak daarbij de wonde niet meer aan.
- Bedek de wonde nadat je ze gereinigd hebt, bijvoorbeeld met een steriel kompres (eventueel met hydrogel), een vetverband, een wondpleister of een tweedehuidverband.
- Een wonde geneest sneller als hij is bedekt, bij voorkeur in een vochtig wondklimaat (en op voorwaarde dat hij eerst goed werd schoongemaakt).
Is er geen of te weinig water beschikbaar? Gebruik dan een waterig, niet-verkleurend ontsmettingsmiddel.
- Reinig de wonde met een waterig, niet-verkleurend ontsmettingsmiddel. Spuit het ontsmettingsmiddel op de wonde en op een kompres. Dep met het kompres het vuil uit de wonde.
- Wrijf indien nodig lichtjes in de wonde om hardnekkig vuil eruit te halen. Als er veel vuil in de wonde zit, moet je regelmatig een nieuw kompres nemen en voldoende ontsmettingsmiddel gebruiken.
- Als er geen vuil meer in de wonde zit, ontsmet je de wonde nog een laatste keer met een zuiver kompres.
- Dep na het ontsmetten de omgeving van de wonde droog, bijvoorbeeld met een zuivere handdoek. Raak daarbij de wonde niet meer aan.
- Bedek de wonde nadat je ze ontsmet hebt, bijvoorbeeld met een steriel kompres (eventueel met hydrogel), een vetverband, een wondpleister of een tweedehuidverband.
- Een wonde geneest sneller als hij is bedekt, bij voorkeur in een vochtig wondklimaat (en op voorwaarde dat hij eerst goed werd schoongemaakt).
Gebruik zelf nooit hechtingsstrips. Verwijder hechtingsdraden of nietjes niet zelf, maar laat dat over aan een verpleegkundige of arts.
Meer informatie
- Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.
- Download de app van het Rode Kruis. Zo heb je altijd de belangrijkste eerstehulptips op zak.
- Bekijk de instructiefilmpjes van het Rode Kruis hieronder.