Wat is het?
Psoriasisartritis is een vorm van gewrichtsontsteking (artritis) bij mensen met psoriasis, een chronische huidaandoening. Psoriasisartritis kan ook optreden zonder huidklachten. Erfelijke factoren spelen een rol.
Gewrichtsontsteking
Een gewrichtsontsteking of artritis is een ontstekingsreactie van een gewricht. Een gewricht is de plaats waar 2 beenderen samenkomen en ten opzichte van elkaar bewegen. Aan de oppervlakte is het gewricht bekleed met een laag kraakbeen, met daarrond het gewrichtskapsel. Dit omhulsel is op zijn beurt aan de binnenkant bekleed met een slijmvlies dat een smeerstof aanmaakt, het gewrichtsvocht.
Vaak ontstaat er bij een ontsteking extra vocht in je gewricht. Daardoor kan je gewricht moeilijk normaal functioneren.
Hoe vaak komt het voor?
- Van de mensen met psoriasis heeft 5 tot 7% ook last van ontstekingen van de gewrichten (artritis). Dit aantal stijgt met de ernst van de huidaandoening: bij ernstige psoriasis loopt dit op tot 40%.
- Psoriasisartritis van kleine gewrichten komt even vaak voor bij mannen als vrouwen.
- De ziekte met een ontsteking van de gewrichten in de rug (spondylartritis) komt vaker voor bij mannen.
Hoe kun je het herkennen?
Psoriasis
Bij psoriasis heb je:
- kleine tot grote rode vlekken op je huid, die vaak bedekt zijn met droge, witte schilfers;
- Deze plekken komen het meest voor op de ellebogen en knieën, maar kunnen ook elders op je lichaam aanwezig zijn.
- een aantasting van je nagel, waarbij die afbreekt en er kleine putjes, strepen en witverkleuringen in je nagel ontstaan.
Gewrichtsontsteking
Vier typische tekenen van een gewrichtsontsteking zijn:
- pijn;
- roodheid;
- zwelling;
- lokale warmte.
Heb je een ernstige ontsteking? Dan kunnen sommige bewegingen moeilijker worden, omdat je gewricht minder goed functioneert.
SOORTEN GEWRICHTSONTSTEKING
Je kan op verschillende plaatsen een ontsteking krijgen:
- Soms zijn er meerdere kleine gewrichtjes tussen je laatste vinger- of teenkootjes aangetast, zoals bij reumatoïde artritis.
- Er kan ook één groot gewricht ontstoken zijn, zoals je schouder of knie.
- Bij psoriasisartritis is dit typisch niet hetzelfde aan beide kanten van je lichaam (asymmetrisch).
- Bij psoriasisartritis is dit typisch niet hetzelfde aan beide kanten van je lichaam (asymmetrisch).
- Hiernaast kunnen de gewrichten tussen je bekken en je heiligbeen ontstoken zijn (sacroiliitis).
- In dat geval heb je pijn in je onderrug, die vaak uitstraalt naar de achterzijde van je been en af en toe wisselt van kant (nu eens rechts en dan weer links).
- In dat geval heb je pijn in je onderrug, die vaak uitstraalt naar de achterzijde van je been en af en toe wisselt van kant (nu eens rechts en dan weer links).
- Niet alleen je gewrichten, maar ook je pezen kunnen bij psoriasis ontsteken. Dit gebeurt meestal ter hoogte van de aanhechting op het bot.
- Een typisch voorbeeld is een tenniselleboog of een achillespeesontsteking.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts kan de diagnose stellen wanneer de psoriasis en de gewrichtsontsteking samen voorkomen. Dat is niet altijd onmiddellijk duidelijk. De gewrichtsontsteking kan immers eerst ontstaan, nog voor de psoriasis verschijnt. Psoriasisartritis kan je niet vaststellen op basis van bloedtesten.
Vermoedt je arts dat je psoriasisartritis hebt? Dan verwijst hij of zij je door naar een specialist (reumatoloog).
Wat kun je zelf doen?
- Vraag in je familie na of iemand psoriasis heeft. Dit zal je arts sneller op het juiste spoor zetten, want er bestaat een duidelijke familiale aanleg voor.
- Heb je een opstoot van artritis? Dan kun je het gewricht het best laten rusten.
- Heb je een periode zonder pijn? Dan moet je juist zoveel mogelijk bewegen om verstijving van je gewrichten tegen te gaan. Kies voor activiteiten die je gewrichten weinig belasten, zoals wandelen, fietsen of zwemmen.
Wat kan je arts doen?
Medicatie
Tijdens opstoten zal je arts je ontstekingsremmers, bijvoorbeeld ibuprofen, voorschrijven.
Is één groot gewricht aangetast? Dan kan een cortisone-inspuiting in het gewricht beterschap brengen.
Onderhoudsbehandeling
Heb je herhaalde opstoten of een chronische vorm van psoriasisartritis? Dan krijg je het best een onderhoudsbehandeling met geneesmiddelen die je afweersysteem onderdrukken. Bij psoriasisartritis krijg je dezelfde medicatie als bij reumatoïde artritis. Deze behandeling kan bijwerkingen hebben. Daarom moet je arts je regelmatig controleren en je bloed laten onderzoeken.
Meer weten?
- https://www.psoriasis-vl.be/algemene-info
- https://www.reumaliga.be/documenten/2004-PATIENTENBROCHURE-PA.pdf