Wat is het?
Echocardiografie is een techniek waarbij via echografie naar het hart gekeken wordt.
Bij een echografie worden geluidsgolven door het lichaam gestuurd. Die botsen op en worden weerkaatst door de verschillende weefsels die zich op hun weg bevinden, wat vervolgens wordt omgezet in een beeld op een computerscherm.
Op die manier kan op een niet-invasieve (= niet-ingrijpende, zonder spuiten, katheters, contrastmiddelen of straling) manier gekeken worden naar de grootte en functie van de kamers en voorkamers van het hart, de hartkleppen, aders en slagaders die toekomen en vertrekken uit het hart. Er kan ook een schatting gemaakt worden van de druk in het hart en de grote bloedvaten.
Echocardiografie kadert in het onderzoek van mensen met hartfalen, afwijkingen aan de hartkleppen, ontsteking of aandoeningen van de hartspier en kransslagaderaandoeningen.
Als je klachten hebt die kunnen wijzen op een hartaandoening, zoals pijn op de borst, kortademigheid, flauwvallen, gezwollen enkels…, kan de huisarts je doorverwijzen naar een cardioloog voor een echocardiografie. Het onderzoek kan ambulant gebeuren; er is geen ziekenhuisopname voor nodig.
Hartfalen
Bij hartfalen is het hart niet meer in staat om voldoende bloed rond te pompen om aan de behoefte van het lichaam te voldoen. We onderscheiden 2 vormen: falen van de hartspier bij het samentrekken van het hart en falen bij het ontspannen ervan.
Bij systolisch hartfalen is de samentrekkingskracht van de linkerhartkamer verminderd en is deze kamer vaak vergroot. Normaal pompt het hart meer dan 50% van het bloedvolume in de linkerhartkamer naar de hoofdslagader (aorta). Systolisch hartfalen is mild als nog meer dan 40% van het bloed weggepompt wordt en ernstig als dit minder dan 30% is.
Bij diastolisch hartfalen ontspant de hartspier zich niet meer goed, waardoor het hart zich niet meer goed kan vullen met bloed.
Slecht werkende hartkleppen
Echocardiografie kan gebruikt worden om slecht werkende hartkleppen vast te stellen en op te volgen, en het optimale tijdstip voor een operatie te bepalen.
Na het plaatsen van een klepprothese kan de evolutie ook opgevolgd worden via echocardiografie.
Er wordt onder andere gekeken naar de snelheid waarmee het bloed door de kleppen stroomt en het drukverschil in het bloed voor en na de klep.
Krasslagaderaandoeningen
De kransslagaders of coronairen voorzien de hartspier van bloed. Vernauwingen in de kransslagaders kunnen tot een zuurstoftekort in de hartspier leiden.
Een echocardiografie, uitgevoerd in rust en onmiddellijk na een inspanningstest, kan helpen om een correcte diagnose te stellen.
Zuurstoftekort in het hart veroorzaakt soms afwijkingen in de bewegingen van de hartwand.
Echocardiografie wordt ook gebruikt bij de diagnose en behandeling van een hartinfarct. Een deel van de hartspier is dan afgestorven en functioneert niet meer goed. Op een echografie kan dan de grootte van het getroffen gebied geschat worden.
Hartspieraandoeningen
Bij een aantal aandoeningen van de hartspier is deze uitgezet en/of verdikt. Dit gaat vaak gepaard met hartfalen en ritmestoornissen. Met een echocardiografie kan de dikte van de wand geschat worden.
Ontsteking van de hartspier (myocarditis)
De oorzaak van een ontsteking van de hartspier is meestal een virusinfectie.
In de vroege stadia van de ontsteking kan de echocardiografie nog normaal zijn of lokaal verminderde beweeglijkheid van de hartwand tonen.
Soms is er ook vocht zichtbaar tussen de vliezen rond het hart.