Wat is het?
Een allergische rinitis is een ontsteking van je neusslijmvlies.
- De oorzaak is een overgevoeligheid of allergie. Je bent dan overgevoelig voor bepaalde stoffen (allergenen) die normaal onschadelijk zijn, zoals:
- pollen van bomen of grassen;
- huidschilfers en uitwerpselen van dieren;
- huisstofmijt;
- schimmels;
- andere organische stoffen zoals verf, hout of latex.
- Door de allergie reageert je lichaam abnormaal op deze stoffen.
- Je kan zowel thuis als op je werk blootgesteld worden aan zulke allergenen.
- Vaak heb je deze klachten sinds lange tijd of keren ze regelmatig terug.
- Heb je vooral last bij zonnig droog weer en alleen in het gras- of boompollenseizoen? Dan heb je waarschijnlijk hooikoorts (pollenallergie).
- Soms zijn de symptomen niet duidelijk seizoensgebonden, maar kan stofzuigen, bedden opmaken (huisstofallergie) of contact met dieren ze uitlokken. Mensen met dergelijke klachten hebben ook vaker last van astma.
Hoe vaak komt het voor?
- Ongeveer 25-30% van de volwassen bevolking in West-Europa heeft last van een ontsteking van het neusslijmvlies veroorzaakt door allergie (allergische rinitis).
- Bij ongeveer 10% is een allergie voor pollen (stuifmeelkorrels van grassen, bomen en bijvoet) de oorzaak.
- Deze veelvoorkomende vorm noemen we pollenallergie of hooikoorts.
- De symptomen duiken gewoonlijk op vanaf de kindertijd.
- Ongeveer 20% van de mensen met allergische neusslijmvliestontsteking heeft ook astma.
- 70% van de personen heeft gelijktijdig oogklachten.
Hoe kan je het herkennen?
Bij een allergische neusslijmvliesontsteking heb je last van:
- een verstopte of lopende neus;
- niezen;
- rode en waterige ogen.
Soms heb je bij een pollenallergie (hooikoorts) last van tintelingen in of rond je mond, lippen en keel.
- Dat komt door een kruisreactie met stoffen in sommige fruit-, groente- en notensoorten (bijvoorbeeld berk-appel).
- Je kan klachten hebben in bepaalde seizoenen of het hele jaar door. Dat hangt af van de stof waarvoor je allergisch bent.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Bevraging en onderzoek
Herken je je in bovenstaande klachten? Ga dan het best naar je huisarts. Hij stelt je vragen over:
- je klachten;
- blootstelling aan bepaalde stoffen;
- symptomen die wijzen op andere aandoeningen (bijv. astma, sinusitis).
Je arts kan verder onderzoek doen naar allergie met een bloedonderzoek en/of huidpriktests.
Doorverwijzing
Je arts verwijst je door naar een specialist als:
- je symptomen zeer ernstig zijn;
- je klachten niet verbeteren met de normale medicatie;
- een desensibilisatiekuur in jouw geval nuttig kan zijn.
Heb je (mogelijk) last door een allergie aan stoffen waarmee je werkt? Dan verwijst je huisarts je door naar je arbeidsarts.
Wat kan je zelf doen?
Heb je last van een ontstoken neusslijmvlies? Probeer er dan op te letten of de klachten ontstaan nadat je aan bepaalde stoffen bent blootgesteld.
- Denk je aan stoffen in je werkomgeving? Neem dan contact op met je arbeidsarts.
- Vermijd de stoffen (allergenen) die je last bezorgen zoveel mogelijk.
- Probeer huisstofmijt te verminderen:
- Bestrijd vocht in huis.
- Was regelmatig het beddengoed (op 60°C).
- Laat de vloeren goed reinigen. Doe dit niet zelf als je allergische klachten hebt.
- Heb je last van hooikoorts (pollenallergie)?
- Ga dan de concentratie van pollen na op https://airallergy.sciensano.be/nl.
- Op momenten met veel pollen in de lucht:
- blijf je het best binnen;
- sluit je het best de ramen van je wagen wanneer je je buiten verplaatst;
- laat je was beter niet buiten drogen;
- is het een goed idee om een douche te nemen voor je gaat slapen.
- Was je handen na contact met mogelijke allergenen.
- Gebruik papieren zakdoekjes, en gooi deze weg na gebruik.
- Rook je?
- Probeer er dan mee te stoppen. Roken kan je neusslijmvlies prikkelen.
- Probeer ook een rookvrije omgeving na te streven.
Om je neus vrij te maken kan je ook een zoutspoeling gebruiken.
Wat kan je arts doen?
Een allergische neusslijmvliesontsteking is niet gevaarlijk. Je hebt enkel een behandeling nodig wanneer je klachten hebt. Die behandeling bestaat meestal uit:
- algemene maatregelen (zie hoger: ‘Wat kan je zelf doen?’);
- medicatie.
Medicatie
Geneesmiddelen verlichten je klachten, maar nemen de oorzaak niet weg. In de eerste plaats stelt je arts een behandeling voor met een anti-allergisch middel (antihistaminicum) en/of cortisone. De keuze hangt af van je precieze symptomen en de ernst ervan.
- Antihistaminica remmen de typische allergieklachten.
- Ze zijn verkrijgbaar in tabletten of neusspray.
- Afhankelijk of je enkel last hebt van neusklachten, raadt je arts je een passende vorm aan.
- Cortisonen (bij voorkeur via de neus) hebben een breder effect:
- Ze verlichten niet enkel neusklachten, maar vaak ook oogklachten.
- Ze zijn pas maximaal werkzaam na 3-10 dagen.
- Een ontzwellende neusspray (bijv. xylometazoline) kan ook helpen in het begin van de behandeling.
- Gebruik zo’n spray het best niet langer dan 5 dagen.
- In sommige gevallen kan je arts een desensibilisatiekuur voorstellen.
Meer weten?
Bronnen
- https://www.ebpnet.be: Allergische rinitis
- DynaMed [Internet]. Ipswich (MA): EBSCO Information Services. 1995 - . Record No. T116217, Allergic Rhinitis; [updated 2018 Nov 30, cited 18/02/22]. Available from https://www-dynamed-com.gateway2.cdlh.be/topics/dmp~AN~T116217. Registration and login required.
- https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/allergische-en-niet-allergische-rinitis
- https://tf.bcfi.be/nl/frontend/indication-group/7/summary
- https://tf.bcfi.be/nl/frontend/indication-group/7/treatment