Een blog voor niet-medici door Lynda Ware, huisarts verbonden aan Cochrane UK, over het laatste nieuwe bewijs rond behandelingen voor molluscum contagiosum, een vaak voorkomende huidaandoening.
Molluscum contagiosum
Molluscum contagiosum, de medische term voor parelwratjes, klinkt als een spreuk uit Harry Potter. Het is een frequent voorkomende huidinfectie die veroorzaakt wordt door het molluscum contagiosum-virus (MCV). Hoewel kinderen het vaakst getroffen worden, komen parelwratjes bij elke leeftijdsgroep voor.
Hoe ziet het eruit?
Het molluscum contagiosum-virus veroorzaakt uitstulpende, bolvormige vlekken van meestal 2 tot 6 mm breed, maar soms tot 2 cm groot. Ze hebben een glimmend oppervlak met een kuiltje binnenin en zijn doorgaans huidkleurig. Parelwratjes komen in clusters voor en kunnen op het hele lichaam verschijnen, op de handpalmen en voetzolen na. Ze zijn zeer herkenbaar, waardoor extra tests niet nodig zijn.
Hoe loop je parelwratjes op?
Het oorzakelijke virus, MCV, is erg besmettelijk: het kan zich verspreiden van de ene persoon naar de andere door eenvoudig contact met een besmette huid. Daarnaast kan het ook overgedragen worden via kledij, handdoeken, speelgoed, enz., die in contact geweest zijn met het virus. Krabben en prutsen aan de vlekken kan de verspreiding ook in de hand werken. Parelwratjes komen meer voor en zijn vaak ernstiger bij personen met atopisch eczeem en een verminderde weerstand, bijv. door een hiv-infectie of medicatie die het immuunsysteem onderdrukt.
Welke problemen kan het veroorzaken?
In het algemeen verdwijnen de wratjes na 6 tot 18 maanden, maar soms blijven ze meerdere jaren aanwezig. Als er erg veel parelwratjes voorkomen op zichtbare plaatsen, kunnen ze een psychologische impact hebben. Soms laten ze een litteken achter, vooral wanneer ze beschadigd of ontstoken raken. Parelwratjes zijn doorgaans pijnloos, behalve wanneer ze ontsteken. Bij beschadiging kunnen ze lichtjes beginnen bloeden.
Hoe kunnen we parelwratjes behandelen?
Toen ik net begon als huisarts (35 jaar geleden) was het een populaire remedie om het centrum van het wratje, waar het virus zit, te verwijderen door erin te prikken. Huidige richtlijnen raden het volgende aan:
- Behandeling is doorgaans niet aanbevolen. Als men de letsels als storend ervaart, kan men volgende behandelingen overwegen, afhankelijk van de leeftijd van het kind en de wensen van de ouders:
- Knijpen (met de vingernagels) or doorboren (met een houten staafje), gevolgd door een bad. Beperk de behandeling best tot een paar wratjes per keer.
- Vriestherapie kan gebruikt worden bij oudere kinderen of volwassenen, als de zorgverlener ervaren is in deze techniek.
Dit advies is gebaseerd op pragmatisme en expertopinie. Verder:
- Een specialist kan volgende behandelingen overwegen:
- Curreteren (wegschrapen) of verbranden;
- Lokale behandelingen (lasertherapie, aanprikken met een scherp voorwerp gedrenkt in fenol, aanbrengen van zilvernitraatpasta, enz.)
Wat zegt het Cochrane literatuuroverzicht hierover?
In mei 2017 werd een literatuuroverzicht van Cochrane over de behandeling van parelwratjes gepubliceerd. De onderzoekers probeerden de werkzaamheid van verschillende behandelingen na te gaan bij personen met parelwratjes zonder verminderde weerstand.
Literatuuroverzichten van Cochrane worden op regelmatige basis geüpdatet. Er werden 11 nieuwe studies gevonden sinds de publicatie van de vorige versie. In totaal bevat dit overzicht nu 22 studies, met 1.650 deelnemers. Twintig van deze studies onderzochten lokale behandelingen en medicamenteuze behandelingen. De meeste deelnemers waren kinderen of jongvolwassenen. De onderzoekers keken naar genezing op korte, middellange en lange termijn, met als belangrijkste uitkomsten een snelle verbetering en ongewenste effecten.
Drie van de studies werden niet officieel gepubliceerd. Ze werden uitgevoerd door het farmaceutisch bedrijf 3M en ingediend bij de Amerikaanse Food and Drug administration. Samen met een andere, gepubliceerde studie droegen deze studies bij aan bijna de helft van het totale aantal deelnemers. De studies vergeleken een crème met 5% imiquimod met een placebobehandeling (crème zonder actief bestanddeel).
De andere studies in dit overzicht onderzochten een hele reeks behandelingsopties, waaronder een vriesbehandeling met een spray met 10% Australische citroenmirte, 10% benzoylperoxide, 0.05% tretinoïne, 5% natriumnitriet, 5% salicylzuur, theeboomolie en nog andere. De kwaliteit van het bewijs voor deze behandelingen was laag (m.a.w.: de bevindingen kunnen waar zijn, maar zullen waarschijnlijk veranderen wanneer er meer studies komen). Er werden geen studies gevonden over bepaalde veelgebruikte behandelingen, zoals het doorboren van de wratjes met een stokje of het plaatselijk aanbrengen van waterstofperoxide.
De conclusie van de onderzoekers was de volgende: geen enkele behandeling werd overtuigend werkzaam bevonden.
Hierbij kunnen we specifiek de crème met 5% imiquimod vermelden, waarvoor er bewijs was van matige kwaliteit (m.a.w.,: onze conclusie is waarschijnlijk waar, hoewel verdere studies de conclusies mogelijk kunnen wijzigen). Deze crème geneest de parelwratjes niet sneller dan een placebobehandeling, maar kan wel meer ongewenste huidreacties veroorzaken. Er is bewijs van hoge kwaliteit (m.a.w.: we zijn zeker van onze conclusie) dat 5% imiquimod op korte termijn niet meer verbetering brengt dan placebo.
Wat moeten we nu doen?
Er komt geen overwinnaar uit dit Cochrane literatuuroverzicht. In de meeste gevallen is spontane genezing de oplossing. Het kan een tijdje duren, maar er is geen reden tot paniek. Neem gerust deel aan sport-, school- en andere activiteiten, maar deel geen handdoeken om besmetting van anderen te vermijden. Vermijd verspreiding door niet aan de wratjes te krabben.
Jammer genoeg is er dus nog geen magische oplossing voor parelwratjes.
