‘Sporten is gezond’: het klinkt als een cliché, maar nu is er wetenschappelijk bewijs dat het beoefenen van duursporten, zoals wandelen, lopen, zwemmen of fietsen, kan helpen om de vermoeidheid van kankerpatiënten tijdens en na tumorbehandeling te verlichten. Dit bleek vooral het geval bij patiënten met vaste tumoren.
Een Cochrane literatuuroverzicht uit 2008 werd geüpdatet met 28 studies, waardoor het nu in totaal 56 studies omvat, met meer dan 4.000 deelnemers. De helft van deze studies onderzocht de effecten van verschillende sporten bij personen met borstkanker.
Wat werd er gevonden?
- Kankerpatiënten die een oefenschema volgen tijdens of na hun behandeling zijn over het algemeen minder vermoeid dan kankerpatiënten die dat niet doen.
- De voordelen gelden vooral voor duursporten, maar niet bij krachttraining of niet-intensieve mind-body-oefeningen, zoals yoga.
- Sporten vermindert vermoeidheid bij personen met borstkanker of prostaatkanker, maar niet bij personen met bloedkankers (lymfomen, myelomen of leukemie).
Hoe betrouwbaar is het bewijsmateriaal?
- De grootte en kwaliteit van de studies varieerde, maar de recentere studies bleken van betere kwaliteit.
- De studies verschilden onderling m.b.t. het stadium en type kanker, de behandelingen en het type, de intensiteit en de frequentie van sporten.
- Er konden niet voor alle relevante studies voldoende gegevens verzameld worden om resultaten van verschillende studies te combineren (meta-analyse).
- De auteurs van dit literatuuroverzicht vreesden dat een gebrekkige rapportering van resultaten in de originele studies een impact zou kunnen hebben op de resultaten.
- Er is een gebrek aan bewijs over het effect van sport op lange termijn en over de optimale frequentie en soort sport bij een bepaald type kanker.
Dit literatuuroverzicht is een van drie overzichten rond de behandeling van kankergerelateerde vermoeidheid door de Cochrane pijn, palliatieve en ondersteunende zorg-onderzoeksgroep. De twee andere overzichten richten zich op medicatie en psychosociale ondersteuning.
De gynaecologische kanker-onderzoeksgroep heeft ook twee studies gepubliceerd die het effect van sporten op de levenskwaliteit tijdens en na een kankerbehandeling onderzochten. Omdat deze studies van minder goede kwaliteit zijn, moeten de resultaten voorzichtig geïnterpreteerd worden. Toch wijzen ze in dezelfde richting: sporten kan heilzaam zijn voor kankerpatiënten.
Links naar de vermelde literatuuroverzichten, samenvattingen en (Engelstalige) podcasts hierover kan je terugvinden op de website van Evidently Cochrane.
