Word je fitter door gezonder te eten?

Waar komt dit nieuws vandaan?

De krant Het Laatste Nieuws van 30 september 2023 bracht een verslag uit over het effect van extra fruit en groenten op de gezondheid (1). Het effect zou net zo groot zijn als wanneer je 4.000 extra stappen per dag zet.

Een Amerikaans team gebruikte de gegevens van een waarnemende studie om het verband na te gaan tussen voeding en lichamelijke fitheid (2).

• In totaal werden 2.380 deelnemers onderworpen aan conditietests.
• De deelnemers vulden voedselfrequentielijsten in. Een voedselfrequentielijst vraagt na hoe dikwijls je bepaalde voedingsmiddelen gebruikt.
• De deelnemers waren gemiddeld 54 jaar oud.
• Er namen evenveel mannen als vrouwen deel.
• De Body Mass Index bedroeg gemiddeld 28 kg/m² , wat overeenkomt met licht overgewicht.

Een gezondere voeding met meer fruit en groenten ging samen met een verbeterde fysieke conditie (ongeveer 5% verbetering in de conditietest). De verbetering in conditie komt ongeveer overeen met 4.000 extra stappen per dag. De Amerikaanse onderzoekers suggereren dat gezonder eten de conditie zou verbeteren.

Bron

(1) Meer groenten en fruit eten komt voor je gezondheid overeen met 4.000 extra stappen per dag volgens nieuwe studie: klopt dat? Cardioloog reageert. Het Laatste Nieuws, 30 september 2023.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Bij de studie kunnen we een aantal opmerkingen maken.

• De deelnemende groep was uiteindelijk beperkt: op basis van 2.380 oudere deelnemers kan je moeilijk veralgemenen.
  • De deelnemers waren bijvoorbeeld vrij gezond, met weinig rokers.
  • Dat beperkt nogmaals de mogelijkheid om de conclusie van de studie op een bredere bevolking toe te passen.

• Deze eigenaardige studie is een waarnemende dwarsdoorsnede studie. Dat soort studie kan een bepaald verband tonen, maar kan niet aantonen of het ook een oorzakelijk verband is. Met andere woorden: gezonde voeding gaat samen met een betere conditie, maar we weten niet hoe dat komt.
  • Ga je gezonder eten als je een betere conditie hebt, of verbetert gezonder eten op zich je fysieke conditie?
  • Om dat te onderzoeken zou je een andere soort studie moeten uitvoeren, namelijk een interventiestudie.
  • De Amerikaanse auteurs beweren ook niet dat gezonde voeding je conditie verbetert, maar suggereren het wel.

• Mensen die veel bewegen, houden er in het algemeen gezondere eet- en leefgewoonten op na.
  • Wat de onderzoekers hier doen, is suggereren dat de volgorde omgekeerd is: de deelnemers zouden een betere conditie hebben doordat ze gezonder eten.
  • Dat lokt aantrekkelijke titels uit in de pers, wat onderzoekers meer zichtbaarheid geeft.

• De voedingsgewoonten werden onderzocht met voedselfrequentielijsten. Die techniek heeft echter beperkingen.
  • De lijsten bevragen niet zozeer hoeveel je eet, maar wel hoe dikwijls je iets eet.
    • Een voorbeeld om dat te illustreren is bijvoorbeeld de vraag ‘hoe dikwijls per week eet je een ei?’.
    • Deze frequentie wordt dan vermenigvuldigd met het gemiddeld gewicht van een ei, namelijk 60 gram.
    • Voor sommige voedingsmiddelen, zoals een ei, zal deze redenering meer kloppen, maar voor andere voedingsmiddelen, zoals aardappelpuree, is de hoeveelheid die je eet wisselend.
  • Daarnaast kan je op zo’n voedselfrequentielijst alleen invullen wat er staat.
    • Als je bijvoorbeeld dagelijks peren eet, en peren staan niet in de lijst, dan krijg je natuurlijk een onderschatting van bepaalde voedingsmiddelen of voedselgroepen.

Samengevat: gezond eten en veel bewegen zijn belangrijk en vullen elkaar aan. Deze Amerikaanse studie voegt eigenlijk niets toe aan onze kennis over eet- en leefgewoonten.

Conclusie

Een Amerikaanse studie op een beperkte groep suggereert dat fruit en groenten zorgen voor een verbetering van de lichamelijke conditie. De aard van de studie (een waarnemende dwarsdoorsnede studie) laat echter niet toe om dergelijke conclusies te trekken. Het lijkt waarschijnlijker dat mensen die veel bewegen, doorgaans ook een gezonder eetpatroon hebben, en niet omgekeerd. Deze studie voegt weinig toe aan onze kennis over eet- en leefgewoonten.

Referenties

(2) Mi MY, Gajjar P, Walker ME, et al. Association of healthy dietary patterns and cardiorespiratory fitness in the community. Eur J Prev Cardiol. 2023 Apr 28:zwad113. doi: 10.1093/eurjpc/zwad113. Epub ahead of print. PMID: 37164358.