Wie vraagt hulp bij zelfdoding?

Waar komt dit nieuws vandaan?

Zwitserse psychiaters en onderzoekers van de Universiteit van Bern gingen na welke mensen gebruik maken van de mogelijkheid tot geassisteerde zelfmoord, iets wat enkel in Zwitserland kan (1). Daartoe maakten ze gebruik van dossiers van mensen die voor deze optie gekozen hadden, bijgehouden door Zwiterse recht-op-waardig-sterven organisaties, uit de periode 2003 – 2008, en vergeleken die met sterftegegevens van de doorsnee populatie. Het ging om 1.301 dossiers na geassisteerde zelfdoding bij Zwiters tussen 25 en 94 jaar oud. In 84% van de gevallen was een ongeneeslijke ziekte in het spel: op de eerste plaats kanker en op de tweede plaats neurologische aandoeningen waaronder multiple sclerose en de ziekte van Parkinson. Bij 16% maakte het dossier geen melding van onderliggend lichamelijk lijden, maar is er sprake van levensmoeheid. Voor alle leeftijden vonden de onderzoekers dat meer vrouwen dan mannen deze uitweg verkozen hadden, vooral mensen die alleen leven en mensen zonder religie. In de oudere groep was een belangrijk deel uit de echt gescheiden en in de jongere groep had het merendeel geen kinderen. Een hoge opleiding of afkomstig zijn uit hogere socioeconomische klasse bleek een bijkomende risicofactor.

De onderzoekers besloten dat eenzaamheid en sociaal isolement vaak voorkomt bij mensen die opteren voor geassisteerde zelfdoding. Ze pleiten ook voor een verplichte registratie, wat nu niet het geval is, om meer zicht te krijgen op kwetsbare groepen in de samenleving. Van de mensen die aankloppen bij de Zwitserse zelfmoordkliniek, hoeft de kliniek geen dossiers bij te houden. 

Bron

(1) Steck N, Junker C, Maessen M, et al. Suicide assisted by right-to-die associations: a population based cohort study. International Journal of Epidemiology. Published online February 18 2014

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

In Zwitserland is euthanasie verboden, maar hulp bij zelfdoding is er niet strafbaar zoals in de meeste landen, waaronder België. Bij euthanasie wordt de act die sterven tot gevolg heeft uitgevoerd door een arts, en legt de euthanasiewet zeer strenge voorwaarden op (zie www.leif.be) . Geassisteerde zelfdoding betekent dat de betrokkene een hulpmiddel aangereikt krijgt, een dodelijk drankje bijvoorbeeld, en dat zichzelf toedient. De redenen om in aanmerking te komen zijn minder strikt dan voor euthanasie. Buitenlanders, ook Belgen, maken soms gebruik van de optie.

Dit onderzoek had betrekking tot een beperkte groep Zwitserse individuën na geassisteerde zelfdoding en zocht de karakteristieken. Ze stelden vast dat niet alle overlijdenscertificaten een duidelijke onderliggende ziekte vermelden, maar dit hoeft niet te betekenen dat er geen aandoening was. Het kan evengoed te wijten zijn aan gebrekkige registratie, vermits die niet verplicht is en er geen regels voor bestaan. Het is dan ook niet mogelijk te concluderen dat 16% van de mensen die kiezen voor geassisteerde zelfmoord enkel levensmoe zijn. Dat vooral hoger opgeleiden van deze keuze gebruik maken, heeft er waarschijnlijk mee te maken dat ze beter geïnformeerd en de middelen hebben (geassisteerde zelfdoding gebeurt niet gratis). Eenzaamheid is een risicofactor, maar verwonderlijk is dit ook weer niet. Eenzaamheid komt vaker voor bij mensen die gescheiden zijn, waardoor zij een risicogroep vormen. Afwezigheid van religie verbaast evenmin, vermits de meeste godsdiensten zelfdoding afkeuren.

Conclusie

Zwiterse psychiaters pleiten voor een verplichte registratie van mensen die kiezen voor geassisteerde zelfdoding, om meer zicht te hebben op de redenen waarom mensen die optie kiezen. Sociaal isolement en eenzaamheid blijken alvast een risicofactor.

Referenties

http://www.nhs.uk/news/2014/02February/Pages/What-type-of-people-choose-assisted-suicide.aspx