In het nieuws
Miljoenen mensen slikken ijzertabletten wegens bloedarmoede. Nu blijkt dat deze pillen het genetisch materiaal in de cellen van de bloedvatwand kunnen beschadigen.
Factcheck
Uit een laboratoriumonderzoek blijkt dat toevoeging van ijzer aan bloedvatcellen leidt tot DNA-schade. Of dit ook bij mensen geldt, is helemaal niet zeker. Indien uw arts ijzertabletten heeft aanbevolen voor bloedarmoede, is er geen enkele reden om dit te stoppen.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers uit Londen wilden weten of ijzertabletten schade toebrengen aan endotheelcellen (de cellen die bloedvaten afboorden). De aanleiding is dat mensen met de zeldzame genetische ziekte genaamd erfelijke hemorragische teleangiëctasie, neusbloedingen krijgen wanneer ze ijzertabletten slikken. In het Londens laboratorium werden proefbuisjes gevuld met menselijke bloedvatcellen en aan de helft van de proefbuisjes werd ijzercitraat toegevoegd: 10 micromol per liter. Volgens de onderzoekers komt deze dosis overeen met een lage dosis ijzertabletten. Vervolgens werd gekeken naar veranderingen in genetisch materiaal in de bloedvatcellen in alle proefbuisjes. In de buisjes waaraan ijzer was toegevoegd werden opvallend veel DNA-veranderingen gemeten. Een uur na toevoeging van het ijzer vertoonden de bloedvatcellen al diverse interne veranderingen die de bloedvatcellen in de controlebuisjes niet vertoonden. Dat betekent dat de DNA-wijzigingen daadwerkelijk leiden tot wijzigingen in de cel zelf.
De onderzoekers besluiten dat lage doses ijzer binnen het uur kunnen leiden tot DNA-wijzigingen in de cellen die menselijke bloedvaten afboorden. Althans in een laboratoriumopstelling.
Bron
(1) Mollet IG, Patel D, Govani FS, et al. Low Dose Iron Treatments Induce a DNA Damage Response in Human Endothelial Cells within Minutes. PLOS One. Published online February 11 2016
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het gaat om een laboratoriumproef: ideaal om een hypothese te testen (in casu: kan ijzer DNA van bloedvatcellen wijzigen?). Dergelijke proef zegt helemaal niets over hoe het er aan toegaat in een menselijk lichaam. In het lichaam worden cellen door zoveel meer processen beïnvloed dat het kan zijn dat de impact van ijzer meteen wordt opgevangen door de omgeving. Zeer veel omstandigheden, waaronder stress, extreme temperaturen, infecties, ... leiden tot wijzigingen in het cel-DNA, maar die worden doorgaans opgevangen door DNA-reparatiemechanismen. Deze wijzigingen leiden zelden tot ziekten. Best mogelijk dat ijzer de bloedvatcellen even onder vuur neemt, maar dat het evenwicht zich daarna snel herstelt.
Er is op dit moment geen enkele reden om te stoppen met de ijzerpreparaten die uw arts voorschreef voor bloedarmoede of naar aanleiding van bloedverlies. De bevindingen uit deze laboproef moeten eerst getest worden op mensen.
Conclusie
Uit een laboratoriumonderzoek blijkt dat toevoeging van ijzer aan bloedvatcellen leidt tot DNA-schade. Of dit ook bij mensen geldt, is helemaal niet zeker. Indien uw arts ijzertabletten heeft aanbevolen voor bloedarmoede, is er geen enkele reden om dit te stoppen.
Referenties
http://www.nhs.uk/news/2016/02February/Pages/Iron-tablets-may-damage-DNA.aspx