In het nieuws
Het is letterlijk mogelijk om jezelf dood te sporten, zo ontdekten wetenschappers uit Californië. Met name blanke mannen die wekelijks meer dan 7,5 uur sporten, hebben bijna twee keer zoveel kans op een hartaanval.
Factcheck
Dit onderzoek vindt een verband tussen veel sporten en een hogere kans op aderverkalking in de kransslagaders rond het hart bij blanke mannen. Dat betekent echter niet dat sportieve mannen daardoor meer risico lopen op een hartaanval. Integendeel. De aderverkalking bij veel-sporters heeft een andere, goedaardigere samenstelling dan de aderverkalking bij niet-sporters. Mogelijk biedt deze goedaardige verkalking een extra bescherming van de bloedvaten, want mensen die veel bewegen, lopen net minder risico op hartziekten, weten we uit ander onderzoek.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers wilden nagaan wat de risicofactoren zijn voor het ontwikkelen van hart- en vaatziekten bij jonge volwassenen. Daarbij keken ze ook naar de effecten van lichaamsbeweging. Voor het onderzoek volgden ze ruim 5.000 mensen gedurende 25 jaar (1). Tijdens deze periode zagen de onderzoekers de deelnemers op 8 verschillende momenten terug. Hierbij vulden de deelnemers steeds een vragenlijst in, waarbij ze onder meer moesten aangeven hoe lichamelijk actief ze waren. Daarnaast werd een lichamelijk onderzoek en een bloedonderzoek verricht. Na 25 jaar werd bij alle deelnemers een CT-scan gemaakt om te onderzoeken of er sprake was van verkalking van de kransslagaders van het hart. De onderzoekers gingen ervan uit dat een hogere mate van aderverkalking overeenkomt met een hoger risico op hart- en vaatziekten.
Uiteindelijk waren van slechts 3.000 deelnemers (62% van de oorspronkelijke groep) voldoende gegevens beschikbaar voor het onderzoek. Ze werden in 3 groepen ondergebracht in functie van de tijd gespendeerd aan lichaamsbeweging: mensen die minder dan 150 minuten per week actief bewogen (dus minder dan de aanbeveling van 150 minuten per week), mensen die ruim 150 minuten per week fysiek actief waren (zoals aanbevolen) en mensen die meer dan 450 minuten per week (>7,5 uur per week) actief waren (drie keer zoveel als aanbevolen). Uit het onderzoek bleek dat de mensen die meer dan 7,5 uur per week sportten vaker verkalkte kransslagaders vertoonden. Dit gold specifiek voor blanke mannen: zij hadden bijna 2 keer zoveel kans op het ontwikkelen van aderverkalking ten opzichte van de mensen die minder dan 150 minuten actief bewogen.
De onderzoekers besluiten dat veel sporten verkalking van de kransslagaders bij blanke mannen in de hand werkt. In mediaberichten over het onderzoek wordt gesuggereerd dat deze mannen daardoor meer risico lopen op een hartaanval, wat hier niet werd onderzocht.
Bron
(1) http://www.mayoclinicproceedings.org/article/S0025-6196(17)30577-3/fulltext
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het onderzoek kan niet met zekerheid bewijzen dat veel sporten oorzaak is van de verkalkte kransslagaders. Anderzijds werd dit fenomeen reeds gesuggereerd in andere studies bij atleten, en zou de aderverkalking bij sportende mensen een andere, minder gevaarlijke soort aderverkalking zijn (2). De plaques in de bloedvaten van sporters zouden vooral uit kalk bestaan en de bloedvaten net verstevigen, wat zou kunnen verklaren waarom veel sporters minder hart- en vaatziekten ontwikkelen. Over de impact van deze goedaardige verkalkingen op het hart is verder onderzoek nodig. De aard van de aderverkalking werd niet nader bekeken in deze studie.
Overigens toonde de studie ook dat mensen uit groep 1, die minder dan 150 minuten per week actief zijn, vaker een hoge bloeddruk en diabetes type 2 ontwikkelden, wat het risico op hart- en vaatziekten wel verhoogt. Eigenaardig genoeg besteden de mediaberichten hier geen aandacht aan.
Conclusie
Dit onderzoek vindt een verband tussen veel sporten en een hogere kans op aderverkalking in de kransslagaders rond het hart bij blanke mannen. Dat betekent echter niet dat sportieve mannen daardoor meer risico lopen op een hartaanval. Integendeel. De aderverkalking bij veel-sporters heeft een andere, goedaardigere samenstelling dan de aderverkalking bij niet-sporters. Mogelijk biedt deze goedaardige verkalking een extra bescherming van de bloedvaten, want mensen die veel bewegen, lopen net minder risico op hartziekten, weten we uit ander onderzoek.
Referenties
Bron: DokterMedia.nl https://doktermedia.nl/reviews/cardiologie/2017/11/25/te-veel-sporten-verhoogt-risico-op-hartaanval-met-name-bij-blanke-mannen/(2)
Aengevaeren VL, Mosterd A, Braber TL et al. Relationship Between Lifelong Exercise Volume and Coronary Atherosclerosis in Athletes. Circulation 2017 Jul 11;136(2):138-148