In het nieuws
Een op de drie mensen bij wie het coronavirus is vastgesteld, zou binnen het halfjaar een neurologische of psychische aandoening ontwikkelen. Meestal gaat het om angst, depressie, verslaving of slapeloosheid, maar ook dementie. Dat blijkt uit een studie gepubliceerd in het vakblad The Lancet Psychiatry. Klopt dat?
Factcheck
Amerikaanse onderzoekers stellen op basis van 81 miljoen patiëntendossiers vast dat mentale en neurologische problemen vaker voorkomen bij personen die zes maanden eerder covid-19 hebben gehad. Bij nader inzien waren de problemen meestal al aanwezig voor de corona-infectie. Bij anderen is het niet duidelijk of er een verband bestaat met het virus. Het is overdreven om te stellen dat een op de drie patiënten met psychische of neurologische problemen blijft worstelen na covid-19. Anderzijds hebben we er nog geen verklaring voor: daarom wordt dit volop verder onderzocht.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers wilden nagaan hoe groot de kans is dat patiënten die covid-19 hebben gehad, in de maanden daarna met neurologische of psychische aandoeningen kampen. Ze selecteerden daarvoor drie groepen patiënten uit een groot bestand met de gezondheidsgegevens van 81 miljoen Amerikanen:
- een groep van ruim 250.000 coronapatiënten (in hun gegevens stond de diagnose covid-19 geregistreerd);
- een vergelijkbare groep patiënten met griep;
- een vergelijkbare groep patiënten met een andere luchtweginfectie dan covid-19.
Vervolgens zochten de onderzoekers in de gegevens van de coronapatiënten naar 14 verschillende:
- neurologische diagnoses, waaronder beroerte en dementie;
- psychische diagnoses, waaronder stemmingsstoornissen, angst en slapeloosheid.
Tot slot vergeleken ze de kans op zo’n diagnose in de 6 maanden na covid-19 met de kans op zo’n diagnose bij patiënten die griep of een luchtweginfectie hadden doorgemaakt.
Uit het onderzoek bleek dat:
- 34% (een op de drie) van de coronapatiënten een van de neurologische of psychische diagnoses kreeg;
- de kans op vrijwel al die diagnoses groter was na covid-19 dan na griep of een andere luchtweginfectie;
- Het ging in de meeste gevallen om psychische problemen, zoals stemmingsstoornissen of angst.
- Slechts een klein percentage van de patiënten kreeg een beroerte of de diagnose dementie.
- de kans op een neurologische of psychische diagnose groter werd als coronapatiënten waren opgenomen in het ziekenhuis;
- de kans het grootst was als ze op de intensievezorgafdeling hadden gelegen.
De onderzoekers concluderen dat er een sterk verband bestaat tussen (ernstige) covid-19 doormaken en neurologische en psychische aandoeningen ontwikkelen.
Bron
(1) Taquet M, Geddes J, Husain M et al.6-month neurological and psychiatric outcomes in 236379 survivors of COVID-19: a retrospective cohort study using electronic health records. Lancet Psychiatry 2021; 6th April.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Bij deze studie kunnen we meerdere kanttekeningen maken.
- Het is niet zeker of de verschillende diagnoses een direct gevolg zijn van het coronavirus, of misschien van andere factoren die ook met de ernst van de ziekte te maken hebben.
- Denk maar aan het postintensievezorgsyndroom (PICS) bij mensen die een tijdlang op intensieve zorg gehospitaliseerd werden met covid-19: bij hen zijn de psychische klachten niet gelinkt aan het coronavirus, maar aan de hospitalisatie.
- Dementie is een aandoening die vaak over een lange tijd ontstaat, en die nu door covid-19 door te maken aan het licht kan zijn gekomen. Dat betekent nog niet dat je dement kan worden van het coronavirus.
- Een groot deel van de patiënten had al een van de onderzochte diagnoses gekregen voor hij of zij covid-19 doormaakte.
- Slechts een op de acht coronapatiënten kreeg voor het eerst een neurologische of psychische diagnose na covid-19.
- Dit is niet het eerste onderzoek dat wijst op een opvallende stijging van langdurige psychische en neurologische klachten na covid-19.
- Ook in deze studie werd niet onderzocht en evenmin aangetoond hoe het coronavirus daar een verklaring voor zou kunnen bieden.
Er is nog veel onduidelijkheid over langdurige covid, zoals de aanslepende problemen na een corona-infectie genoemd worden. In België is het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) in januari 2021 met een onderzoek gestart naar dit fenomeen. De resultaten worden in het najaar verwacht.
Conclusie
Amerikaanse onderzoekers stellen op basis van 81 miljoen patiëntendossiers vast dat mentale en neurologische problemen vaker voorkomen bij personen die zes maanden eerder covid-19 hebben gehad. Bij nader inzien waren de problemen meestal al aanwezig voor de corona-infectie. Bij anderen is het niet duidelijk of er een verband bestaat met het virus. Het is overdreven om te stellen dat een op de drie patiënten met psychische of neurologische problemen blijft worstelen na covid-19. Anderzijds hebben we er nog geen verklaring voor: daarom wordt dit volop verder onderzocht.