Lachen, een werkzaam medicijn?

Waar komt dit nieuws vandaan?

De krant Het Nieuwsblad van 28 augustus 2023 bracht een verslag uit over het gezondheidseffect van een lachtherapie (1). Dat zou het beste geneesmiddel zijn tegen allerhande kwaaltjes. Moeten we een lachtherapie promoten voor het algemeen welzijn?

Wat hield het onderzoek in?

Braziliaanse wetenschappers onderzochten wat het effect was van een lachtherapie op de gezondheid van deelnemers (2).

• De onderzoekers selecteerden een groep van 26 volwassenen die leden aan hartproblemen.
• Het onderzoek duurde drie maanden.
• De helft van de deelnemers bekeek tweemaal per week een comedyprogramma. De andere helft bekeek een ernstige documentaire.
• De deelnemers waren gemiddeld 64 jaar oud. Bijna 70% waren mannen.
• Bij het begin en op het einde van de studie gingen de onderzoekers de gezondheid van het hart na, net als de ontstekingswaarden in het bloed.
• De capaciteit van het lichaam om zuurstof om te zetten in energie steeg in de groep met lachtherapie, net als de gezondheid van de bloedvaten.
• Er was ook een daling van de ontstekingswaarden.

De onderzoekers besloten dat een lachtherapie nuttig kan zijn tijdens het herstel van hartproblemen.

Bron

(1) ‘Lachen blijkt echt het beste medicijn, zegt nieuwe studie.’ Het Nieuwsblad, 28 augustus 2023.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

We kunnen deze studie moeilijk beoordelen, omdat het ging om een mededeling op een congres.

• Voor dergelijke mededelingen worden wel korte samenvattingen van de studie gepubliceerd, maar meestal hebben we te weinig informatie om te oordelen of de studie goed uitgevoerd werd.
• We weten dat het aantal deelnemers beperkt was, slechts 26, en dat het om hoofdzakelijk oudere mannen met een hartkwaal ging. Dat betekent dat we het mogelijke nut van een lachtherapie moeten beperken tot die doelgroep.
• De studie was waarschijnlijk ook niet blind: het is nogal duidelijk dat de deelnemers wisten in welke groep ze zaten.
• We hebben ook geen gegevens over de deelnemers bij de start van de studie: waren er toevallige verschillen tussen de twee groepen?
  • Eigenlijk weten we alleen dat de eigenschap om zuurstof te verwerken lager lag in de lachgroep, om dan te stijgen na de therapie.
  • Dat was omgekeerd in de controlegroep, waar die eigenschap hoger lag in het begin van de studie en nadien daalde.
• Een bekend fenomeen in onderzoek is regressie naar het gemiddelde. Dat betekent dat metingen van variabelen zoals de zuurstofcapaciteit de neiging hebben om na een eerste meting terug te keren naar een gemiddelde vanuit een extreme waarde.
  • Dat fenomeen kan hier niet uitgesloten worden: de waarde om zuurstof te verwerken was bij de start van de studie zeer laag in de lachgroep, en gemiddeld op het einde. Voor de controlegroep was dat omgekeerd.
  • Om dit fenomeen uit te sluiten, hebben we natuurlijk meer nodig dan een samenvatting van een studie op een congres.

Maar onderzoek of niet, het is bekend dat lachen zeker goed is voor de mentale gezondheid.

Conclusie

Op basis van de samenvatting van deze studie kunnen we niet uitmaken of een lachtherapie heilzaam is voor mensen met hartproblemen. Het onderzoek werd uitgevoerd bij een kleine groep oudere mannen met een hartziekte. De studie werd niet gepubliceerd in een vaktijdschrift, noch nagekeken door collega’s. In het algemeen zou de pers niet zoveel aandacht mogen schenken aan onderzoeken die nog niet gepubliceerd werden. Bovendien worden mededelingen op congressen normaal pas gedaan na publicatie.

Referenties

(2) Saffi M, Franzoni L, Nery R. Laughter therapy cardiac rehabilitation in patients with stable coronary artery disease: a randomized clinical trial. Congress European Society of Cardiology. ESC 365 - The cardiology knowledge hub (escardio.org). September 2023.