In het nieuws
Versnelt airconditioning de verspreiding van het coronavirus? Dit is alvast wat een Chinese studie, gebaseerd op een bepaald geval in een Chinees restaurant, laat uitschijnen.
Factcheck
In een restaurant in China werden 10 mensen op dezelfde dag besmet met het coronavirus door één besmette persoon die er kwam lunchen. Ze zaten allemaal aan aanpalende tafeltjes. In het aircosysteem van het restaurant werden geen coronavirusdeeltjes teruggevonden. In latere studies werd wel genetisch materiaal van coronavirus aangetroffen in airco's, maar ook daarmee is niet aangetoond dat deze verkoelingssystemen het virus helpen verspreiden. Mogelijk worden virussen in de omgevende lucht wel verder geblazen door een airco.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Chinese onderzoekers stelden vast dat 10 personen afkomstig van 3 families, die allemaal besmet waren met het coronavirus, op dezelfde dag geluncht hadden in een restaurant in Guangzhou, China (1). Op die middag, 24 januari 2020, had niemand van hen covid-19. Later op dezelfde dag werd één persoon ziek en meldde hij zich aan in het ziekenhuis met een hoest en koorts. Hij was de dag voordien aangekomen uit Wuhan, de Chinese miljoenenstad waar de corona-epidemie voor het eerst opdook, en bleek inderdaad besmet met het nieuwe virus. Enkele weken later waren niet alleen 4 andere familieleden met wie hij die dag geluncht had ziek, maar ook personen van twee aanpalende tafels die op hetzelfde moment geluncht hadden in hetzelfde restaurant in Guangzhou: 3 van de ene tafel en 2 van de andere.
De onderzoekers namen stalen van de airco in het restaurant: 3 aan de kant van de instromende lucht en 3 aan de zijde van de uitstromende lucht. Geen enkel staal bevatte coronavirus. Toch besluiten de onderzoekers dat de airco een rol moet gespeeld hebben om het virus over te dragen van de ene tafel naar de andere, vermits er geen ander contact was tussen de families. De afstand tussen de tafels onderling bedroeg meer dan één meter.
In latere studies werd wel genetisch materiaal van coronavirussen teruggevonden in aircosystemen. Of dat betekent dat het virus zich ook via airco kan verspreiden is daarmee niet aangetoond.
Bron
(1) Lu J, Gu J, Li K et al. COVID-19 outbreak associated with air conditioning in restaurant, Guangzhou, China, 2020. Emerg Infect Dis. 2020 Jul [date cited]. https://doi.org/10.3201/eid2607.200764
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
De eerste persoon, afkomstig uit Wuhan, is hoogstwaarschijnlijk de besmettingshaard die deze cluster besmet heeft. Zelf had hij nog geen symptomen op het ogenblik van de lunch, maar eerder onderzoek toonde aan dat besmette mensen reeds anderen kunnen besmetten in de dagen voor ze symptomen hebben. Familieleden aan dezelfde tafel kunnen elkaar onderling besmet hebben, omdat ze ook buiten het restaurant contact hadden met elkaar, maar de vraag blijft of en hoe het virus van de ene tafel naar de andere ‘oversprong’.
Alles wijst erop dat het coronavirus vooral via hoesten en niezen verspreid wordt, en dat besmetting via uitgeademde lucht minder waarschijnlijk is. De grotere besmettelijke druppeltjes (met een diameter groter dan 5 micrometer), kunnen zich niet verder dan een meter verplaatsen, zo blijkt uit laboratoriumproeven. Kleinere druppeltjes (kleiner dan 5 micrometer) daarentegen kunnen wat grotere afstanden (iets meer dan een meter) afleggen. Anderhalve meter afstand blijkt hoe dan ook voldoende om niet besmet te worden.
Op 24 januari bezochten in totaal 91 personen het restaurant in Guangzhou, onder wie 8 werknemers. Ze werden allemaal gecontacteerd en 14 dagen in quarantaine geplaatst. Buiten de 10 genoemde personen van de aanpalende tafeltjes, raakte niemand anders besmet. Dat wijst erop dat niet het aircosysteem, dat de lucht in het hele restaurant ververste, maar wel de afstand tussen de tafeltjes een rol moet hebben gespeeld in de verspreiding van het virus. De onderzoekers vermoeden daarom dat de luchtstroom, die op gang komt door het aircosysteem, de druppeltjes die worden uitgehoest of uitgeniesd iets verder blaast dan wat je zou kunnen verwachten. Hun advies is om voldoende afstand te voorzien tussen de tafels en om temperatuurcontrole uit te voeren bij mensen die het restaurant bezoeken.
Ook in enkele latere studies werd de verspreiding van coronavirussen via airco onderzocht, maar blijft de rol van deze verkoelingssystemen in de verspreiding van het virus onduidelijk (2).
Conclusie
In een restaurant in China werden 10 mensen op dezelfde dag besmet met het coronavirus door één besmette persoon die er kwam lunchen. Ze zaten allemaal aan aanpalende tafeltjes. In het aircosysteem van het restaurant werden geen coronavirusdeeltjes teruggevonden. In latere studies werd wel genetisch materiaal van coronavirus aangetroffen in airco's, maar ook daarmee is niet aangetoond dat deze verkoelingssystemen het virus helpen verspreiden. Mogelijk worden virussen in de omgevende lucht wel verder geblazen door een airco.
Referenties
https://wwwnc.cdc.gov/eid/article/26/7/20-0764_article
(2)https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/community/ventilation.html