In het nieuws
Basisvaccins beschermen baby's tegen gevaarlijke infecties. Het vertrouwen in basisvaccins kreeg echter een flinke knauw sinds de coronacrisis, zo blijkt uit een rapport van Unicef. Ook in België daalde het vertrouwen van 87,3% voor de pandemie tot 71,9% in 2022. De daling vertaalt zich nog niet in een verminderde vaccinatiegraad in Vlaanderen.
Factcheck
Het basisvaccinatieschema wordt bewust vroeg gestart om jonge baby’s zo snel mogelijk te beschermen tegen gevaarlijke infectieziekten. De vaccins die kindjes in het eerste levensjaar toegediend krijgen, beschermen hen gericht tegen een aantal ernstige infectieziekten en hebben geen negatieve impact op hun natuurlijke afweer. Dat afweersysteem antwoordt zeer alert vanaf dag één, want een baby komt bij zijn doorgang door het geboortekanaal al met duizenden micro-organismen in contact.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Het rapport van Unicef is gebaseerd op cijfers van The Vaccine Confidence Project, een Europees project waar ook de Universiteit Antwerpen aan meewerkt (1). Dankzij inspanningen van Kind en Gezin blijven kinderen in Vlaanderen gelukkig goed gevaccineerd. Toch moeten we waakzaam blijven.
Boeken en websites die waarschuwen tegen vaccins, stellen dat wanneer je op zeer jonge leeftijd verschillende vaccins tegelijkertijd inspuit, dat het ‘onderontwikkeld’ afweersysteem van zuigelingen in de war zou brengen en beschadigen. Ook de toename van het aantal vaccins baart hen zorgen. Waar kindjes een eeuw geleden enkel tegen pokken werden ingeënt, krijgen ze nu een veelvoud aan vaccins toegediend in het eerste levensjaar.
In de meeste West-Europese landen, waaronder België, worden de basisvaccinaties gestart op de leeftijd van 8 weken. In ontwikkelingslanden gebeurt dat nog vroeger, namelijk op de leeftijd van 6 weken. Een vroege start is belangrijk, omdat bepaalde infecties op zeer jonge leeftijd ernstig kunnen verlopen. Via vaccinatie willen we dat voor zijn. In een aantal landen of in bepaalde gevallen wordt zelfs onmiddellijk na de geboorte gevaccineerd, bijv. tegen hepatitis B.
Bron
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Baby’s worden geboren met een nog onvolgroeid immuunsysteem.
- Ze krijgen een voorraadje antistoffen mee van de moeder, maar dat verdwijnt na 2 tot 4 maanden uit hun bloed.
- Borstvoeding kan dat niet compenseren.
- Een onderontwikkeld immuunsysteem laat wel toe dat een baby in staat is om antistoffen te genereren.
Vanaf het moment van de geboorte is een kindje in staat zich te verdedigen tegen microben in de omgeving; anders zou het simpelweg niet overleven.
- Terwijl het milieu in de baarmoeder quasi steriel is, komt een kind tijdens het geboorteproces al met een overvloed aan bacteriën in contact: ter hoogte van de baarmoederhals, vagina, schaamlippen en omgeving.
- Het is een kwestie van enkele uren voor het darmkanaal van een baby, dat voor de geboorte nog steriel is, bevolkt wordt met massa’s bacteriën.
- Vanaf de eerste levensdagen is het afweersysteem van een zuigeling min of meer in staat om potentieel schadelijke micro-organismen te herkennen en uit te schakelen, maar het werkt nog niet optimaal.
- Omdat een aantal infectieziekten (bijv. kinkhoest) een veel gevaarlijker verloop kennen op jonge leeftijd, wordt er tegen zulke infecties op zeer jonge leeftijd gevaccineerd.
- Het handvol verzwakte of gedode micro-organismen waarmee een zuigeling via vaccinatie in contact komt, zorgt voor een gerichte bescherming tegen deze infectieziekten en heeft geen impact op de algemene afweer.
Als er 11 vaccins tegelijkertijd zouden worden toegediend, wordt in theorie 0,1% van het afweersysteem aangesproken. Dat is waarschijnlijk nog een onderschatting (1). Het immuunsysteem van een baby kan veel meer aan dan de vaccins die tijdens een raadpleging worden toegediend. Eigenlijk wordt het afweersysteem van een baby via vaccinatie getraind om zich in de toekomst heel gericht tegen bepaalde infecties te weren (2).
Conclusie
Het basisvaccinatieschema wordt bewust vroeg gestart om jonge baby’s zo snel mogelijk te beschermen tegen gevaarlijke infectieziekten. De vaccins die kindjes in het eerste levensjaar toegediend krijgen, beschermen hen gericht tegen een aantal ernstige infectieziekten en hebben geen negatieve impact op hun natuurlijke afweer. Dat afweersysteem antwoordt zeer alert vanaf dag één, want een baby komt bij zijn doorgang door het geboortekanaal al met duizenden micro-organismen in contact.
