In het nieuws
Wetenschappers beweren dat ze een belangrijke stap hebben gezet in de richting van een van de grootste doelen in de geneeskunde: een universele bloedtest die vroegtijdig kanker kan opsporen.
Factcheck
Het is niet de eerste keer dat wetenschappers enthousiast uitpakken met een nieuwe bloedtest die meerdere kankers tegelijk zou kunnen opsporen. Deze test staat in werkelijkheid nog ver af van een mogelijke screeningstest voor diverse kankers, want de resultaten zijn veeleer bedroevend.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse wetenschappers ontwikkelden een test die 8 types kanker zou kunnen opsporen in het bloed: kanker van eierstokken, lever, maag, pancreas, slokdarm, darm, borsten en longen. Dat doet de test door het identificeren van stukjes DNA of stukjes eiwit afkomstig van de kankercellen zelf.
De wetenschappers onderzochten de nieuwe bloedtest, CancerSeek genaamd, bij 1.005 patiënten met een van deze 8 kankers en bij 812 gezonde personen zonder kanker (1). In totaal kon de test bij 70% van de kankerpatiënten de juiste diagnose stellen, met grotere nauwkeurigheid voor lever- en eierstokkanker en lagere nauwkeurigheid voor andere kankertypes, waaronder borstkanker. Ruim 99% van de kankerpatiënten had een positieve bloedtest, wat in de praktijk betekent dat de test zo goed als nooit normaal is als er een van de 8 kankers aanwezig zou zijn. In de gezonde controlegroep kregen helaas ook een aantal mensen een afwijkend testresultaat, wat fout is en dus zou leiden tot onnodige verdere angst en onderzoeken.
De onderzoekers stellen dat de test nog verder verbeterd moet worden alvorens ze in de praktijk kan worden toegepast.
Bron
(1) Cohen JD, Li L, Wang Y, et al. Detection and localization of surgically resectable cancers with a multi-analyte blood testScience. Published online January 18 2018
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het is niet de eerste keer dat onderzoekers beweren een test te hebben ontwikkeld die eenvoudig kanker kan opsporen in het bloed. In 2016 beweerden Amerikaanse vorsers een bloedtest voor 5 kankertypes te hebben ontwikkeld en eerder was een bloedtest in de maak voor het opsporen van niet-erfelijke borstkanker. Van deze tests hebben we nadien niets meer vernomen.
Ook in dit geval wordt veel te vroeg victorie gekraaid. De test faalde in 30% van de gevallen om kanker op te sporen bij testpersonen die een van de 8 kankers wel hadden, waardoor de test uiteraard haar doel mist. Op de valspositieve resultaten, nl. de afwijkende testresultaten bij mensen die helemaal geen kanker hebben, wordt niet dieper ingegaan, terwijl dit ontoelaatbaar is in de praktijk: je jaagt mensen onnodig de stuipen op het lijf. Of deze test ooit zo sterk zal kunnen verbeterd worden, is een groot vraagteken.
Conclusie
Het is niet de eerste keer dat wetenschappers enthousiast uitpakken met een nieuwe bloedtest die meerdere kankers tegelijk zou kunnen opsporen. Deze test staat in werkelijkheid nog ver af van een mogelijke screeningstest voor diverse kankers, want de resultaten zijn veeleer bedroevend.
Referenties
https://www.nhs.uk/news/cancer/hopes-raised-blood-test-may-help-spot-8-common-cancers/