Impact van darmbacteriën op mentaal welzijn is niet aangetoond

Waar komt dit nieuws vandaan?

In het artikel op de website van Knack lezen we het volgende: ‘Wat we ondertussen wel met zekerheid weten, is dat het microbioom, dat grotendeels in onze darmen voorkomt, een belangrijke rol speelt bij de ziekte van Crohn, het prikkelbaredarmsyndroom, darmkanker, allergieën, astma en huidproblemen, maar ook bij ons mentaal welzijn. Hoe dat precies zit, is nog niet duidelijk (1).’ We buigen ons over het vermeende verband tussen het microbioom en mentaal welzijn.

Onderzoek naar darmbacteriën en mentaal welzijn

Australische onderzoekers gingen na of het gezonder maken van de darmbacteriën een invloed had op de mentale toestand (2).

• In grote lijnen zijn er drie manieren om de darmbacteriën gezonder te maken. Je kan
  1. een drankje of een voedingssupplement met gezonde bacteriën innemen (probiotica);
  2. vezels nemen die de groei van gezonde bacteriën stimuleren (prebiotica);
  3. of gefermenteerde voedingsmiddelen eten zoals yoghurt.
• De onderzoekers voerden een literatuurstudie uit van gepubliceerde interventiestudies. In totaal vonden ze 11 studies over probiotica, 5 over prebiotica en 6 over gefermenteerde voedingsmiddelen.
  • In die interventiestudies kreeg een deel van de deelnemers een actief middel en een ander deel een controlemiddel.
  • Nadien maten de onderzoekers het effect op het mentale welzijn, meestal door vragenlijsten en/of testen.
  • In meta-analyses maakten de onderzoekers een gewogen gemiddelde van de resultaten.
  • Probiotica, prebiotica en gefermenteerde voedingsmiddelen hadden geen impact op het geestelijk vermogen, waakzaamheid, geheugen en andere hersenfuncties.
• In een tweede literatuurstudie vonden Amerikaanse onderzoekers een zeer licht gunstig effect van probiotica op depressie: op 24 interventiestudies hadden 18 geen effect, 6 wel (3).

Bron

(1) Engels, T. Gezonde maag en darmen? 'Vergeet de Big Mac, volg het MAC-dieet'. 19 maart 2024

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Een literatuurstudie van gepubliceerde interventiestudies is, naast een Cochrane literatuurstudie, het hoogste wetenschappelijk bewijs dat we kunnen hebben. Beide literatuurstudies laten geen tot weinig effecten zien van het gezonder maken van darmbacteriën op het mentale functioneren.

• Beweren dat er zekerheid is rond de werking van darmbacteriën op de hersenen, is dus zeer voorbarig.
• Dat bewijs ontbreekt, betekent niet dat er geen effect is. Het betekent dat we het niet weten, en dat je dus niet met zekerheid kan weten of de darmbacteriën een invloed hebben op de mentale toestand van een persoon.
• Het is ook heel moeilijk te onderzoeken. Zo omvatten probiotica veel verschillende bacteriële stammen die eventueel een verschillend effect kunnen hebben.
• Een aantal interventiestudies werden bovendien gesponsord door bedrijven die probiotica op de markt brengen, waardoor belangenvermenging niet altijd kan uitgesloten worden.

De Week van de Diëtist over Maag- en Darmgezondheid is een goed initiatief om het beroep diëtist te leren kennen, en om het belang van gezonde voeding te benadrukken. Correcte wetenschappelijke informatie en onafhankelijkheid zijn echter essentieel voor de geloofwaardigheid van de boodschap. Daarom moet toch vermeld worden dat Yakult een partner en sponsor is van de Vlaamse Beroepsvereniging van Diëtisten.

Conclusie

Volgens een artikel in Knack ter gelegenheid van de Week van de Diëtist zou het microbioom een rol spelen in ons mentaal welzijn. Dat is tot op heden niet aangetoond. Literatuurstudies van interventiestudies laten echter geen duidelijke werking zien van probiotica op de mentale gezondheid. Beweren dat er zekerheid is over de werking van darmbacteriën op de hersenen is dus zeer voorbarig.

Referenties

• (2) Marx W, Scholey A, Firth J, et al. Prebiotics, probiotics, fermented foods and cognitive outcomes: A meta-analysis of randomized controlled trials. Neurosci Biobehav Rev. 2020 Nov;118:472-484.
• (3) Kouchaki E, Tamtaji OR, Salami M, et al. Clinical and metabolic response to probiotic supplementation in patients with multiple sclerosis: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial. Clin Nutr. 2017 Oct;36(5):1245-1249.