In het nieuws
Het pollenseizoen is volop aan de gang. Door de klimaatverandering belooft het pollenseizoen bovendien langer te duren én intenser te zijn. Gewoontegetrouw worden hooikoortslijders met allerlei tips om de oren geslagen. Zoals in het online magazine Nouveau van 15 maart: daar adviseren ze om vaseline rond je neus te smeren of koude theezakjes op je ogen te leggen. Op Libelle.be op 16 maart staat dan weer dat honing helpt tegen de klachten, net als meer appels, rode ui en knoflook eten.
Conclusie
Veel populaire tips tegen hooikoorts zijn niet of onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. Kies liever voor een methode die wél bewezen is. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je minder met pollen in aanraking komt. Of neem geschikte medicatie. Vraag daarvoor raad aan je huisarts of apotheker.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Veel van deze adviezen komen voort uit volkswijsheden of kleine, beperkte studies. Vaseline rond je neus smeren zou pollen tegenhouden (1). Koude theezakjes of komkommerschijfjes op je ogen leggen, zou dan weer helpen tegen zwelling en jeuk (1). Honing eten zou je lichaam laten wennen aan pollen (2). En voedingsmiddelen met quercetine, zoals appels, rode ui, knoflook en groene thee, zouden allergische reacties verminderen (2).
Bron
- (1) Van der Haar F. Pollenseizoen: 10 tips om hooikoortsklachten te verminderen. Nouveau.nl. 15 maart 2025.
- (2) Thieleman J. Hooikoorts: met deze 15 tips beperk je de klachten. Libelle.be. 16 maart 2025.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Hooikoorts ontstaat doordat je lichaam overdreven reageert op stuifmeelkorrels (pollen). Het gevolg zijn klachten zoals niezen, tranende ogen en een loopneus.
Hoewel veel artikels over hooikoorts goede, wetenschappelijk bewezen adviezen meegeven, doen er ook veel twijfelachtige tips de ronde, die niet wetenschappelijk onderbouwd zijn.
Vaseline rond je neus
Er bestaat slechts één kleine studie waarin vaseline op en rond de neus werd aangebracht bij patiënten met hooikoorts (3). De studie suggereerde dat er een beperkt effect is, maar we kunnen er geen duidelijke conclusies uit trekken. Het onderzoek was namelijk te kleinschalig, er werd niet vergeleken met bewezen behandelingen en het effect werd alleen op korte termijn gemeten.
Koude theezakjes of komkommerschijfjes op je ogen
Hoewel koude kompressen gezwollen of geïrriteerde ogen mogelijk tijdelijk verzachten, is er geen bewijs dat theezakjes of komkommerschijfjes allergische symptomen zoals jeuk of ontsteking verminderen. De studies hierover zijn zeer beperkt en kan je niet toepassen op hooikoortsklachten.
Zo toonde één kleine laboratoriumstudie aan dat bepaalde stoffen in thee mogelijk een antiallergisch effect hebben, maar dat onderzoek gebeurde alleen op gekweekte cellen in het laboratorium (4).
Honing
Het idee achter het gebruik van honing tegen hooikoorts is dat je lichaam geleidelijk zou wennen aan pollen in je omgeving als je regelmatig honing eet, omdat die honing pollen bevat. Een goede uitgevoerde studie bij hooikoortspatiënten toont echter duidelijk aan dat honing niet beter werkt dan een placebo (5). Een mogelijke verklaring is dat de hoeveelheid pollen in honing te laag is om je immuunsysteem daadwerkelijk te beïnvloeden.
Andere studies bevestigen dat het eten van honing geen effect heeft op hooikoortsklachten.
Quercetine uit voeding
Veel fruit en groenten, zoals appels, rode uien, broccoli, groene thee en knoflook, bevatten flavonoïden. Quercetine is zo’n flavonoïde. Uit laboratoriumstudies blijkt dat quercetine ontstekingsremmende eigenschappen heeft.
Één kleine, recente studie toonde aan dat hooikoortsklachten zoals jeukende ogen en niezen iets verbeterden na vier weken quercetine-inname (6). De hoeveelheden quercetine in de studie waren echter veel hoger en beter opneembaar dan wat je normaal via voeding binnenkrijgt. Het is natuurlijk altijd een goed idee om meer fruit en groenten te eten.
Wat kan je wél doen tegen hooikoorts?
Gelukkig bestaan er voldoende wetenschappelijk bewezen tips bij hooikoorts:
- Spoel regelmatig je neus met een zoutoplossing. Zo spoel je pollen weg.
- Draag een zonnebril wanneer je buiten bent. Zo voorkom je dat pollen rechtstreeks in je ogen waaien.
- Houd ramen en deuren dicht op dagen met veel pollen in de lucht. Ventileer je huis bij voorkeur na een regenbui, wanneer de pollen zijn weggespoeld.
- Gebruik antihistaminica of neussprays. Er bestaan verschillende soorten antihistaminica; bespreek met je arts en apotheker welke het beste werkt voor jou.
- Weet je voor welke pollen je gevoelig bent? Raadpleeg dan de website of app AirAllergy van Sciensano of gelijkaardige apps die dagelijks de hoeveelheid pollen in de lucht opvolgen, als een soort weerbericht. Zo kan je beter inschatten wanneer je extra maatregelen moet nemen. Op de website AirAllergy vind je ook een pollenkalender.
Conclusie
Veel populaire tips tegen hooikoorts zijn niet of onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. Kies liever voor een methode die wél bewezen is. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je minder met pollen in aanraking komt. Of neem geschikte medicatie. Vraag daarvoor raad aan je huisarts of apotheker.
Referenties
- (3) Geisthoff UW, Blum A, Rupp-Classen M et al. Lipid-based Nose Ointment for Allergic Rhinitis. Otolaryngol Head Neck Surg. 2005;133(5):754-61.
- (4) Huang Z, Zhang L, Xuan J et al. Tea for histamine anti-allergy: component analysis of tea extracts and potential mechanism for treating histamine anti-allergy. Front Pharmacol. 2024;15:1296190.
- (5) Rajan TV, Tennen H, Lindquist RL et al. Effect of ingestion of honey on symptoms of rhinoconjunctivitis. Ann Allergy Asthma Immunol. 2002;88(2):198-203.
- (6) Yamada S, Shirai M, Inaba Y et al. Effects of repeated oral intake of a quercetin-containing supplement on allergic reaction: a randomized, placebo-controlled, double-blind parallel-group study. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2022;26(12):4331-4345.