In het nieuws
Dat langdurig stilzitten niet goed is voor onze gezondheid, is al meermaals aangetoond. Het zou de kans op obesitas, hart- en vaatziekten en suikerziekte verhogen. Af en toe rechtstaan zou beter zijn dan langere beweegpauzes inlassen, suggereert een nieuw onderzoek.
Factcheck
Zo veel mogelijk afwisselen tussen zitten en staan en op tijd en stond een bewegingspauze inlassen, heeft een positief effect op ons energieverbruik. In welke mate dit een invloed heeft op ons gewicht en risico op welvaartsziekten, blijkt niet uit deze studie. Eerder onderzoek wijst echter op een positief effect.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Onderzoekers van Glasgow en Koeweit probeerden in een klein interventieonderzoek na te gaan of het aantal bewegingspauzes een invloed heeft op de hoeveelheid energie die je verbruikt en op een aantal bloedwaarden (suiker, vetten en insuline). Hiervoor volgden 10 mannen met overgewicht afwisselend verschillende sessies van stilzitten en rechtstaan. Het onderzoek werd uitgevoerd in een labo-omgeving. Elke sessie duurde 8 uur.
In de eerste sessie moesten de mannen 8 uur stilzitten. Dit was de controlegroep. In de tweede sessie moesten de mannen na elke 15 minuten zitten 15 minuten staan. In de laatste sessie moesten de mannen afwisselend 10 minuten zitten om vervolgens gedurende 20 minuten om de halve minuut anderhalve minuut te staan. Voor de start van elke sessie en om het uur werd er bloed afgenomen en werd het energieverbruik gemeten. In de sessies waarbij frequent moest rechtgestaan worden, verbruikten de deelnemers het meest energie, gevolgd door de sessie waarbij men afwisselend 15 minuten moest stilzitten en staan. Vooral de vetverbranding werd gestimuleerd. Er was geen verschil merkbaar in de bloedwaarden tussen de verschillende sessies.
De onderzoekers besluiten op basis van hun studie dat meerdere kleine bewegingspauzes beter zijn dan minder bewegingspauzes die langer duren (1).
Bron
(1) Hawari, N. S., Al-Shayji, I., Wilson, J., & Gill, J. M. (2016). Frequency of Breaks in Sedentary Time and Postprandial Metabolic Responses. Medicine and science in sports and exercise, 48(12), 2495-2502.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Deze studie is een leuk experiment, maar door de opzet zijn de resultaten niet direct toepasbaar in de praktijk. De laatste sessie, waarbij de deelnemers zeer frequent moesten afwisselen tussen zitten en staan, heeft meer weg van een work-out dan van een realistische werksituatie. Het is dan ook niet onlogisch dat het energieverbruik tijdens deze sessie het hoogst was. Gedurende de 8 uur moesten de deelnemers maar liefst 160 maal gaan staan (en evenveel keer gaan zitten). Ook in de sessie waarbij 15 minuten zitten werd afgewisseld met 15 minuten staan, werd meer energie verbruikt.
Volgens de berekeningen van de onderzoekers zou dit over een termijn van 4 weken kunnen leiden tot een gewichtsverlies van 1,2 kg in vergelijking met 8 uur stilzitten per dag. Ook ander onderzoek toont aan dat regelmatig afwisselen van zitten en staan een bescheiden positief effect heeft op het energieverbruik (2). Nog andere studies hebben eveneens een effect van afwisselend zitten en staan op de suikerwaarden aangetoond (3, 4). Dat bleek niet uit deze studie. Uiteraard mag niet vergeten worden dat het hier slechts om 10 mannen ging die elke sessie slechts eenmaal uitgevoerd hebben. Onderzoek met een grotere en meer diverse doelgroep dat langer duurt, kan allicht klaarheid brengen in het optimale aantal bewegingspauzes.
Conclusie
Zo veel mogelijk afwisselen tussen zitten en staan en op tijd en stond een bewegingspauze inlassen, heeft een positief effect op ons energieverbruik. In welke mate dit een invloed heeft op ons gewicht en risico op welvaartsziekten, blijkt niet uit deze studie. Eerder onderzoek wijst echter op een positief effect.
Referenties
(2) Júdice, P. B., Hamilton, M. T., Sardinha, L. B., Zderic, T. W., & Silva, A. M. (2016). What is the metabolic and energy cost of sitting, standing and sit/stand transitions? European journal of applied physiology, 116(2), 263-273.
(3) Henson, J., Davies, M. J., Bodicoat, D. H., Edwardson, C. L., Gill, J. M., Stensel, D. J., ... & Yates, T. (2016). Breaking up prolonged sitting with standing or walking attenuates the postprandial metabolic response in postmenopausal women: a randomized acute study. Diabetes care, 39(1), 130-138.
(4) Thorp AA, Kingwell BA, Sethi P, Hammond L, Owen N, Dunstan DW. Alternating bouts of sitting and standing attenuate postprandial glucose responses. Med Sci Sports Exerc. 2014;46(11):2053–61.