In het nieuws
We worden steeds ouder: elk jaar winnen we een paar maanden. Volgens sommigen zouden de borelingen van vandaag zelfs 130 jaar oud kunnen worden. Is er een maximumleeftijd die de mens kan bereiken?
Factcheck
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat 105 jaar geen maximumleeftijd is, en dat de sterfte nadien niet snel toeneemt. Dat betekent nog niet dat we 130 jaar kunnen worden, enkel dat de maximumleeftijd nog onbekend is. Om een oude eeuweling te kunnen worden, moeten we de opstapeling van schade aan genetisch materiaal kunnen afremmen. Daarnaast spelen eet- en leefgewoonten een rol.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Een internationaal team onderzoekers ging na hoe de sterfte evolueert na 105 jaar (1). Deze onderzoeksvraag is interessant:
- Als de sterftekans bij eeuwelingen snel stijgt na 105 jaar, kan dat erop wijzen dat dit een maximumleeftijd is.
- Als de sterftekans nadien echter gelijk blijft, betekent dit dat 105 jaar geen maximale grens is.
Dergelijke studies zijn niet eenvoudig uit te voeren, omdat je veel gevallen nodig hebt om trends te kunnen ontwaren in een databank. Daarom gebruikten de onderzoekers de International Database on Longevity (IDL), vrij te raadplegen op https://www.supercentenarians.org. Deze databank bevat gegevens van eeuwelingen, van 105 jaar en ouder, uit 12 Europese landen, Canada, Japan en de Verenigde Staten.
- Er waren 6.018 deelnemers van 105 jaar oud, en slechts 326 personen ouder dan 110 jaar.
- De onderzoekers stelden vast dat de sterfte tussen 105 en 110 jaar niet toenam. De jaarlijkse sterfte bleef met andere woorden vrij constant.
- Daaruit kan je besluiten dat 105 jaar geen maximumleeftijd is.
- Dit opent perspectieven voor de toekomst. Door de toegenomen kennis van biologie en geneeskunde kunnen meer en meer ‘oude’ eeuwelingen voorkomen.
Bron
(1) Alvarez JA, Villavicencio F, Strozza C, et al. Regularities in human mortality after age 105. PLoS One. 2021 Jul 14;16(7):e0253940.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het wereldrecord oud worden ligt nog steeds in Frankrijk bij Jeanne Calment, die 122 jaar en 164 dagen werd. Het valt trouwens op dat 90% van de personen in de databank van eeuwelingen (IDL) vrouwen zijn.
Deze studie toont aan dat 105 jaar geen maximumleeftijd is, maar daarmee weten we nog niet wat de bovengrens dan wel is. Het blijft een vraagteken of de mens in de toekomst 150 jaar kan worden. Maar willen we dat wel?
- De levenskwaliteit is eveneens belangrijk: doofstom en blind 105 jaar worden in een rolstoel is weinig aantrekkelijk.
- Een tweede factor is de eenzaamheid die veel ouderlingen treft: het spreekt voor zich dat op de leeftijd van 105 jaar veel vrienden, familieleden en zelfs kinderen er niet meer zullen zijn.
- Een laatste punt zijn eet- en levensgewoonten. In het licht van de huidige obesitasepidemie valt het te betwijfelen of er in de nabije toekomst meer eeuwelingen zullen zijn.
- Al in 2005 werd in een studie aangetoond dat de levensverwachting door overgewicht en obesitas vermindert (2).
- De laatste 100 jaar verdubbelde onze levensverwachting echter van rond de 30 jaar tot meer dan 70 jaar. Dit komt vooral door het terugdringen van infectieziekten (dankzij antibiotica en vaccins). Zoals de coronapandemie heeft aangetoond, met meer dan zes miljoen doden wereldwijd, kunnen infectieziekten nog steeds gevaarlijk zijn.
Opmerkelijk is dat, als we ontsnappen aan alle mogelijke kwalen en ongevallen, ons lichaam langzaam maar zeker ouder wordt doordat schade aan het genetisch materiaal zich opstapelt. Misschien is het in de toekomst mogelijk om daarop in te spelen, maar nu is dat nog sciencefiction.
Conclusie
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat 105 jaar geen maximumleeftijd is, en dat de sterfte nadien niet snel toeneemt. Dat betekent nog niet dat we 130 jaar kunnen worden, enkel dat de maximumleeftijd nog onbekend is. Om een oude eeuweling te kunnen worden, moeten we de opstapeling van schade aan genetisch materiaal kunnen afremmen. Daarnaast spelen eet- en leefgewoonten een rol.
Referenties
(2) Olshansky SJ, Passaro DJ, Hershow RC, et al. A potential decline in life expectancy in the United States in the 21st century. N Engl J Med. 2005 Mar 17;352(11):1138-45.