In het nieuws
Verse biologische tomaten die je koopt op een boerenmarkt. Is er iets duurzamer? Volgens Louise Fresco wel. Ze stelt dat tomatenpuree in zo’n klein blikje dat je uit het onderste schap in de supermarkt haalt, duurzamer is. Dat beschrijft ze in haar nieuwste boek ‘Ons voedsel’.
Factcheck
Volgens een recent boek zouden verse voedingsmiddelen niet altijd beter zijn voor het milieu dan blikvoeding. Tomatenpuree zou bijvoorbeeld duurzamer zijn dan verse tomaten. Een probleem is dat een boek op wetenschappelijk vlak weinig voorstelt, ongeacht de naam en de faam van de schrijver. Boeken worden niet kritisch nagelezen door collega’s voor publicatie, en de selectie van de literatuur verloopt meestal onvolledig. In sommige gevallen zal blikvoeding beter zijn, in andere dan weer niet. Het is niet mogelijk om te veralgemenen.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
We veronderstellen dikwijls dat vers beter is dan blik. Maar om de impact van voeding op het milieu na te gaan, is het belangrijk om alle aspecten van de productie en verdeling in rekening te brengen.
Volgens een bericht van 15 mei op Gezondheidsnet.nl stelt een recent boek een aantal veronderstellingen in vraag, onder meer over tomaten (1).
- Een verse tomaat is bijvoorbeeld een goede voedingsbodem voor schimmels en bacteriën.
- Van het veld naar de markt zou een groot deel van de verse tomaten al bedorven en dus ongeschikt voor consumptie zijn.
- Zo kent het verse voedsel al heel wat verlies op weg naar je bord.
- Door tomaten meteen te verwerken tot puree en in te blikken, gaat er minder verloren.
Wat staat er in het boek?
De Nederlandse diplomate Louise Fresco onderzocht of verse voeding altijd beter is voor het milieu dan bijvoorbeeld blikvoeding. Ze schreef een boek over het onderwerp (2).
- Volgens Fresco’s onderzoek zou een blik tomatenpuree duurzamer zijn dan verse, biologische tomaten.
- Lokaal eten zou volgens haar ook leiden tot een verarming van het voedingsaanbod.
- De term natuurlijk op de verpakking zou dan ook geen waarborg zijn voor de kwaliteit van het aangeboden voedsel.
- Ook verse tomaten die gekweekt zijn in kassen zouden veel beter zijn voor het milieu. Er zijn minder verliezen en de omstandigheden kunnen beter gecontroleerd worden.
Bron
(1) Verse tomaten? Blikje tomatenpuree is gezonder en duurzamer | Gezondheidsnet 15 mei 2023.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
De EcoScore
Naast de NutriScore, die de voedingswaarde van een voedingsmiddel weergeeft, rijst meer en meer de vraag om eveneens een EcoScore op de verpakkingen aan te brengen (3).
- Een EcoScore geeft info over de duurzaamheid.
- Een aantal supermarkten gebruiken al dergelijke scores op hun voedingsmiddelen.
- De Europese Unie heeft recent besloten dat er een verplicht en uniform duurzaamheidslogo op voedingsmiddelen moet komen.
- o Dergelijk logo ontwikkelen is uiteraard niet eenvoudig.
- o Het moet op onafhankelijke wijze ontwikkeld worden. Daarbij moet er rekening gehouden worden met alle aspecten van de voedselproductie, gaande van CO2-impact tot het gebruik van water, pesticiden, transport …
- Tomatenpuree heeft meestal een EcoScore A of B, wat gunstig is. Sommige merken hebben echter een label D.
- Voor tomaten is de score afhankelijk van de productie. Je kan de score dus niet veralgemenen.
Wie is de auteur van het boek?
Louise Fresco is een Nederlandse diplomate, vooral bekend van een aantal romans.
- Ze is al heel haar leven bezig met voedsel, en behaalde een doctoraat in de landbouwwetenschappen aan de Universiteit van Wageningen.
- In het verleden was ze onder andere verbonden met de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties.
- Het probleem met boeken is dat ze niet nagekeken werden door collega’s. Daarnaast leunt de aanpak sterk aan bij een narratieve literatuurbespreking, waarbij je vooral wetenschappelijke studies selecteert die het eigen standpunt ondersteunen.
- Fresco is tot slot ook verbonden met verschillende commerciële organisaties.
- De Zweegers Equipment Group: een bedrijf dat landbouwmateriaal produceert
- The Food and Land Use Coalition: een organisatie die financiële steun krijgt van bedrijven die actief zijn in de landbouw
- Syngenta: een bedrijf dat zaden op wereldniveau verkoopt
Conclusie
Volgens een recent boek zouden verse voedingsmiddelen niet altijd beter zijn voor het milieu dan blikvoeding. Tomatenpuree zou bijvoorbeeld duurzamer zijn dan verse tomaten. Een probleem is dat een boek op wetenschappelijk vlak weinig voorstelt, ongeacht de naam en de faam van de schrijver. Boeken worden niet kritisch nagelezen door collega’s voor publicatie, en de selectie van de literatuur verloopt meestal onvolledig. In sommige gevallen zal blikvoeding beter zijn, in andere dan weer niet. Het is niet mogelijk om te veralgemenen.
Referenties
(2) Louise Fresco Ons Voedsel. ISBN 9789044651201. Uitgeverij Prometheus, 256 bladzijden.