In het nieuws
Berberine is een bioactieve stof die aanwezig is in verschillende planten. De bekendste bron is zuurbes, een struik met kleine rode besjes die wegens hun zure smaak vooral als sierplant gebruikt wordt. Er worden tal van gezondheidsvoordelen toegeschreven aan berberine. Zo zou het onder andere helpen om je cholesterol en je bloedsuiker onder controle te houden. Maar wat zegt de wetenschap?
Factcheck
Voedingssupplementen met berberine worden verkocht om je cholesterol en suiker te verlagen. De resultaten van 2 recent overzichtsstudies lijken veelbelovend. Berberine zou een positief effect hebben op de bloedvetten en de suikerhuishouding. Maar uit beide studies blijkt ook dat de kwaliteit ervan beter kan. Daardoor zijn de resultaten minder betrouwbaar. Er is nood aan meer goed uitgevoerde studies om na te gaan of berberinesupplementen echt zinvol zijn om cholesterol en suiker te verlagen.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Voedingssupplementen met hoge concentraties berberine zijn te koop in natuurvoedingswinkels en apotheken. Ze worden aangeprezen om cholesterol en suiker te verlagen, en voor een goede werking van lever, hart en bloedvaten. De Europese instantie die gezondheidsbeweringen van supplementen controleert, heeft tot nu toe geen uitspraken gedaan over het nut van berberine. Er wordt uitgekeken naar onderzoek.
Overzichtsstudies en meta-analyses zijn een goede manier om de stand van zaken na te gaan van het effect van deze bioactieve stof. Hierbij bekijken en analyseren onderzoekers de verschillende reeds uitgevoerde studies samen. Vrij recent zijn er 2 dergelijke studies verschenen:
- In de eerste overzichtsstudie namen onderzoekers 16 klinische interventiestudies op die het effect van berberine op de verschillende bloedvetten (totale cholesterol, LDL, HDL en triglyceriden) nagingen. De wetenschappers analyseerden gegevens van 2.147 deelnemers.
- De conclusie was dat berberine zorgt voor een bescheiden maar significante daling van totale cholesterol, LDL en triglyceriden.
- De effecten op HDL waren minder duidelijk. Er leek een lichte stijging te zijn, maar die was niet significant (1).
- In een tweede overzichtsstudie namen onderzoekers 18 klinische interventiestudies op die het effect van berberine op de vetten en de suikerhuishouding onderzochten.
- Ook deze wetenschappers kwamen tot de conclusie dat berberine het bloedvettengehalte verbetert. Zowel totale cholesterol, LDL als triglyceriden daalden.
- HDL steeg.
- Ook de insulineresistentie en de nuchtere bloedsuikerspiegel bleek te verbeteren (2).
Bron
(1) Ju, J., Li, J., Lin, Q., & Xu, H. (2018). Efficacy and safety of berberine for dyslipidaemias: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Phytomedicine, 50, 25-34.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
De resultaten van bovenstaande studies lijken veelbelovend. We moeten echter ook naar de kwaliteit kijken van de interventiestudies die opgenomen zijn in de 2 overzichtsstudies. De auteurs van beide overzichtsstudies hebben dat op een gestandaardiseerde manier gedaan. Ze kwamen tot conclusie dat de kwaliteit van de studies niet altijd even goed was. Dat maakt de resultaten minder betrouwbaar. We moeten ze dus met de nodige voorzichtigheid interpreteren.
Er is met andere woorden nood aan kwalitatief hoogstaand onderzoek om de resultaten te bevestigen (1, 2). Dat is ook de conclusie van de Europese vereniging voor hart- en vaatspecialisten (European Society of Cardiology (ESC) and European Atherosclerosis Society (EAS)). Daarnaast is er meer onderzoek nodig naar de biologische beschikbaarheid van berberine en de optimale dosis (3).
Conclusie
Voedingssupplementen met berberine worden verkocht om je cholesterol en suiker te verlagen. De resultaten van 2 recent overzichtsstudies lijken veelbelovend. Berberine zou een positief effect hebben op de bloedvetten en de suikerhuishouding. Maar uit beide studies blijkt ook dat de kwaliteit ervan beter kan. Daardoor zijn de resultaten minder betrouwbaar. Er is nood aan meer goed uitgevoerde studies om na te gaan of berberinesupplementen echt zinvol zijn om cholesterol en suiker te verlagen.
Referenties
- (2) Ye, Y., Liu, X., Wu, N., Han, Y., Wang, J., Yu, Y., & Chen, Q. (2021). Efficacy and safety of Berberine alone for several metabolic disorders: a systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Frontiers in Pharmacology, 12.
- (3) Mach, F., Baigent, C., Catapano, A. L., Koskinas, K. C., Casula, M., Badimon, L., ... & Patel, R. S. (2019). 2019 ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk. Atherosclerosis, 290, 140-205.