In het nieuws
Een poging om met medicijnen het immuunsysteem van ouderen op te peppen, blijkt een rare bijwerking te hebben: de deelnemers aan het experiment werden er gemiddeld tweeënhalf jaar jonger door. “Dit voelt heel futuristisch”, zegt de ontdekker van het effect tegen het Britse wetenschapsblad Nature.
Factcheck
Deze studie toont aan dat de zwezerik, een orgaantje achter het borstbeen dat een rol speelt in het immuunsysteem, na een behandeling met een mengsel van hormonen en het medicijn metformine, groter wordt en dat de uiteinden van chromosomen (telomeren) ietsje langer worden. Uit dat laatste leiden de onderzoekers af dat de proefpersonen biologisch ‘verjongen’, vermits telomeren normaal gezien korter worden bij het ouder worden. Er zijn echter nog zeer veel vragen en onduidelijkheden. Bovendien waren de onderzoekers niet geheel onafhankelijk. Sommige zijn aandeelhouder van bedrijven die inzetten op verjonging.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Amerikaanse onderzoekers gingen na of het mogelijk is om de zwezerik of thymus, een orgaantje achter het borstbeen, te laten groeien met een mengsel van hormonen en metformine, een geneesmiddel dat gebruikt wordt bij diabetes (1). In de zwezerik rijpen immuun- of afweercellen die het lichaam beschermen tegen ziekten, maar het orgaantje verschrompelt met het ouder worden. Daardoor zou mogelijk de afweer verminderen, wat eventueel een rol zou kunnen spelen in het ontstaat van ziekten als kanker. In het experiment waarvan sprake kregen negen mannen ouder dan 50 jaar een mengsel van hormonen en metformine, en na een jaar bleek hun zwezerik opnieuw wat gegroeid, wat laat vermoeden dat de immuniteit terug steeg. Tegelijkertijd merkten de onderzoekers op dat de biologische leeftijd van de deelnemers met gemiddeld 2,5 jaar verlaagd was. De biologische leeftijd werd in dit geval bepaald aan de hand van de analyse van de chromosomen. De eindstukjes van chromosomen (telomeren) worden normaal gezien korter bij het ouder worden, maar dat bleek bij de deelnemers van dit experiment niet het geval. Integendeel, een deelnemer was zelfs 6,5 jaar biologisch jonger geworden.
Bron
Fahy GM, Brooke RT, Watson JP et al. Reversal of epigenetic aging and immunosenescent trends in humans. Aging Cell. 2019 Sep 8:e13028.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
<pre>De resultaten van deze interventiestudie zijn verrassend: het is de eerste maal dat een genetisch verjongingseffect wordt waargenomen. De onderzoekers benadrukken zelf dat het nog te vroeg is om van een doorbraak te spreken: de studie werd op slechts negen mannen uitgevoerd, en er was geen controlegroep aanwezig. Een tweede punt is dat de mannen die deelnamen aan deze studie op voorhand een strenge selectie moesten doorgaan. Het is dus niet bekend of deze resultaten geldig zijn voor alle mannen of voor vrouwen. We weten evenmin welk bestanddeel in het mengsel deze resultaten gaf, en in welke dosis, laat staan of er mogelijke nevenwerkingen optraden op korte of lange termijn. Een laatste punt is dat we niet weten of deze deelnemers ook langer en/of langer gezond leefden, vermits de studie maar één jaar duurde.</pre>
Er is geen informatie over hoe het lichaamsgewicht evolueerde gedurende de studie. Van het medicijn metformine is bekend dat het de eetlust remt, waardoor je kan vermageren. Eén van de onderzoekers (Steve Horvath) van dit experiment publiceerde in 2014 een studie waarin werd aangetoond dat overgewicht de biologische leeftijd doet stijgen (2). Vermageren zou dus een omgekeerd effect kunnen hebben.
Tot slot: deze studie werd gefinancierd door het biotechbedrijf Intervene Immune, waarvan sommige onderzoekers aandeelhouders zijn, en door Life Extension, een firma die voedingssupplementen verkoopt om onder andere veroudering tegen te gaan.
Conclusie
Deze studie toont aan dat de zwezerik, een orgaantje achter het borstbeen dat een rol speelt in het immuunsysteem, na een behandeling met een mengsel van hormonen en het medicijn metformine, groter wordt en dat de uiteinden van chromosomen (telomeren) ietsje langer worden. Uit dat laatste leiden de onderzoekers af dat de proefpersonen biologisch ‘verjongen’, vermits telomeren normaal gezien korter worden bij het ouder worden. Er zijn echter nog zeer veel vragen en onduidelijkheden. Bovendien waren de onderzoekers niet geheel onafhankelijk. Sommige zijn aandeelhouder van bedrijven die inzetten op verjonging.
Referenties
(2) Horvath S, Erhart W, Brosch M et al. Obesity accelerates epigenetic aging of human liver. Proc Natl Acad Sci U S A. 2014 Oct 28;111(43):15538-43.