Een grotere portie doet kleuters (soms) meer groenten eten

Waar komt dit nieuws vandaan?

Uit de Voedselconsumptiepeiling blijkt dat een Belgische kleuter gemiddeld 91 gram groenten per dag eet (2), terwijl de aanbeveling 100 tot 150 gram is (3). Ook Amerikaanse kleuters eten te weinig groenten. Daarom zijn wetenschappers nagegaan of de portie vergroten en/of smaakmakers gebruiken kleuters meer groenten kan doen eten tijdens de warme maaltijd. Het onderzoek werd uitgevoerd bij 67 kleuters in twee kleuterscholen. Gedurende 4 weken kregen de kinderen eenmaal per week een testmaaltijd met vissticks, rijst, appelmoes, broccoli, maïs en ketchup (1). Enkel de hoeveelheid groenten en de bereiding wisselden:

• maaltijd 1: 60 gram gestoomde groenten (gelijke hoeveelheden broccoli en maïs);
• maaltijd 2: 60 gram gestoomde groenten op smaak gebracht met zout en boter;
• maaltijd 3: 120 gram gestoomde groenten;
• maaltijd 4: 120 gram gestoomde groenten op smaak gebracht met zout en boter;

De vier verschillende maaltijden werden in een willekeurige volgorde aangeboden. De kleuters aten de maaltijden zoals altijd in de schoolrefter. Bij elk kind werd de maaltijd voor en na het eten gewogen. Zo konden de onderzoekers heel precies nagaan hoeveel elk kind gegeten had. Daarnaast moesten zowel de kinderen, ouders als leerkrachten verschillende vragenlijsten invullen.

Uit de analyse van de resultaten blijkt dat de groenteportie verdubbelen ervoor zorgde dat de kinderen 68% of 21 gram meer groenten aten. Zout en boter toevoegen had geen effect. De onderzoekers concluderen dat de groenteportie vergroten een goede strategie is om kinderen meer groenten te laten eten.

Bron

(1) Diktas, H. E., Roe, L. S., Keller, K. L., Sanchez, C. E., & Rolls, B. J. (2021). Promoting vegetable intake in preschool children: Independent and combined effects of portion size and flavor enhancement. Appetite, 164, 105250.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

De resultaten van deze studie zijn zeker interessant, maar we moeten opletten om ze te veralgemenen.

• Het aantal kleuters dat deelnam aan het onderzoek is niet zo groot. Bovendien waren de kleuters vooral afkomstig uit de hogere sociale klasse.
• Er werden slechts twee soorten groenten aangeboden, die over het algemeen wel in de smaak vallen bij kinderen. Of een portie witloof of spruitjes vergroten hetzelfde effect zou hebben, weten we niet.
• De resultaten tonen dat het effect veel kleiner is bij kieskeurige eters.
  • Zij bleken gemiddeld slechts 11 gram meer groenten te eten bij een verdubbeling van de portie, terwijl de niet-kieskeurige eters gemiddeld 28 gram meer aten.
  • De groenteportie vergroten kan met andere woorden bij sommige kleuters (en groenten) een positief effect hebben, maar zeker niet altijd.

Op de website van het Vlaams Instituut Gezond Leven vind je ook andere strategieën en tips om kinderen gezonder te laten eten (4), zoals de groente op een leuke manier aanbieden of je kleuter mee laten helpen in de keuken.

Tot slot een belangrijke kanttekening: zowel bij de kleine als grote groenteportie aten de kinderen niet alle groenten op. De groenteportie vergroten zorgde er ook voor dat er meer groenten moesten weggegooid worden. Vanuit een perspectief van duurzaamheid is dat natuurlijk geen goede zaak.

Conclusie

Een dubbele groenteportie (broccoli en maïs) aanbieden zorgde er in een studie voor dat kleuters 68% (21 gram) meer groenten aten. We kunnen de resultaten echter niet veralgemenen. Daarvoor was het aantal kleuters en groentesoorten in het onderzoek te beperkt. Bovendien bleek de strategie weinig zinvol bij kieskeurige eters. Om hen meer groenten te laten eten, zijn andere strategieën nodig.

Referenties

• (2) https://www.gezondleven.be/themas/voeding/cijfers/wat-eet-de-gemiddelde-vlaming/kleuters
• (3) https://www.kindengezin.be/voeding-en-beweging/eten-en-drinken/peuter-en-kleuter/portie/
• (4) https://www.gezondleven.be/themas/voeding/voedingsadvies-op-maat/levensfase/voedingsadvies-voor-peuters-en-kleuters/opvoedingstips-hoe-motiveer-ik-mijn-peuter-of-kleuter-gezond-te-eten