In het nieuws
Twee Vlaamse ondernemers hebben een plantaardige melk ontwikkeld op basis van gele spliterwtjes, volgens hen een zeer interessante grondstof om mee te werken. Dit type erwten heeft een kleine voetafdruk, en er zitten geen allergenen in, zoals noten, gluten, soja en lactose. Is plantaardige melk een goed alternatief voor dierlijke melk?
Factcheck
Plantaardige dranken, zoals erwtendrank, mogen wettelijk gezien niet de term melk krijgen. Erwtendrank bevat meer eiwitten dan andere plantaardige dranken, maar de kwaliteit van de bouwstenen van plantaardige eiwitten is lager dan die van dierlijke eiwitten zoals in koemelk. Bijna alle plantaardige dranken zijn verrijkt met calcium en vitamine B12, waardoor de samenstelling vergelijkbaar is met koemelk.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Plantaardige dranken, waaronder havermelk, sojamelk en nu ook erwtenmelk, zijn steeds populairder. In feite mogen deze plantaardige dranken de term melk niet krijgen. De benaming melk is gereserveerd voor producten van dierlijke oorsprong. Dat betekent dat we niet mogen spreken van erwtenmelk, maar van erwtendrank.
Onderzoekers gingen het effect na van plantaardige eiwitten op de gezondheid (1). Daarvoor voerden ze een literatuurstudie uit.
- In totaal vonden ze 26 interventiestudies waarin de gezondheidseffecten van plantaardige eiwitten vergeleken werden met die van dierlijke eiwitten.
- Er waren onder andere 16 studies met erwten, 2 met rijst en met haver, en 1 met linzen.
- Verschillende gezondheidseffecten werden gemeten, zoals:
- bloedsuiker;
- bloedvetten;
- bloeddruk;
- lichaamsgewicht;
- spiermassa.
De onderzoekers stelden geen verschillen vast tussen de effecten op de gezondheid van plantaardige eiwitten enerzijds en dierlijke eiwitten anderzijds:
- Dierlijke eiwitten zijn opgebouwd uit bouwstenen die nauw aansluiten bij menselijke eiwitten, in tegenstelling tot plantaardige eiwitten. De kwaliteit van de bouwstenen van plantaardige eiwitten is lager.
- Het verschil in structuur heeft geen invloed op de gemeten gezondheidseffecten. Het kan wel een impact hebben op bijvoorbeeld de groei.
Bron
(1) Lonnie M, Laurie I, Myers M, et al. Exploring Health-Promoting Attributes of Plant Proteins as a Functional Ingredient for the Food Sector: A Systematic Review of Human Interventional Studies. Nutrients. 2020 Jul 30;12(8):2291.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Erwtendranken worden gemaakt van gele spliterwten. Die worden vermalen tot een eiwitrijk poeder. Wanneer dat poeder gemengd wordt met water, krijg je een eiwitrijke drank. De smaak is romig en lichtzoet, zonder de typische smaak van groene doperwten.
Tabel 1. Samenstelling van verschillende plantaardige dranken
Drank | Energie | Vetten | Verzadigde vetten | Koolhydraten | Eiwitten | Cholesterol | Calcium | Vitamine B12 |
kcal | gram | gram | gram | gram | milligram | milligram | microgram | |
Erwten* | 41 | 2,0 | 0,2 | 2,0 | 3,0 | 0 | 120 | 0,4 |
Volle koemelk** | 64 | 3,6 | 2,2 | 4,7 | 3,3 | 13 | 120 | 0,3 |
Soja*** | 33 | 1,8 | 0,3 | 0,0 | 3,6 | 0 | 120 | 0,4 |
Amandel*** | 13 | 1,1 | 0,1 | 0,0 | 0,8 | 0 | 120 | 0,4 |
Haver*** | 40 | 1,5 | 0,2 | 5,6 | 0,3 | 0 | 120 | 0,4 |
Rijst** | 51 | 0,8 | 0,1 | 11,0 | 0,2 | 0 | 45 | 0,14 |
Hazelnoot*** | 29 | 1,6 | 0,2 | 3,2 | 0,4 | 0 | 125 | 0,4 |
Kokosnoot*** | 14 | 1,2 | 1,1 | 0,0 | 0,1 | 0 | 120 | 0,4 |
* Cijfers Tiptoh https://www.tiptoh.eu
** Voedingsmiddelentabel België https://www.nubel.com/nl/default.html
*** Cijfers fabrikant, https://www.alpro.com
De samenstelling van erwtendrank is vergelijkbaar met andere plantaardige dranken op basis van soja, noten of haver. Erwtendrank:
- bevat minder calorieën en minder verzadigde vetten dan volle koemelk;
- wordt verrijkt met calcium en vitamine B12;
- bevat meer eiwitten dan andere plantaardige dranken.
- De hoeveelheid eiwitten is vergelijkbaar met die in koemelk, maar plantaardige eiwitten zijn kwalitatief minderwaardig aan dierlijke eiwitten (zie boven).
Erwtendrank kan wel interessant zijn bij allergieën en intoleranties aan koemelk, noten of soja. Ook op vlak van duurzaamheid biedt erwtendrank voordelen. Voor de productie is veel minder water nodig dan voor koemelk, en er komen veel minder broeikasgassen vrij (2,3).
Conclusie
Plantaardige dranken, zoals erwtendrank, mogen wettelijk gezien niet de term melk krijgen. Erwtendrank bevat meer eiwitten dan andere plantaardige dranken, maar de kwaliteit van de bouwstenen van plantaardige eiwitten is lager dan die van dierlijke eiwitten zoals in koemelk. Bijna alle plantaardige dranken zijn verrijkt met calcium en vitamine B12, waardoor de samenstelling vergelijkbaar is met koemelk.
Referenties
- (2) Ercin, A. E., Aldaya, M. M., & Hoekstra, A. Y. (2012). The water footprint of soy milk and soy burger and equivalent animal products. Ecological indicators, 18, 392-402.
- (3) Poore, J., & Nemecek, T. (2018). Reducing food’s environmental impacts through producers and consumers. Science, 360(6392), 987-992.