In het nieuws
Een lezer van Gezondheid en Wetenschap vroeg of je risico op nierstenen stijgt met voedingssupplementen met vitamine C. Wat zegt de wetenschap daarover?
Factcheck
Voedingssupplementen met vitamine C doen het risico op nierstenen zeer licht stijgen bij mannen, en niet bij vrouwen. In de praktijk moeten alleen mannen met een verhoogd risico op nierstenen voorzichtig zijn met zulke supplementen. Dat komt doordat een hoge dosis vitamine C normaal via je urine verdwijnt.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
In 2013 verzamelde het Europees Voedselagentschap (EFSA = European Food Safety Authority) een wetenschappelijk panel om een rapport op te stellen rond de veiligheid en het gebruik van vitamine C (1). Het panel legde geen giftige dosis vast voor vitamine C, omdat het een wateroplosbare vitamine is: wanneer je er te veel van inneemt, verdwijnt vitamine C in je urine. Bij een hoge inname van 3.000 tot 4.000 mg per dag kan je echter maagdarmproblemen krijgen. Het wetenschappelijk panel besliste dat de gegevens over het risico op nierstenen onduidelijk zijn.
In een literatuurstudie uitgevoerd in 2019 vonden Chinese wetenschappers vier studies die de relatie nagingen tussen voedingssupplementen met vitamine C en nierstenen (2). Het risico op nierstenen steeg met 14% bij mannen, en niet bij vrouwen.
De onderzoekers besluiten dat mannen die een verhoogd risico lopen op nierstenen beter vitamine C-supplementen vermijden.
Bron
- (1) EFSA NDA Panel (EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies), 2013. Scientific Opinion on Dietary Reference Values for vitamin C. EFSA Journal 2013;11(11):3418, 68 pp. doi:10.2903/j.efsa.2013.3418
- (2) Jiang K, Tang K, Liu H, et al. Ascorbic Acid Supplements and Kidney Stones Incidence Among Men and Women: A systematic review and meta-analysis. Urol J. 2019 May 5;16(2):115-120.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Vitamine C komt veelvuldig voor in aardappelen, fruit en groenten. Een sinaasappel bevat 70 mg vitamine C per 100 gram, aardbeien 89 mg, een kiwi 93 mg en broccoli 51 mg. Het absoluut wereldrecord vitamine C gaat naar de Kakadu-pruimen, een Australische inheemse fruitsoort met 5.300 mg vitamine C per 100 gram. In onze streken heeft het echt lepelblad of 'Cochlearia officinalis' in het verleden veel levens gered door het hoge gehalte aan vitamine C, namelijk meer dan 200 mg per 100 gram.
Het EFSA-panel besluit dat mannen 110 mg vitamine C per dag nodig hebben, en vrouwen 95 mg. Een drietal porties groenten en twee stukken fruit per dag, volgens de aanbeveling van het Vlaams Instituut Gezond Leven, dekken ruimschoots je dagelijkse behoefte aan vitamine C (3). Vitamine C is vrij onstabiel: voedingsmiddelen opwarmen en bewerken doet het vitamine C-gehalte dalen.
Wetenschappelijk onderzoek in het verleden kon echter niet aantonen dat vitamine C bescherming kan bieden tegen het coronavirus (4), noch tegen verkoudheden (5).
Conclusie
Voedingssupplementen met vitamine C doen het risico op nierstenen zeer licht stijgen bij mannen, en niet bij vrouwen. In de praktijk moeten alleen mannen met een verhoogd risico op nierstenen voorzichtig zijn met zulke supplementen. Dat komt doordat een hoge dosis vitamine C normaal via je urine verdwijnt.