Covid-vaccinatie vermindert het risico om aan hartfalen te overlijden

Waar komt dit nieuws vandaan?

We spreken van hartfalen wanneer je hart niet krachtig genoeg meer pompt. Eén tot 2% van de volwassen bevolking heeft ermee te maken, vooral op oudere leeftijd.

Deense onderzoekers gingen na in hoeverre de covid-vaccinatie de kans op volgende complicaties beïnvloedt bij personen met bekend hartfalen (1):

• vroegtijdige sterfte
• verergering van hartfalen
• trombo-embolieën (bloedklonters)
• hartspierontsteking

Om dat te onderzoeken, maakten ze gebruik van een Deense gegevensbank met de gezondheidsgegevens van de hele bevolking:

• Daaruit verzamelden ze de gegevens van 101.786 personen van gemiddeld 74 jaar, die sinds gemiddeld 4,1 jaar hartfalen hadden.

• Deze deelden ze op in twee groepen: ze vergeleken de gegevens van 50.893 personen in 2019, dus voor de covid-vaccinatie, met de gegevens van een vergelijkbare groep in 2021, na de covid-vaccinatie:
  • De kans om binnen de 90 dagen te overlijden bedroeg:
    • 2,6% in de groep uit 2019;
    • 2,2% in de groep uit 2021.
  • Het verschil is significant: het toont aan dat het sterfterisico na vaccinatie kleiner is.

• Verdere analyse toonde:
  • geen verergering van de klachten van hartfalen
  • geen toename van trombo-embolieën (bloedklonters)
  • niet meer hartontstekingen in de gevaccineerde groep in vergelijking met de niet-gevaccineerde groep.

De wetenschappers besluiten dat de covid-vaccinatie zeker veilig is voor personen met hartfalen, en eerder beschermend werkt.

Bron

(1) Sindet-Pedersen, F. Michalik, J. Emanuel Strange, D. et al. Risk of worsening heart failure and all-cause mortality following mRNA COVID-19 vaccination in patients with heart failure: a Danish nationwide real-world safety study. ESC Congress 2022 – Barcelona, Spain 26–29 August 2022

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Vaccinatie vermindert de kans op ernstige covid, en dus op complicaties en sterfte

Van deze studie werd enkel een samenvatting gepubliceerd. Daardoor hebben we geen zicht op details. Het onderzoek stelt een verband vast tussen covid-vaccinatie en een lagere kans op overlijden bij oudere personen met hartfalen.

De meest voor de hand liggende verklaring is de volgende: vaccinatie vermindert het risico op ernstige covid-19 sterk.

• Wanneer oudere personen met hartfalen een ernstige infectie opdoen, zoals covid-19, lopen ze een groot risico om te overlijden.
  • Dat komt door hun dubbele kwetsbaarheid (leeftijd en chronisch hartlijden).
• Dankzij vaccinatie neemt de kans op ernstige covid-19 sterk af.
• Daardoor daalt ook het risico op vroegtijdige sterfte.

Ook griepvaccinatie beschermt tegen vroegtijdig overlijden door hartfalen

Een gelijkaardige vaststelling gebeurde eerder voor griepvaccinatie:

• In een studie bij 5.129 personen met hartfalen werd de helft gevaccineerd tegen griep en de andere helft niet.
• De totale sterfte was in de gevaccineerde groep lager tijdens het griepseizoen in vergelijking met de niet-gevaccineerde groep (2).

Ook griep vergroot bij kwetsbare personen de kans om te overlijden:

• Gemiddeld ontwikkelt 1 op de 1.000 grieppatiënten een ernstige complicatie, waarvoor een ziekenhuisopname nodig is (3).
• Van die personen overlijdt 6%, meestal oudere en kwetsbare mensen (4).
• Dankzij griepvaccinatie blijft een groot deel van de personen met hartfalen gespaard van ernstige griep.
• Zo kunnen ze ook geen ernstige complicatie oplopen, die kan leiden tot vroegtijdige dood.

Conclusie

Hartfalen, een aandoening waarbij je hart aan kracht verliest, treft vooral oudere personen. Het maakt hen extra kwetsbaar voor complicaties wanneer ze een ernstige infectie oplopen. Nieuw onderzoek toont dat personen met hartfalen die het covid-vaccin kregen, minder risico lopen op vroegtijdig overlijden in vergelijking met niet-gevaccineerde personen met hartfalen. Hoogstwaarschijnlijk omdat ze veel minder vaak complicaties door covid-19 oplopen, wat in hun geval de kans op een slechte afloop vergroot. Ook bij oudere personen met hartfalen die gevaccineerd werden tegen griep werd vastgesteld dat ze minder kans lopen om vroegtijdig te sterven.

Referenties

• (2) Loeb M, Ambuj R, Dokainish H et al. Influenza vaccine to reduce adverse vascular events in patients with heart failure: a multinational randomised, double-blind, placebo-controlled trial. Lancet Glob Health 2022;10:e1835-1844.
• (3) https://www.sciensano.be/nl/gezondheidsonderwerpen/influenza/cijfers
• (4) https://www.healthybelgium.be/en/health-status/communicable-diseases/influenza-and-influenza-like-illness