Bewering
Sinds enkele weken circuleren er tienduizenden filmpjes op social media waarin mensen beweren dat hun arm kort na vaccinatie magnetisch lijkt (1). Sleuteltjes of muntstukken blijven kleven op de prikplaats. Dit grijpen tegenstanders van vaccinatie en complotdenkers gretig aan om er valse beweringen aan te koppelen, zoals de aanwezigheid van een microchip in vaccins.
Factcheck
Om magnetische krachten te kunnen uitoefenen op een metalen voorwerp, zoals een sleuteltje, heb je ferrometalen nodig. Dit zijn metaalmengsels waarvan ijzer het belangrijkste bestanddeel is. De vaccins zijn opgebouwd uit biologische bestanddelen, er zitten geen ferrometalen in. Wat je in de filmpjes ziet, heeft niets met het vaccin zelf te maken. Mogelijk bleef een restantje lijm achter van het pleistertje of kleeft het voorwerp door huidvet, crème of door stevig drukken.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Het is onduidelijk waar dit verhaal ontstaan is, maar het is zeker dat tienduizenden mensen wereldwijd het hebben uitgetest nadat ze hun coronavaccin kregen: een klein metalen voorwerp, zoals een sleuteltje of een muntstuk, op de plaats van je prik brengen en vervolgens vaststellen dat het niet meteen op de grond valt. De filmpjes die hierover circuleren, onder andere op YouTube, werden tienduizenden keren bekeken. Het verhaal doet de rond over alle bestaande coronavaccins.
De hangende sleuteltjes worden vervolgens toegeschreven aan magnetische krachten van het vaccin. Sommigen beweren zelfs dat de sleuteltest faalt op de andere arm.
Bron
YouTube, Facebook, Instagram
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Geen ferrometalen in vaccins
Om magnetisch te kunnen zijn, in die mate dat een metalen voorwerpje, zoals een sleuteltje, blijft hangen, heb je een voorwerp of stof nodig waar ferrometalen inzitten. Ferrometalen zijn metaalmengsels waarvan ijzer het belangrijkste bestanddeel vormt. Geen enkel coronavaccin bevat ferrometalen. Integendeel. Alle bestanddelen van deze (en van alle andere) vaccins zijn biologisch van aard: eiwitten, vetten, genetische bouwstenen (RNA of DNA). Dezelfde bestanddelen zitten trouwens ook in voedsel, drank, geneesmiddelen en andere vaccins.
Microchips zijn niet magnetisch
De fabel dat er een microchip zou zijn toegevoegd aan de vaccins, en dat deze chip het magnetisme zou kunnen verklaren, houdt eveneens geen steek. Microchips zijn gemaakt van silicium, een stof zonder magnetische eigenschappen. Overigens verwijst ‘micro’ naar de grootte van deze chips. Vaccins zijn opgebouwd uit nanopartikels, ook ‘nano’ verwijst naar afmetingen. Een microchip is minstens 1.000 keer groter dan een vaccin. Het kan er gewoon niet in.
Wanneer er echt een magnetisch voorwerp onder je huid zou zitten, dan zou je huid plaatselijk uitpuilen en trekken, wanneer je er een metalen voorwerp dichtbij houdt. Dat is niet te zien in de filmpjes.
Met magnetisme hebben de klevende sleuteltjes zeker niets te maken.
Wat zien we dan in de filmpjes?
Waarom blijven de metalen voorwerpen dan wel hangen? Daar zijn verschillende verklaringen mogelijk. Kleine, lichte voorwerpen kunnen even blijven hangen door de aanwezigheid van huidvet, crèmes of restjes van de kleefstof van het plakkertje dat je krijgt na vaccinatie op de prikplek. Wanneer je een muntstuk op je voorhoofd drukt of een lepel op je neus, blijven die ook even hangen.
Of mensen houden hun arm soms wat schuin, waardoor het sleuteltje gewoon blijft liggen.
Conclusie
Om magnetische krachten te kunnen uitoefenen op een metalen voorwerp, zoals een sleuteltje, heb je ferrometalen nodig. Dit zijn metaalmengsels waarvan ijzer het belangrijkste bestanddeel is. De vaccins zijn opgebouwd uit biologische bestanddelen, er zitten geen ferrometalen in. Wat je in de filmpjes ziet, heeft niets met het vaccin zelf te maken. Mogelijk bleef een restantje lijm achter van het pleistertje of kleeft het voorwerp door huidvet, crème of door stevig drukken.