Belgische onderzoekers ontwikkelen een nieuw plantaardig vet

Waar komt dit nieuws vandaan?

Een team van Belgische onderzoekers maakte een nieuw soort plantaardig vet aan, en koos voor de naam Sterolife (1). Met dit nieuwe vet willen ze twee problemen aanpakken:

• Verzadigde vetzuren in de voeding zijn ongezond.
• Gezonde onverzadigde vetzuren blijven vloeibaar op kamertemperatuur.

Verzadigd vet

Veel dierlijke en plantaardige voedingsmiddelen bevatten een tiental soorten verzadigde vetzuren. Met ‘verzadigd’ wordt bedoeld dat alle koolstofatomen in het vetzuur verzadigd zijn met waterstofatomen.

• Drie verzadigde vetzuren die veel voorkomen in melk(producten) en vlees(waren) doen het cholesterolgehalte in het bloed stijgen, namelijk:
  • palmitinezuur;
  • laurinezuur;
  • myristinezuur.
• Die vetzuren komen echter ook voor in palmolie, dat zeer veel gebruikt wordt in de voedingsindustrie.

Een groot voordeel van verzadigde vetzuren is dat ze vast zijn op kamertemperatuur. Ze maken voedingsmiddelen zoals koekjes en gebak dus ‘vaster’. Gezondere onverzadigde vetzuren daarentegen zijn vloeibaar op kamertemperatuur. Stel je voor dat je je boterhammen smeert met olijfolie: niet bepaald handig in de brooddoos.

Sterolife

Sterolife zou een op kamertemperatuur vast plantaardig vet zijn, rijk aan gezondere onverzadigde vetzuren. Zo’n gezonder vast vet kan in de voedingsindustrie op veel manieren gebruikt worden, onder andere om palmolie te vervangen.

Sterolife is gemaakt uit plantensterolen, scheikundige verbindingen die je kan vergelijken met cholesterol:

• Door de onschadelijke plantensterolen in voeding zal je voedingscholesterol minder opnemen in je bloedbaan.
• Daardoor kan het cholesterolgehalte in je bloed dalen.
• Dat is gunstig voor je hart en bloedvaten.

Bron

(1) Nieuw plantaardig vet maakt verbetering van cholesterolverlagende producten mogelijk – Campus Kulak Kortrijk (kuleuven.be)

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Lange weg naar de voedingsindustrie

Een nieuwe vetsoort ontwikkelen in een laboratorium is een heel mooie prestatie. Maar de weg naar de voedingsindustrie is lang en met veel hindernissen bezaaid.

• Om palmolie te vervangen moet de nieuwe vetsoort niet alleen vast zijn op kamertemperatuur, maar ook de voedingseigenschappen van palmolie hebben.
  • Dat betekent dat er nog onderzoek moet gebeuren om na te gaan of voedingsmiddelen op basis van Sterolife dezelfde eigenschappen en smaak hebben als voedingsmiddelen met palmolie.
• Ook economische factoren spelen een rol: Sterolife mag niet duurder zijn dan bijvoorbeeld palmolie.

Er bestaan trouwens al jaren gezondere vetten die vaster zijn op kamertemperatuur, zoals het gamma van Becel en Vitelma. Deze margarines zijn echter minder vast dan boter op kamertemperatuur.

Cholesterolverlagende plantensterolen

Het cholesterolverlagend effect van plantensterolen werd in het verleden aangetoond, maar dat effect is vrij beperkt: het gaat om een verlaging van gemiddeld 10% van het totale bloedcholesterolgehalte (2):

• Dat betekent dat een bloedcholesterolgehalte van 230 mg/dl bij een volwassen persoon na een dagelijkse consumptie van minstens twee gram plantensterolen zal verlagen tot 207 mg/dl.
• Dat ligt nog steeds boven de wenselijke norm van 190 mg/dl.

Voedingsmiddelen met plantensterolen bestaan al meer dan 20 jaar: denk aan Becel ProActiv, Danacol en Benecol.

Sterolife in de praktijk

Sterolife zou gebruikt kunnen worden om gebak en koekjes te maken. De aanwezige verzadigde vetzuren in die producten zullen dan dalen, maar dat maakt ze nog altijd niet gezond. De helft van de volwassenen in ons land kampt met gewichtsproblemen. Het zou dus niet verstandig zijn om gebak en koekjes aan te raden, puur omdat ze het bloedcholesterolgehalte een beetje verlagen. Sterolife is nog niet te verkrijgen in de handel.

Conclusie

Sterolife is een nieuwe vetsoort, rijk aan gezonde onverzadigde vetzuren en vast op kamertemperatuur, die ontwikkeld wordt door Belgische onderzoekers. Zo’n gezondere vetvariant zou palmolie, dat veel gebruikt wordt in de voedingsindustrie en voor ruim de helft uit verzadigde vetten bestaat, kunnen vervangen. Daarvoor moet de nieuwe vetsoort echter niet alleen vast zijn op kamertemperatuur, maar ook de voedingseigenschappen hebben van palmolie. Om daar zeker van te zijn, is meer onderzoek nodig.

Referenties

(2) Weststrate JA, Meijer GW. Plant sterol-enriched margarines and reduction of plasma total- and LDL-cholesterol concentrations in normocholesterolaemic and mildly hypercholesterolaemic subjects. Eur J Clin Nutr. 1998 May;52(5):334-43.