Wat is het?
Een longembolie is een bloedklonter, een vetdruppel of een luchtbel (embool) die vastzit in een bloedvat van de longen. Die klonter verhindert de bloedtoevoer naar de longen.
Het longweefsel krijgt niet genoeg bloed op de plaats waar de klonter vast komt te zitten. Dat verstoort de gasuitwisseling. Voor de rest van de longen wordt het moeilijker om het lichaam van voldoende zuurstof te voorzien. In het ergste geval kan een deel van de long afsterven. In dat geval spreken we van een longinfarct.
Oorzaken
Bij de meeste mensen ontstaan bloedklonters elders in het lichaam. Bij langdurig stilzitten, bijvoorbeeld tijdens een lange vlieg- of busreis, kunnen er zich klonters vormen in de beenaders. We spreken dan van een diepveneuze trombose. Die herken je aan één opgezwollen been. Het bloed kan namelijk moeilijker weg.
Een embool kan ook een gevolg zijn van een operatie of een beenbreuk. Een stukje van zo’n klonter kan loskomen wanneer je na lang stilzitten opnieuw beweegt en kan via de bloedbaan vast komen te zitten in een bloedvat van de longen.
Wat stel je vast?
Bij een klein longembool zijn er meestal geen symptomen. Als er toch zijn, gaan ze snel voorbij. In andere gevallen kan je deze symptomen krijgen:
- Je ervaart een plotse pijn bij het ademen.
- Je bent kortademig: je hebt het moeilijk om te ademen, hebt het gevoel onvoldoende lucht te krijgen en snakt naar adem.
- Je kan een reutelende ademhaling hebben en schuimende, roze slijmen ophoesten.
- Soms kleuren je lippen, vingernagels of neus blauw (cyanose).
- Je kan tekenen van shock vertonen.
Als eerstehulpverlener kan je een longembolie doorgaans niet vaststellen. Handel daarom in functie van de symptomen die je opmerkt.
Aanbeveling
- Zorg voor de veiligheid van het slachtoffer.
- Beoordeel de toestand van het slachtoffer:
- Ga na wat er mis is.
- Controleer het bewustzijn.
- Open de luchtweg.
- Controleer de ademhaling.
- Bel 112.
- Verleen verdere eerste hulp:
- Stel het slachtoffer gerust.
- Vermijd dat het slachtoffer in paniek raakt.
- Vraag hem of haar zo rustig mogelijk te blijven.
- Help hem of haar om een comfortabele houding aan te nemen (bijvoorbeeld zittend, halfzittend of staand).
- Slachtoffers met kortademigheid voelen zich vaak het best als ze voorovergebogen zitten met de ellebogen op tafel.
- Zorg ervoor dat het slachtoffer vrij kan ademen.
- Maak knellende kledij wat losser.
Meer informatie
- Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.
- Download de app van het Rode Kruis. Zo heb je altijd de belangrijkste eerstehulptips op zak.
- Bekijk het instructiefilmpje van het Rode Kruis hieronder.
De vier stappen in eerste hulp
