Wat is het?
Iedere herfst en winter opnieuw krijgen een aantal mensen een koolstofmonoxidevergiftiging (CO-vergiftiging). Dat is vaak dodelijk. CO-vergiftiging is de dodelijkste vorm van vergiftiging in België.
CO kan vrijkomen bij het gebruik van verwarmingstoestellen (zoals gaskachels, gasboilers of allesbranders) in slecht verluchte ruimtes, maar ook bij:
- een brand,
- industriële rookgassen,
- sigarettenrook;
- de uitlaatgassen van een auto.
Het is een kleurloos, reukloos en smaakloos gas.
Wat stel je vast?
Symptomen
Mensen met een CO-vergiftiging hebben vaak hoofdpijn en/of zijn misselijk. Die symptomen krijg je niet alleen bij een CO-vergiftiging. Je kan denken dat je bijvoorbeeld een griep of een voedselvergiftiging hebt.
Oorzaken
Mogelijke bronnen van koolstofmonoxide (CO) in een woning zijn:
- slecht werkende verwarmingstoestellen;
- warmwaterinstallaties in combinatie met een slechte verluchting.
Is er te weinig zuurstof in een ruimte? Dan kunnen brandstoffen die koolstof bevatten, zoals gas, olie, hout of kolen, niet volledig verbranden. Zo ontstaat er koolstofmonoxide (CO).
Wat is koolstofmonoxide (CO)?
Koolstofmonoxide of CO is een gevaarlijk gas dat je niet kan ruiken of zien. Het is dodelijk omdat het bindt aan hemoglobine in je bloed.
- Hemoglobine is een eiwit dat ervoor zorgt dat je hele lichaam bloed met veel zuurstof (O) krijgt.
- Bindt CO zich aan de hemoglobine? Dan kan de hemoglobine geen zuurstof meer vervoeren. Zonder zuurstof sterven weefsels af.
Aanbeveling
Een CO-vergiftiging voorkomen:
- Koop enkel veilige verwarmingstoestellen.
- Zorg voor voldoende verluchting in de woning.
- Laat een vakman deze toestellen installeren en regelmatig onderhouden.
- Sluit extra verwarmingstoestellen op basis van een vlam met olie of gas steeds aan op een schoorsteen.
- Zorg ervoor dat de schoorsteen goed werkt.
- Bij aardgas heeft de vlam bij een normale verbranding een blauwe kleur. Er dreigt gevaar als de vlam groter is dan normaal of een geel-oranje kleur heeft.
- Laat nooit de motor van een wagen draaien in een gesloten ruimte (bijvoorbeeld een garage). Dat geldt ook voor andere verbrandingsmotoren.
- Een CO-melder kan de productie van CO niet voorkomen, maar kan wel waarschuwen voor verhoogde concentraties CO.
Eerste hulp bij een CO-vergiftiging:
Vind je iemand bewusteloos in een gesloten ruimte? Denk dan meteen aan een CO-vergiftiging. Zorg eerst voor je eigen veiligheid en ga nooit zomaar die ruimte binnen.
- Bel onmiddellijk 112:
- Zeg dat je denkt dat het om een CO-vergiftiging gaat.
- Laat weten of het slachtoffer al dan niet bij bewustzijn is.
- Probeer zonder jezelf in gevaar te brengen:
- de kamer te verluchten door vensters en deuren te openen van buitenaf;
- de toestellen die koolstofmonoxide (CO) kunnen produceren uit te schakelen;
- het slachtoffer uit de ruimte te evacueren;
- een niet-ademend slachtoffer zo snel mogelijk te reanimeren, het is veilig om mond-op-mondbeademing te doen bij CO-intoxicatie;
- een nog ademend slachtoffer in veilige zijlighouding te leggen. Zo stikt hij of zij niet in eventueel braaksel.
Let op: ook met een natte zakdoek voor je mond adem je CO in!
Meer informatie
- Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.
- Download de app van het Rode Kruis. Zo heb je altijd de belangrijkste eerstehulptips op zak.
- Bekijk ook de instructiefilmpjes van het Rode Kruis hieronder.
De vier stappen in eerste hulp
Bewustzijn en ademhaling controleren