Wat is het?
Wanneer je braakt, komt wat in je maag zit voor een deel of helemaal naar buiten via de mond. Je kan dat niet tegenhouden. Het is geen ziekte op zich, maar kan een teken zijn van een andere aandoening. Braken komt vrij vaak voor en is in de meeste gevallen onschuldig.
In veel gevallen braakt het slachtoffer eenmalig en voelt hij of zij zich nadien opvallend beter. Als een slachtoffer herhaaldelijk braakt, kan zijn of haar toestand verergeren.
- Hij of zij verliest dan veel vocht, zouten, mineralen en andere voedingsstoffen.
- Dat kan uiteindelijk leiden tot uitdroging.
Oorzaken
Braken is meestal het gevolg van problemen met de spijsvertering, bijvoorbeeld nadat je:
- bedorven voedsel gegeten hebt;
- een giftige stof ingenomen hebt;
- een darminfectie krijgt;
- een darmziekte oploopt.
Maar je kan ook braken door:
- stress;
- reisziekte;
- te veel eten;
- te veel alcohol drinken;
- zwangerschap;
- een darmobstructie.
Wat stel je vast?
Het slachtoffer:
- braakt of heeft braakneigingen;
- kan koorts hebben en zweten;
- voelt zich zwak en ziek;
- kan diarree hebben;
- kan een gezwollen buik hebben;
- kan buikpijn hebben.
Aanbeveling
Zorg voor veiligheid:
- Was of ontsmet je handen en trek wegwerphandschoenen aan.
- Draag een mond-neusmasker en een veiligheidsbril als je die hebt.
- Geef het slachtoffer iets om het braaksel in op te vangen, bijvoorbeeld een emmer of een plastic zakje.
Beoordeel de toestand van het slachtoffer:
- Ga na wat er mis is.
- Ga na of het slachtoffer nog andere symptomen heeft (bijvoorbeeld koorts, diarree of hevige buikkrampen).
Ga naar een arts als:
- de toestand van het slachtoffer achteruit gaat;
- het slachtoffer tekenen heeft van uitdroging;
- het slachtoffer belangrijke medicatie inneemt;
- er bloed in het braaksel te zien is of als het braaksel er zwart uitziet;
- het slachtoffer ook koorts, diarree of hevige buikpijn heeft;
- het om een kind gaat en het niet stopt met overgeven.
- je twijfelt.
Wanneer je gespecialiseerde hulp verwittigt, is het belangrijk om hen te informeren over:
- de kleur, de frequentie en de duur van het braken;
- de eventuele aanwezigheid van bloed in het braaksel.
Verleen verdere eerste hulp:
- Help het slachtoffer zich te verplaatsen naar de badkamer of het toilet als dat kan.
- Laat het slachtoffer zitten of liggen zodat hij of zij niet flauwvalt.
- Laat het slachtoffer een comfortabele houding aannemen.
- Is het braken voorbij?
- Laat het slachtoffer zich dan opfrissen.
- Ruim het braaksel op.
- Voorkom dat het slachtoffer uitdroogt: adviseer hem of haar om kleine hoeveelheden water of sportdrank te drinken. Thee of lichte bouillon kan ook. Geef het slachtoffer geen (gebluste) cola.
- Bij kinderen ouder dan 6 maanden kan je appelsap verdunnen (bijvoorbeeld 100 ml appelsap verdunnen met 100 ml water). Het is belangrijk dat ze voldoende vocht binnenkrijgen. Laat hen iets drinken wat ze graag hebben.
- Raad het slachtoffer aan om de eerste uren niet te eten.
- Voelt het slachtoffer zich weer goed? Dan kan hij of zij een lichte maaltijd eten, zoals yoghurt, een boterham of een beschuit.
- Trek je wegwerphandschoenen uit en was of ontsmet je handen nadat je eerste hulp verleend hebt.
Meer informatie
- Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.
- Download de app van het Rode Kruis. Zo heb je altijd de belangrijkste eerstehulptips op zak.
